Piše: dr Radoslav T. Stanišić,filmski i TV reditelj

„Novinar” je jugoslovenski igrani film snimljen 1979. godine u režiji Fadila Hadžića, često navođen kao jedno od najboljih ostvarenja njegove filmografije i politički najprovokativnijih filmskih ostvarenja u tadašnjoj Jugoslaviji. Protagonista filma, koga tumači Rade Šerbedžija, je Vlado Kovač, idealistički novinar u jednom zagrebačkom dnevnom listu čije se nastojanje da objavi članak o štrajku u jednoj fabrici sudara sa cenzurom, odnosno konformističkim stavom njegovih urednika koji se ne usuđuju da se suprotstave službenoj politici Partije. Radnja prikazuje kako zbog toga trpi njegova karijera, ali i privatni život, pa se nakon raspada braka, poput svog mentora (koga tumači Fabijan Šovagović) koji je svojevremeno stradao na isti način, okreće piću. Film je snimljen u tzv. „olovnim godinama”, kada su nivo represije i gušenje slobode govora u tadašnjem jugoslovenskom društvu, a posebno u SR Hrvatskoj bili primjetni viši u odnosu na ranija razdoblja. Hadžić, koji je jedno vrijeme bio glavni urednik ugašenog nedjeljnika „Vjesnika“, popularnog i nakon gušenja Hrvatskog proljeća, u svojim djelima već i ranije se bavio novinarskim temama, ali mu je upravo „Novinar” najpoznatiji film.
Film je, usprkos eksplicitne kritike tadašnjeg sistema, prikazan u bioskopskim dvoranama gdje je doživio priličan uspjeh, a na pulskom festivalu je osvojio „Zlatnu arenu” za najbolju režiju. Dio kasnijih kritičara je, doduše, pohvale „Novinaru” smatrao neopravdanima, odnosno da je prikaz tadašnjeg društva bio daleko blaži u odnosu na ostvarenja Crnog talasa krajem `60-ih i početkom `70-ih. Međutim, među jugoslovenskim novinarima, „Novinar” je uživao izuzetan ugled ne samo zbog toga što je kao jedno od rijetkih ostvarenja koje se bavi njihovom profesijom, nego i zbog autentičnosti prikaza njihovog rada. Sam Hadžić je kasnije izjavljivao da mu je upravo „Novinar” najdraži film, ali i tvrdio da je njegova tema aktualna čak i u postkomunističkom društvu.
Fadil Hadžić rođen je 1922. godine u Bileći, Hecegovina. Likovnu umjetnost studirao je u Zagrebu. Bio je novinar, humorista, putopisac, jedan od najplodnijih savremenih komediografa, pokretač listova „Kerempuh”, „Vjesnik u srijedu”, „Telegram”, „Oko”. Predstavlja izuzetnu pojavu u jugoslovenskoj kinematografiji. Sa grupom mladih karikaturista i svojih saradnika inicirao je stvaranje crtanog filma i prvog filmskog preduzeća za animaciju „Duga film”. Od smotre filmova u Puli uspio je da stvori jugoslovenski filmski festival, a osnivao je izdavačka preduzeća i pozorišta. Bio je intendant Hrvatskog narodnog kazališta u Zagrebu. Objavio je više zapaženih knjiga. U filmskoj produkciji radio je kao scenarista i reditelj kratkih i dugometražnih filmova. Za svoja djela dobio je više uglednih nagrada. Svoj poslednji film „Ambasador” – priču o veleposlaniku na zalasku karijere koji preispituje iznevjeravanje nekadašnjih ideala i razloge raspada porodice – snimio je 1984. godine. Fadil Hadžić, tada, uz Branka Bauera bio je najproduktivniji hrvatski reditelj sa ukupno 14 filmova.Nastaviće se