Sa­mo­stal­nom iz­lo­žbom slo­ve­nač­ka vi­zu­el­na umjet­ni­ca i pje­sni­ki­nja Va­le­ri Volf Gang predstavila se u pod­go­rič­koj ga­le­ri­ji „Cen­tar”. Po­stav­ku „Frag­men­ti vre­me­na i stvar­no­sti” či­ni ne­ko­li­ko vi­deo-ra­do­va, a sva­ki pra­te i od­go­va­ra­ju­ći sti­ho­vi ove umjet­ni­ce. Svi ra­do­vi, ka­ko ka­že Va­le­ri Volf Gang, ko­ja je no­vi­na­re pro­ve­la kroz svo­ju iz­lo­žbu, na­sta­li su to­kom nje­nih re­zi­den­ci­jal­nih umjet­nič­kih bo­ra­va­ka u Por­tu­ga­lu, SAD, Sin­ga­pu­ru, Ru­si­ji, Austri­ji, Fran­cu­skoj... Na­rav­no, pri­ka­za­la je i rod­nu Slo­ve­ni­ju.
Za­to ne ču­di što isto­ri­čar­ka umjet­no­sti, li­kov­na kri­ti­čar­ka Na­ta­ša Nik­če­vić, na otva­ra­nju, za­klju­ču­je da je „no­mad­ska svi­jest epi­ste­mo­lo­ški i po­li­tič­ki im­pe­ra­tiv kri­tič­kog mi­šlje­nja i ka­rak­te­ri­sti­ka dje­la Va­le­ri Volf Gang”. Ka­ko is­ti­če Nik­če­vi­će­va, a umjet­ni­ca po­tvr­di­la raz­go­va­ra­ju­ći s no­vi­na­ri­ma, nje­ne ve­li­ke te­me su po­li­ti­ka, dru­štve­ni su­ko­bi, dez­in­te­gra­ci­ja, po­e­zi­ja, pu­to­va­nje, pri­ro­da, pod­svi­jest, lič­na slo­bo­da.
- Po­li­ti­ka ob­li­ku­je bu­duć­nost ta­ko što sa­ma ne­sta­je. Umjet­nost ob­li­ku­je bu­duć­nost pro­du­ža­va­njem sop­stve­ne pri­sut­no­sti. Umjet­ni­ci uvi­jek ra­de svoj po­sao, ne sa­mo za svo­je vri­je­me, ne­go i za umjet­nič­ke ar­hi­ve – za bu­duć­nost u ko­joj umjet­ni­kov rad osta­je pri­su­tan. To stva­ra raz­li­ku iz­me­đu po­li­ti­ke i umjet­no­sti. Ovim ese­jem Bo­ri­sa Groj­sa „Umjet­ni­ci iz­me­đu us­to­pi­je i ar­hi­va” naj­pre­ci­zni­je je po­ja­šnjen od­nos iz­me­đu po­li­ti­ke i umjet­no­sti ko­ji pre­i­spi­tu­je Va­le­ri Volf Gang – re­kla je Nik­če­vić.
Umjet­ni­ca is­ti­če da je cr­ve­na nit ko­ja po­ve­zu­je sve nje­ne vi­deo-ra­do­ve po­e­zi­ja. Da je u pra­vu, po­tvr­đu­je i či­nje­ni­ca da je Ulaj, du­go­go­di­šnji part­ner Ma­ri­ne Abra­mo­vić, pri­stao da bu­de na­ra­tor, od­no­sno či­ta nje­nu po­e­zi­ju za vi­deo-rad ko­ji je ra­đen kao pre­i­spi­ti­va­nje svi­je­sti o za­jed­nič­koj pro­šlo­sti ju­žno­slo­ven­skih na­ro­da, a sni­man je na Ti­to­vom bro­du „Ga­leb“ usi­dre­nom u Ri­je­ci.
- Glas ko­ji ču­je­te u ovom vi­deu je Ula­jev. Osje­ti­la sam u jed­nom tre­nu ka­da bi brod bio ži­vo bi­će imao bi glas kao Ula­jev, du­bok, li­jep. A, on je jed­no­stav­no pri­stao da to ura­di ka­da je čuo po­e­zi­ju – ka­že Va­le­ri Volf Gang.
