U okviru serijala predstavljanja savremene regionalne književnosti koju Nacionalna biblioteka „Đurđe Crnojević” realizuje u okviru međunarodne saradnje, juče je na Cetinju besjedu o savremenoj srpskoj književnosti održao profesor dr Aleksandar Jerkov, direktor Univerzitetske biblioteke „Svetozar Marković” iz Beograda.
Jerkov je kazao da je srpska književnost u Crnoj Gori opterećena našim starim i novim nasljeđima. Zbog toga, izlaganje na ovu temu mora biti pažljivo promišljeno i dobro rečeno da bi se shvatilo onako kako je čovjek namjerio da ga donese. Ono što treba znati, kako je naglasio, jeste da su naša društva i naše kulture izložene strahovitom djelovanju spoljnih elemenata, sila i volja među kojima se ističu politička volja drugih društvenih zajednica i ekonomske okolnosti u kojima živimo.
– Smatram da se srpski narod ni u čemu nije uzvisio toliko koliko u istorijskim tragedijama i u književnosti. Za jedan mali narod, imati toliko dobrih i vrijednih književnih djela da biste mogli da ih preselite i u Francusku i Englesku, Italiju i u Rusiju i da ona jednako blistaju i budu izvanredna, jeste strahovito visoko dostignuće i zato se svi mi danas moramo zapitati kakva je sudbina i budućnost srpske književnosti u ovom vijeku koji je isparcelisan jednom vrstom politokratije s jedne, i komercijalizacije s druge strane. I koliko ta književnost i kultura mogu tome, ne samo da se odupru, nego zapravo da ostanu svoje i onakve kakve jesu – istakao je Jerkov.
On je dodao da je upravo to neka vrsta središnje tačke u kojoj, kako je rekao, želi da pokaže poetičke osobine savremene književnosti i da je odvoji od strujanja koja nijesu književno vrijedna.
– Još ima književnosti, pravih, autentičnih i autohtonih pisaca na čijem čelu je danas, po mom mišljenju, Goran Petrović čije su knjige nesumnjivo najvrednije što je srpska kultura dala na kraju 20. i početka 21. vijeka. Ali, stoje i neka važna pitanja kakva postavlja recimo Vladimir Tabašević, jedan novi, mladi, neobični, paranoidni pisac, čije knjige su zaista izazov prvog reda, jer se u njima možda mijenjaju karakteristike pripovjednog proznog diskursa. Mi danas nemamo teškoće da prepoznamo klasike poezije, ali ko je od živih pisaca danas klasik? Da bismo to znali, treba li da Bora Radović umre prije nekoliko dana, da bismo mi promijenili ton i prestali da o njemu mislimo kao o našem običnom savremeniku, nego da vidimo da je on veličina – kazao je, između ostalog, profesor Jerkov.
Aleksandar Jerkov rođen je 1960. godine u Beogradu. Autor je knjiga i studija u vezi sa proučavanjem književnosti među kojima su „Antologija srpske proze postmodernog doba”, „Antologija postmoderne proze postmodernog doba”, „Nova tekstualnost”, „Antologija beogradske priče”, „Od modernizma do postmodemizma” i druge. Bio je urednik „Vidika” i glavni urednik „Prosvete”. On je istaknuti književni kritičar. Gostujući je profesor na više svjetskih univerziteta i slovi za jednog od najboljih poznavalaca savremene srpske književnosti.
Z.P.