Pre­ma po­sled­njim po­da­ci­ma Za­vo­da za škol­stvo u osnov­nim i sred­njim ško­la­ma u Cr­noj Go­ri za­bi­lje­že­no je 305 slu­ča­je­va vr­šnjač­kog na­si­lja za dvi­je go­di­ne, a su­ma­nja se da ih je mno­go vi­še, ko­ji ni­je­su pri­ja­vlje­ni nad­le­žnim or­ga­ni­ma. Na drugoj stra­ni, Sin­di­kat pro­svje­te Pod­go­ri­ca i Udru­že­nje ro­di­te­lji tra­že od Mi­ni­star­stva pro­svje­te da u sa­rad­nji sa ško­la­ma spri­je­či uče­sta­le tu­če i fi­zič­ke ob­ra­ču­ne, ko­ji re­me­te obra­zov­ni si­stem. Na­čel­nik Od­sje­ka za is­tra­ži­va­nje i raz­voj obra­zov­nog si­ste­ma u Za­vo­du Ra­do­je No­vo­vić ka­zao je za „Dan” da se ova broj­ka od­no­si na pri­ja­vlje­ne, evi­den­ti­ra­ne i pro­to­ko­li­sa­ne slu­ča­je­ve. Ob­ja­šnja­va da je znat­no vi­še slu­ča­je­va vr­šnjač­kog na­si­lja za­bi­lje­že­no u osnov­nim ško­la­ma, 222 slu­ča­ja.
– U osnov­nim ško­la­ma evi­den­ti­ra­na su 133 slu­ča­ja fi­zič­kog na­si­lja od ko­jih je bi­lo 11 te­žih (ško­la se obra­ti­la Hit­noj po­mo­ći, po­li­ci­ji ili Cen­tru za so­ci­jal­ni rad); psi­ho­lo­škog (ver­bal­nog) na­si­lja je bi­lo u 57 slu­ča­je­va od ko­jih če­ti­ri te­ža, sek­su­al­nog na­si­lja je bi­lo u šest slu­ča­je­va od ko­jih je­dan te­ži, so­ci­jal­ne izo­la­ci­je 16 i 10 slu­ča­je­va fi­nan­sij­skog na­si­lja. Po­dat­ke smo pri­ku­pi­li i do­bi­li od ško­la, ka­ko bi­smo mo­gli da dje­lu­je­mo – is­ti­če No­vo­vić.
No­vo­vić ka­že da je ma­lo ohra­bru­ju­će što je evi­den­ti­ra­no ma­nje slu­ča­je­va vr­šnjač­kog na­si­lja u sred­njim ško­la­ma. Po­sled­nji in­ci­dent de­sio se u Gim­na­zi­ji „25. maj” u Tu­zi­ma, gdje je Na­stav­nič­ko vi­je­će is­klju­či­lo 12 i uko­rom ka­zni­lo 20 uče­ni­ka, zbog dvi­je ma­sov­ne tu­če. Zbog to­ga je u po­ne­dje­ljak je­dan ro­di­telj na­pao pro­fe­so­ra so­ci­o­lo­gi­je i uda­rio ga pe­sni­com.
– Ukup­no su za­bi­lje­že­na 83 slu­ča­ja. U sred­njim ško­la­ma je pri­ja­vlje­no 47 slu­ča­je­va fi­zič­kog na­si­lja, od ko­jih 17 te­žih, 22 psi­ho­lo­ška na­si­lja, 12 slu­ča­je­va so­ci­jal­ne izo­la­ci­je i dva slu­ča­ja vaj­ber na­si­lja – ka­že No­vo­vić.
No­vo­vić sma­tra da je je­dan od na­či­na da se na­si­lje u ško­la­ma su­zbi­je po­ja­ča­no de­žur­stvo u ško­la­ma.
– Sva is­tra­ži­va­nja, uklju­ču­ju­ći i na­še, po­ka­zu­ju da se na­si­lje naj­če­šće de­ša­va van vi­do­kru­ga od­ra­slih u ško­li: na škol­skom dvo­ri­štu u WC pro­sto­ri­ja­ma, na ste­pe­ni­štu, hod­ni­ci­ma. To je raz­log da svi ozbilj­ni škol­ski pro­gra­mi ko­ji se ba­ve na­si­ljem oja­ča­ju de­žur­stva od­ra­slih u ško­li ka­ko bi se sma­nji­le mo­guć­no­sti da ne­ka skri­ve­na mje­sta po­sta­nu iza­zov za po­ja­vu ne­pri­mje­re­nog po­na­ša­nja dje­ce. Moj lič­ni stav je da bi tre­ba­lo za­kon­ski uve­sti mje­ru da ško­la sno­si po­sle­di­ce uko­li­ko ne obez­bi­je­di si­gu­ran am­bi­jent za sve uče­ni­ke. Ro­di­te­lji ka­da ša­lju dje­cu u ško­lu, da po­red zna­nja, vje­šti­na i sta­vo­va ko­je uče­ni­ci tre­ba da usvo­je, že­le da se dje­ca osje­ća­ju si­gu­r­no i da im škol­ska at­mos­fe­ra po­go­du­je za raz­voj – na­vo­di No­vo­vić.
Pred­sjed­nik Sin­di­ka­ta pro­svje­te Pod­go­ri­ca Slo­bo­dan Sa­vo­vić ka­zao je za „Dan” da Mi­ni­star­stvo pro­svje­te ni­šta ne pred­u­zi­ma ka­ko bi se spri­je­či­lo na­si­lje u ško­la­ma, zbog če­ga su ugor­že­ni i uče­ni­ci i na­stav­ni­ci. On ob­ja­šnja­va da do­ni­je­ta re­for­ma ni­je ure­di­la ško­le, već da­la slo­bo­du ro­di­te­lji­ma i uče­ni­ci­ma da bu­du iz­nad na­stav­ni­ka.
– In­ci­den­ti u ško­la­ma iz­me­đu uče­ni­ka, pa i na­pa­di na na­stav­no oso­blje de­ša­va­ju se re­dov­no. Ima­mo si­tu­a­ci­ju da pre­vi­še am­bi­ci­o­zni ro­di­te­lji že­le da svo­je že­lje ostva­re pre­ko ro­di­te­lja i vr­še pri­ti­sak na pro­svjet­ne rad­ni­ka. Ovo je po­sta­lo ne­iz­dr­ži­vo, jer su no­vim za­ko­ni­ma svi­ma da­ta ve­ća pra­va ne­go uči­te­lji­ma. Ro­di­te­lji mo­gu pre­ma no­vim pro­pi­si­ma sko­ro uvi­jek da pod­ne­su pri­go­vor na ocje­nu. Re­for­ma je pre­tvo­ri­la na­stav­ni­ka u ad­mi­ni­stra­tiv­ne rad­ni­ke i iz­vr­ši­o­ca. Sva pri­ča oko una­pre­đe­nja škol­stva je ne­mo­gu­ća bez ši­re dru­štve­ne re­for­me, jer ško­la ne mo­že da is­pra­vi sve ma­ne na­šeg si­ste­ma. Pro­svjet­ni rad­ni­ci su ne­za­šti­će­ni i pre­pu­šte­ni sa­mi se­bi, zbog če­ga se de­ša­va­ju i če­sti in­ci­den­ti – upo­zo­ra­va Sa­vo­vić.
D.B.


