Učesnici naučnog skupa „Podgorička skupština 1918. godine i ujedinjenje Crne Gore i Srbije”, iznoseći dokumenta i arhivsku građu, potvrdili su istorijske činjenice, koje „montenegrinska istoriografija” uporno negira pokušavajući da falsifikuje istoriju, čulo se više puta juče na skupu koji je u Podgorici organizovao Institut za srpsku kulturu iz Nikšića.
Doc. dr
Budo Aleksić je naglasio da su okončanje Prvog svjetskog rata i Velika narodna skupština srpskog naroda u Crnoj Gori – Podgorička skupština dva najznačajnija događaja u istoriji Crne Gore i srpskog naroda. On je ukazao i da je aktuelna vlast ove godine organizovala niz manifestacija na kojima je Podgorička skupština prokazana u krajnje negativnom svijetlu, „sa brutalno očiglednim političkim, ideološkim, i progmatičnim pristupom interpretaciji ovog događaja”. Oživljene su stare predrasude, pokazano mnogo zle krvi, a krunu tih negativnih poteza je antisrpska Rezolucija o poništenju odluka Podgoričke skupštine, naveo je on.
Prof. dr
Savo Marković je istakao da analizirajući pravne norme nekadašnje Kraljevine Crne Gore i stvarnost koja je dovela do gotovo stoprocentnog saglasja naroda za ujedinjenje sa Srbijom, Podgorička skupština predstavlja legitiman čin u okolnostima završetka Prvog svjetskog rata, a nakon bezustlovne kapitulacije kralja Nikole Petrovića. Prof. Marković je ukazao i na činjenicu da režimski istoričari neprestano i bez osnova uljepšavaju vladavinu kralja Nikole, koja je bila prije svega autokratska i nedemokratska. On je naglasio da je Nikoljdanski ustav prepisani Namjesnički ustav Srbije iz 1869. (a u kojem je samo promijenjeno ime dinastije) u osnovi nedemokratski, koji je u Crnu Goru uveo ustavnu monarhiju koja je kralju omogućavala neograničenu vladavinu. U Crnog Gori niti je bilo pravog parlamentarizma, niti slobode štampe, niti parlamentarnog budžeta, niti javnog mnjenja, što su sve poluge demokratije, ukazao je on.
Po njemu nema mjesta propagandi da je 1918. godine učinjen zločin prema narodu, jer je vladar taj narod ostavio na cjedilu, razoružanog i gladnog, na milost i nemilost veoma okrutnom okupatoru.
– Od te 1916. godine, nakon što je kralj pobjegao, Crna Gora više nema vojsku. Vojska postaje narod. A, nesporno je da je narod htio ujedinjenje, dakle nema zločina prema narodu u aktu Podgoričke skupštine. Nesporno Podgoričkom skupštinom ostvaren je vjekovni san o ujedinjenju srpskog naroda. A da li je kapitulacija legitimna? Ona se ne pominje u Ustavu iz 1905. – javno je uputio izazov režimskim istoričarima prof. Marković naglašavajući da svako ko se bavi istorijom zna da se jedan događaj mjeri u okolnostima u kojima se on desio, te da je skupštinska Rezolucija o odlukama Podgoričke skupštine naučno i pravno ništavna.
Dr
Žarko Leković, koji se godinama bavi istraživanjem učesnika Podgoričke skupštine, govorio je o tri poslanika koja su kasnije postali viđeni članovi komunističke partije,
Miljku Bulajiću (ocu reditelja
Veljka Bulajića),
Nikoli Kovačeviću (bratu
Save Kovačevića) svešteniku
Jovu Radoviću. On je podsjetio da je od prijavljenih 165 poslanika Podgoričkoj skuštini prisustvovalo 160, koji su svi listom glasali za ujedinjenje.
Nacionalni, ekonomsko-socijalni i dinastički razlozi su presudno uticali na odluke članova Podgoričke skupštine u ostvarivanju vjekovne težnje srpskog naroda u Crnoj Gori na ujedinjenje, kazao je istoričar
Predrag Vukić.
Odluke Podgoričke skupštine, naveo je on, nisu bili rezultat prisile već vjekovnog htijenja naroda. Od vladike Svetog Petra Cetinjskog postoji ujediniteljska i integristička misao, koju su svi Petrovići gajili, preko Njegoša, knjaza Danila do knjaza Nikole. On je naglasio da niko od članova dinastije Petrović-Njegoš nije negirao srpsko porijeklo naroda, podsjećajući na udžbenike iz vremena knjaževine i kraljevine, koji su učili da u Crnoj Gori žive Srbi. Osvrćući se na socijalno-ekonomske činioce Vukić je naglasio da su siromaštvo, često i glad, neravnopravna podjela bogatstva, i nepravda bili uzrok integrističkog htijenja naroda.
On je iznio podatak da je 1908. godine svaki četvrti odrasli stanovnik Crne Gore radio u inostranstvu, odnosno otišao u pečalbu bježeći od siromaštva u kome je narod živio.
– Za 100 godina se ništa nije promijenilo. Osim što je selo postojalo, a sada je uništeno, kao i rasprodata privreda. Strašan je podatak, a režimski istoričari ga kriju, da je do 2017. godine 140.000 ljudi napustilo Crnu Goru. Dakle, ništa se nije promijenilo – zaključio je Vukić.
Publicista
Jovan Markuš je govorio o uzrocima i posljedicama Podgoričke skupštine, naglašavajući da nema dileme da su i zelenaši bili za ujedinjenje, te da je njihovo negiranje želje za zajedničkom državom istorijski falsifikat.
Prof. dr
Aleksandar Stamatović je naglasio da su zelenaši u nacionalnom smislu bili Srbi, da su smatrali da je Crna Gora isto toliko srpska država, koliko i Srbija.
– Postoje dva memoranduma
Jovana Plamenca, od kojih je jedan upućen američkom predsjednku
Vudrou Vilsonu, a drugi učesnicima konferencije velikih sila u Versaju, u kojima on govori da je Crna Gora zemlja gdje se čuvala i sačuvala `iskra zemlje Srbinove` – iznio je, između ostalog, Stamatović.
Izlaganja i priloženi radovi i akademika
Zorana Lakića, doc. dr
Velibora Džomića, protojereja
Gojka Perovića, dr
Vasilja Jovovića, mr
Dragana Radomana, Gojka Raičevića, Raja Vojnovića, Gorana Kikovića i
Branislava Otaševića biće štampani u zborniku ovog naučnog skupa.
S.Ć.
Polemike i negativnie ocjene Mr
Radovan Femić je govorio o Podgoričkoj skupštini u ogledalu istrorijske svijesti i društvenih promjena. Femić je ukazao na polemike o Podgoričkoj skupštini istoričara, od onih u prošlosti, do današnjih dana. Takođe, nakon analize novinskin napisa u savremenoj dnevnoj štampi u Crnoj Gori, on je rekao da većina dnevnih novina prednjači u negativnim ocjenama u vezi sa Podgoričkom skupštinom.
)){kind=small}
