Srpska pravoslavna crkva (SPC) je protiv ideje o razgraničenju Kosova jer bi to značilo odricanje od sopstvene istorije, a taj stav podržava većina srpskog naroda, političkih aktera i intelektualaca, izjavio je mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije.
– Mi još uvijek uopšte ni ne znamo šta to razgraničenje podrazumijeva – istakao je mitropolit Amfilohije u intervjuu ruskoj agenciji TASS, koji prenosi portal Nova srpska politička misao (NSPM).
Prema njegovim riječima, ono što je sigurno je to da SPC ne može da se odrekne svog mjesta na Kosovu, svog istorijskog postojanja, ali ni istorijskog postojanja srpskog naroda tamo.
Mitropolit crnogorsko-primorski je ukazao da dvije trećine svjetskog stanovništva nije priznalo nezavisnost Kosova.
– Nadamo se da će nam svi oni pomoći, da će uz nas biti i one evropske zemlje koje nijesu podržale Kosovo, uprkos pritiscima SAD. Nadamo se da će se pitanje Kosova vratiti u okvire međunarodnog prava, Rezolucije Savjeta bezbjednosti UN i svih međunarodnih pravila o pitanjima granica – rekao je on.
Mitropolit je poručio da srpski narod, većina političkih aktera i intelektualaca podržava poziciju SPC o Kosovu i protiv je ideje o razgraničenju sa Albancima.
Prvi put nakon osam godina u Beogradskoj patrijaršiji okupili su se arhijereji na jesenjem, vanrednom zasjedanju Svetog arhijerejskog Sabora SPC, kojim predsjedava prvi među jednakima, patrijarh Irinej.
Sabor je počeo Svetom arhijerejskom liturgijom i činom priziva Svetog duha u patrijaršijskoj kapeli, a poslije toga je u patrijaršijskom dvoru uslijedio radni dio i u toku je utvrđivanje dnevnog reda.
Dnevni red se utvruđuje, iako je vanredno zasjedanje najavljeno još proljetos sa unaprijed zakazanom temom temom crkvene nastave.
Očekuje se da bi Sabor mogao da potraje nekoliko dana.
Liturgiju pred početak radnog dijela Sabora služio je episkop šumadijski Jovan uz sasluženje episkopa istočnoameričkog Irineja i slavonskog Jovana, kao i protojereja-stavrofora Stojadina Pavlovića, direktora Patrijaršijske upravne kancelarije, jereja Ivana Štrbačkog i protođakona Stevana Rapajića.
Sudeći prema aktuelnom trenutku, na stolu će se naći pitanje Kosova i Metohije i novonastala situacija nakon što je Vaseljenska patrijaršija priznala autokefalnost ukrajinskoj crkvi, kao i najavljena crkvena nastava.
Očekuje se da će, međutim, jedan broj vladika, prije svega bliskih mitropolitu Amfilohiju i episkopu raško-prizrenskom Teodosiju insistirati da se i pitanje Kosova i Metohije i dalje sudbine srpske južne pokrajine nađe na dnevnom redu ove vanredne sjednice.
Riječ je o vladikama koje smatraju da je bez obzira na to što je Sabor SPC poslije proljećnog zasjedanja početkom maja ove godine saopštio konačan stav da je protiv podjele KiM i priznanja jednostrano proglašene kosovske nezavisnosti, stvari idu u suprotnom pravcu i da je potrebno da crkva jače podigne svoj glas protiv priznanja.
Istovremeno, tvrdi Tanjugov izvor, veći je broj vladika, među kojima je i Irinej bački, koji smatraju da je crkva već saopštila svoj stav i da nema razloga ponovo tu temu stavljati na dnevni red.
U saopštenju pred samo zasjedanje SPC je povodom potpisivanja sporazuma između patrijarha vaseljenskog Vartolomeja i ukrajinskog predsjednika Petra Porošenka istakla da je jedinstvo Pravoslavne crkve neuporedivo važnije od svih mogućih, kako je rečeno, „ambicija i pretenzija”. Naime, u saopštenju SPC koje je potpisao episkop bački Irinej navodi se da je sporazum koji su potpisali patrijarh Vartolomej i predsjednik Porošenko priprema da se „dvjema dosadašnjim raskolničkim grupacijama u Ukrajini prizna puna crkvena samostalnost (autokefalnost). Kako se navodi, to se radi bez obzira na stav kanonske Ukrajinske crkve, koja ima dvaput više vjernika nego obje raskolničke crkve zajedno, i na stav Moskovske patrijaršije i drugih pomjesnih crkava, među njima i Srpske pravoslavne crkve.
Naša Crkva podsjeća da je situacija oko Ukrajinske pravoslavne crkve slična situaciji kada je nepriznata Makedonska pravoslavna crkva proglasila nezavisnost, koja je, navodi se, bila politički podržana, ali i u suprotnosti sa kanonskim zakonima. U saopštenju SPC se podsjeća da dosad nijedna pomjesna autokefalna pravoslavna crkva nije zvanično podržala carigradske aktivnosti u vezi sa davanjem autokefalnosti proglašenoj Ukrajinskoj pravoslavnoj crkvi.
– Naročito je za mnoge sporna činjenica da vaseljenski patrijarh i ne krije da sve ovo radi u saradnji sa svetovnom vlašću, odnosno sa političarima među kojima prevlađuju raskolnici i unijati – navodi SPC. Dalje se dodaje da se mnogi, kako se ističe, „kritički nastrojeni pastiri i bogoslovi” Pravoslavne crkve opravdano pitaju, kako je moguće da vaseljenski patrijarh Vartolomej ne priznaje kanonske odluke Ruske pravoslavne crkve, koje je priznao odmah po njihovom donošenju, i koje do sada priznaju svi pravoslavni arhiepiskopi.
– Posebno se pitaju kako je moguće da anatemisani raskolnik za tren oka postane „mitropolit kijevski”, a da se u široj titulaturi naziva i „patrijarh kijevski”. Postavlja se, naposletku, i pitanje kako se može tek tako staviti van snage nečiji crkveni status u drugoj pomjesnoj crkvi, koji je važio više od tri vijeka, a da ga niko, pa ni sama carigradska patrijaršija, nikada prije nije osporila. Ovakvih i sličnih pitanja ima, nažalost, još mnogo, ističu u SPC.
M.Nj.