Ro­di­te­lji: Pro­blem ve­ći ne­go što po­ka­zu­je sta­ti­sti­ka

Di­rek­to­ri­ca Udru­že­nja Ro­di­te­lji Kri­sti­na Mi­ha­i­lo­vić ka­za­la je za „Dan” da po­da­ci Za­vo­da za škol­stvo ne osli­ka­va­ju pra­vo sta­nje pr­o­ble­ma jer ve­li­ki broj slu­ča­je­va vr­šnjač­kog na­si­lja u ško­la­ma osta­je ne­pri­ja­vljen. Ona upo­zo­ra­va da su po­sled­nja de­ša­va­nja za­bri­nja­va­ju­ća, ali da nad­le­žne in­sti­tu­ci­je ni­šta ne pred­u­zi­ma­ju da spri­je­če ob­ra­ču­ne dje­ce u ško­la­ma.
– Za­bri­nja­va nas po­rast na­si­lja u osnov­nim ško­la­ma, kao i slu­ča­je­vi sek­su­al­nog na­si­lja, što tre­ba da nas upo­zo­ri. Udru­že­nje Ro­di­te­lji će na­sto­ja­ti da uka­že na ove pro­ble­me iako ne­ma­mo ne­ku pre­tje­ra­nu po­dr­šku nad­le­žnih in­sti­tu­ci­ja. Za­bri­nja­va nas što ni­ko ne pre­u­zi­ma od­go­vor­nost, već se lop­ti­ca pre­ba­cu­je, a či­nje­ni­ca je da ima­mo po­rast vr­šnjač­kog na­si­lja. Mi­ni­star­stvo pro­svje­te ni­je pri­hva­ti­lo na­še su­ge­sti­je ka­da su se mi­je­nja­li za­ko­ni, ta­ko da je sve osta­lo isto – ka­že Mi­ha­i­lo­vi­će­va.


Bez ko­men­ta­ra

Iz Mi­ni­star­stva pro­svje­te za „Dan” ni­je­su od­go­vo­ri­li na pi­ta­nja u ve­zi sa če­stim in­ci­de­na­ti­ma u ško­la­ma. U pro­svjet­nom re­so­ru ni­je­smo mo­gli da do­bi­je­mo ni in­for­ma­ci­ju ka­da će mi­ni­star­stvo od­lu­či­ti po žal­ba­ma ro­di­te­lja 12 is­klju­če­nih uče­ni­ka iz gim­na­zi­je u Tu­zi­ma, zbog dvi­je ma­sov­ne tu­če u škol­skom ho­lu. Oni po­ha­đa­ju na­sta­vu do od­lu­ke Mi­ni­star­stva pro­svje­te.