Mi­ni­star­stvo ra­da i so­ci­jal­nog sta­ra­nja pred­lo­ži­lo je da se no­vim za­ko­nom o ra­du po­slo­dav­ci­ma omo­gu­ći da an­ga­žu­ju rad­ni­ke na od­re­đe­no vri­je­me i do tri go­di­ne, dok je do sa­da ogra­ni­nje­nje bi­lo na dvi­je. U ak­tu ko­ji još uvi­jek pred­sta­vlja rad­ni ma­te­ri­jal rad­ne gru­pe za iz­ra­du za­ko­na na­vo­di se da se „ugo­vor o ra­du za­klju­ču­je po pra­vi­lu na neo­d­re­đe­no vri­je­me”, ali da „ugo­vor o ra­du mo­že se iz­u­zet­no za­klju­či­ti na od­re­đe­no vri­je­me, za za­sni­va­nje rad­nog od­no­sa či­ji je pre­sta­nak una­pri­jed utvr­đen ro­kom ili je uslo­vljen na­stu­pa­njem okol­no­sti ili do­ga­đa­ja ko­ji se ni­je­su mo­gli pred­vi­dje­ti, od­no­sno po­tre­ba­ma pro­ce­sa ra­da”.
– Po­slo­da­vac, sa istim za­po­sle­nim, ne mo­že za­klju­či­ti je­dan ili vi­še ugo­vo­ra o ra­du, uko­li­ko je nji­ho­vo tra­ja­nje, ne­pre­kid­no ili sa pre­ki­di­ma, du­že od 24 mje­se­ca. Pre­kid kra­ći od 60 da­na ne sma­tra se pre­ki­dom raz­do­blja od 24 mje­se­ca. Iz­u­zet­no, ugo­vor o ra­du na od­re­đe­no vri­je­me mo­že tra­ja­ti i 36 mje­se­ci, sa­mo ako je to po­treb­no zbog za­po­šlja­va­nja te­že za­po­šlji­vih li­ca i kod no­vo­o­sno­va­nih pred­u­ze­ća. Te­že za­po­šlji­va li­ca sma­tra­ju se ne­za­po­sle­na li­ca sta­ro­sti pre­ko 50 go­di­na ži­vo­ta i li­ca sa in­va­li­di­te­tom. No­vo­o­sno­va­nim pred­u­ze­ći­ma sma­tra­ju se pred­u­ze­ća ko­ja po­slu­ju do go­di­nu da­na – ka­že se u pred­lo­gu za­ko­na u ko­ji je „Dan” imao uvid.
U za­ko­nu ipak ne­do­sta­ju od­red­be na ko­je su ra­ni­je pa­žnju skre­ta­li sin­di­ka­ti i udru­že­nja za za­šti­tu rad­ni­ka, a to je ogra­ni­ča­va­nje agen­ci­ja za ustu­pa­nje rad­ni­ka da sa­bo­ti­ra­ju pri­mje­nu Za­ko­na o ra­du u di­je­lu ko­ji se ti­če da­va­nja ugo­vo­ra na neo­d­re­đe­no. Na­i­me, ni­je da­to ogra­ni­če­nje agen­ci­ja­ma da ne mo­gu od jed­nog pred­u­ze­ća uzi­ma­ti rad­ni­ke, pa ih vra­ća­ti na­zad, sa­mo da bi se iz­bje­glo da­va­nje rje­še­nja o stal­nom za­po­sle­nju.
Pro­cje­nju­je se da u Cr­noj Go­ri tre­nut­no oko 30.000 za­po­sle­nih ra­di po osno­vu ugo­vo­ra na od­re­đe­no vri­je­me, ali pred­lo­že­ni akt se uop­šte ne ba­vi nji­ho­vim sta­tu­som, od­no­sno pre­vo­đe­njem u rad­ni od­nos na neo­d­re­đe­no vri­je­me.
No­vi za­kon na­ši­ro­ko pro­pi­su­je si­tu­a­ci­je u ko­ji­ma po­slo­da­vac mo­že uru­či­ti ot­kaz za­po­sle­nom. Ta­ko se pro­pi­su­je da po­slo­da­vac mo­že ot­pu­sti­ti za­po­sle­nog zbog neo­stva­ri­va­nja re­zul­ta­ta ra­da ko­ji su utvr­đe­ni ko­lek­tiv­nim ugo­vo­rom, ak­tom po­slo­dav­ca ili ugo­vo­rom o ra­du, zbog ne­po­što­va­nja, ne­iz­vr­ša­va­nja ili ne­sa­vje­snog, ne­bla­go­vre­me­nog ili ne­mar­nog vr­še­nja rad­nih oba­ve­za ko­je su pred­vi­đe­ne za­ko­nom, te ako je nje­go­vo po­na­ša­nje ta­kvo da ne mo­že na­sta­vi­ti rad kod po­slo­dav­ca.
Pod ne­do­zvo­lje­nim po­na­ša­njem se pod­ra­zu­mi­je­va ne­po­što­va­nje rad­ne di­sci­pli­ne, po­vre­da pro­pi­sa o za­šti­ti na ra­du, do­la­zak na po­sao pod dej­stvom al­ko­ho­la i nar­ko­ti­ka, od­bi­ja­nje za­htje­va po­slo­dav­ca da se te­sti­ra na psi­ho­ak­tiv­ne sup­stan­ce, neo­prav­da­no od­su­stvo sa po­sla, zlo­u­po­tre­ba bo­lo­va­nja, zlo­u­po­tre­ba slu­žbe­nog po­lo­ža­ja ili pre­ko­ra­če­nje slu­žbe­nih ovla­šće­nja. Ot­kaz je mo­gu­će uru­či­ti i zbog oda­va­nja slu­žbe­ne taj­ne, pri­ma­nja po­klo­na, na­sil­nič­kog po­na­ša­nja, ali i zbog od­bi­ja­nja za­klju­či­va­nja anek­sa ugo­vo­ra o ra­du.
Ot­ka­zi će po no­vom za­ko­nu bi­ti oprav­da­ni ako po­slo­da­vac ka­že da ima pro­ble­me u po­slo­va­nju, ako za­po­sle­ni ne po­sje­du­je po­treb­nu struč­nost za oba­vlja­nje po­slo­va rad­nog mje­sta za ko­je je za­klju­čio ugo­vor o ra­du.
– Po­slo­da­vac i za­po­sle­ni ima­ju oprav­da­ni raz­log za ot­kaz ugo­vo­ra o ra­du za­klju­če­nog na neo­d­re­đe­no ili od­re­đe­no vri­je­me, bez oba­ve­ze po­što­va­nja pro­pi­sa­nog ili ugo­vo­re­nog ot­ka­znog ro­ka (van­red­ni ot­kaz), ako zbog ve­o­ma te­ške po­vre­de oba­ve­ze iz rad­nog od­no­sa ili ne­ke dru­ge va­žne či­nje­ni­ce u ve­zi sa ko­jom se vo­di pre­kr­šaj­ni od­no­sno kri­vič­ni po­stu­pak, uz uva­ža­va­nje svih okol­no­sti i in­te­re­sa obje ugo­vor­ne stra­ne, na­sta­vak rad­nog od­no­sa ni­je mo­guć. Ugo­vor o ra­du mo­že se van­red­no ot­ka­za­ti sa­mo u ro­ku od pet­na­est da­na od da­na sa­zna­nja za či­nje­ni­cu na ko­joj se van­red­ni ot­kaz za­sni­va. Po­slo­da­vac ili za­po­sle­ni ko­ji van­red­no ot­ka­že ugo­vor o ra­du, ima pra­vo od stra­ne ko­ja je kri­va za ot­kaz da tra­ži­ na­kna­du šte­te zbog ne­iz­vr­še­nja ugo­vo­rom o ra­du pre­u­ze­tih oba­ve­za – ka­že se u pred­lo­že­nom za­ko­nu.M.S.