Umjet­ni­ca, ta­ko­đe, vo­li da zbu­nju­je po­sma­tra­ča, če­sto ga in­ter­ak­tiv­no uve­zu­ju­ći u svo­je ra­do­ve, što po­sti­že re­la­tiv­no jed­no­stav­nim rje­še­njem – pro­jek­to­va­njem vi­deo-ra­do­va „kroz pro­zor”. Po­seb­no is­ti­če vi­deo ra­đen u Pa­ri­zu, go­di­nu pri­je te­ro­ri­stič­kih na­pa­da.
- Po­sma­tra­la sam ne­po­zna­te lju­de kroz ka­me­ru i taj osje­ćaj po­sma­tra­nja htje­la sam pre­ni­je­ti u ga­le­ri­ju. Film je po­stao ja­ko ak­tu­e­lan, jer su i po­ten­ci­jal­ni te­ro­ri­sti mo­žda po­sma­tra­li na ovaj na­čin na ko­ji sam ja po­sma­tra­la lju­de i oko­li­nu. Na­mjer­no sam ovo po­sta­vi­la kao di­gi­tal­ne pro­zo­re, a ova in­sta­la­ci­ja svu­gdje u svi­je­tu ka­da je vi­de ima­ju osje­ćaj da su u Pa­ri­zu – do­da­je umjet­ni­ca.
Na kra­ju, od­no­sno na ula­zu u ga­le­ri­ju, sto­ji rad „Umjet­nik u ino­stran­stvu”, ko­ji je sa­či­njen od šest ra­do­va. Sva­ki rad je pred­sta­vljen kao list knji­ge na zi­du, ali i kao vi­deo-rad. Od­no­sno, taj vi­deo za­pis po­e­zi­je do­stu­pan je, mo­že se do­bi­ti, ako na te­le­fo­nu ima­te apli­ka­ci­ju za QR ko­do­ve. No, is­ti­če ova umjet­ni­ca, ona kroz svo­je ra­do­ve ne po­sta­vlja sa­mo pi­ta­nja već nu­di i od­go­vo­re.
- Umjet­nost ni­je sa­sta­vlje­na sa­mo od pi­ta­nja, već i od­go­vo­ra. De­fi­ni­tiv­no umjet­nost još uvi­jek ima moć kri­ti­ke, na­ro­či­to na pod­ruč­ju vi­dea, gdje ni­je is­ko­ri­šte­na sa­mo mo­guć­nost vi­zu­el­nog, već i do­ku­men­ti­ra­nja vre­me­na i mo­guć­nost da se to pre­tvo­ri u umjet­nič­ki rad – ka­že Volf Gang. Ob­ja­šnja­va i za­što kom­bi­nu­je vi­deo i po­e­zi­ju.
- Po­e­zi­ju odav­no pi­šem i mi­slim da je s njom la­ko uple­sti i iz­ni­je­ti ne­ke me­ta­fo­re ko­je su vr­lo kri­tič­ne i po­li­tič­ke. Iz­me­đu re­do­va, ta kri­ti­ka je če­sto ja­ko oštra, a me­ne kao mla­du oso­bu ja­ko sme­ta­ju ne­ke stva­ri, i za­to tra­žim pu­te­ve i na­či­ne ka­ko da to jav­no­sti pred­sta­vim – ka­že Volf Gang.Ž.J.


Zvuk je ne­do­volj­no za­stu­pljen

Umjet­ni­ca is­ti­če da je za nju naj­pri­rod­ni­je ra­di­ti vi­deo-ka­me­rom, jer je to za nje­nu ge­ne­ra­ci­ju sa­svim odo­ma­ćen na­čin iz­ra­ža­va­nja. Već sa pet go­di­na, do­da­je, za­hva­lju­ju­ći ocu ko­ji joj je ta­da po­klo­nio di­gi­tal­nu ka­me­ru, po­če­la je sni­ma­ti, bi­lje­ži­ti.
- Tre­nut­no me ja­ko in­te­re­su­ju sen­zo­ri, osje­ti­la, a naj­vi­še ka­ko lju­di re­a­gu­ju na zvuk, ili sa­dr­žaj ne­kog vi­deo ra­da. In­te­re­su­je me po­lje zvu­ka, ko­ji ni na fil­mu ni na te­le­vi­zi­ji ni­je do­volj­no za­stu­pljen. Jer, zvu­kom se mo­že mno­go uti­ca­ti na jav­nost i gle­da­o­ce, ali na ta­kav na­čin da po­sma­trač ni­je svje­stan to­ga – na­ja­vlju­je sko­ri plan ra­da i is­tra­ži­va­nja Va­le­ri Volf Gang.