Ne­djelj­no naj­vi­še 48 sa­ti ra­da

No­vi za­kon pro­pi­su­je da rad­na ne­dje­lja tra­je 40 sa­ti, ali da sa pre­ko­vre­me­nim ra­dom mo­že tra­ja­ti naj­vi­še 48 ča­so­va.
– Ako za­po­sle­ni ra­di pre­ko­vre­me­no, ukup­no tra­ja­nje ra­da za­po­sle­nog ne smi­je bi­ti du­že od 48 ča­so­va sed­mič­no. Pre­ko­vre­me­ni rad uvo­di se pi­sa­nom od­lu­kom po­slo­dav­ca pri­je po­čet­ka tog ra­da. Za­po­sle­na že­na za vri­je­me trud­no­će, ro­di­telj s dje­te­tom mla­đim od tri go­di­ne ži­vo­ta, sa­mo­hra­ni ro­di­telj s dje­te­tom do se­dam go­di­na ži­vo­ta, za­po­sle­ni ko­ji ra­di sa ne­pu­nim rad­nim vre­me­nom kod vi­še po­slo­da­va­ca, mo­gu ra­di­ti pre­ko­vre­me­no sa­mo ako do­sta­ve po­slo­dav­cu pi­sa­nu iz­ja­vu o pri­stan­ku na ta­kav rad, osim u slu­ča­ju vi­še si­le – na­vo­di se u za­ko­nu.


Ka­zne do 20.000 eura

No­vi za­kon o ra­du ne da­je no­va ovla­šće­nja i du­žno­sti in­spek­ci­ji ra­da, a što se ti­če ka­zne­nih od­red­bi pro­pi­su­je da će one iz­no­si­ti i do 20.000 eura. Nov­ča­nom ka­znom od 2.000 do 20.000 eura ka­zni­će se za pre­kr­šaj po­slo­da­vac ko­ji ne­ma akt o si­ste­ma­ti­za­ci­ji, ne obez­bi­je­di bez­bjed­no rad­no mje­sto, ne oba­vi­je­sti za­po­sle­nog o uslo­vi­ma ra­da, ne po­štu­je lič­nost, šti­ti pri­vat­nost za­po­sle­nog i nje­go­vo do­sto­jan­stvo za vri­je­me oba­vlja­nja po­sla od po­stu­pa­ka nad­re­đe­nih, sa­rad­ni­ka i oso­ba sa ko­ji­ma za­po­sle­ni do­la­zi u kon­takt u oba­vlja­nju svo­jih po­slo­va. Ista ka­zna se pro­pi­su­je u slu­ča­ju ne­za­klju­či­va­nja ugo­vo­ra o ra­du, ugo­vo­ri prob­ni rad du­že od šest mje­se­ci, uko­li­ko sa za­po­sle­nim ne za­klju­či ugo­vor o ra­du na neo­d­re­đe­no vri­je­me, ali i ako ne iz­vr­ši tran­sfor­ma­ci­ju ugo­vo­ra o ra­du sa od­re­đe­nog na neo­d­re­đe­no vri­je­me.
Ka­zne sli­je­de i u slu­ča­ju ne­da­va­nja dnev­nog, ne­djelj­nog i go­di­šnjeg od­mo­ra, kao i ne­si­pla­te za­ra­da i upla­te do­pri­no­sa.