-Piše: Dragan Mraović

„Cetinje je administrativni centar Prijestonice Cetinje“ (sic!), piše u Vikipediji. Ustav Crne Gore (čl.5) kaže: „Glavni grad Crne Gore je Podgorica. Prijestonica Crne Gore je Cetinje.“ U rječnicima piše da su „glavni grad“ i „prestonica“ sinonimi - nema razlike u značenju. Mutno, bre! Bilo je sve jasno do kralja Nikole, jer je on, kao ondašnji gospodar, stolovao u prestonom gradu Cetinju. Sada je drugi vakat, pa je Milo gospodar pokazao Cetinju lakat, jer su njegovi politički praoci podbrozice preselili prestonicu u Titograd koji je dobio status glavnog grada, a on nastavio tradiciju, što je označilo početak istorijskog propadanja Cetinja, čije ime potiče od praslovenske riječi „kaito“ - šuma, šumoviti kraj, pa Cetinje nema veze sa Dukljom, inače bi se zvalo Dukljinje, po rimskom nazivu Doclea. Zbog velikog broja istorijskih zgrada, relikvija, pravoslavnih srpskih manastira, crkvi i muzeja, to je i „grad-muzej“. Cetinje ima geografsku poziciju koju je iz ondašnjih opravdanih istorijskih razloga izabrao Ivan Crnojević, ali koja danas nije atraktivna. Naročito od kada su, pod Brozovom palicom, otišli sa Cetinja republički organi uprave i administracije. Dolaskom na vlast Gospodara otišle su i fabrike, ali su zato došla prazna obećanja. Propali su „Lovćen put”, „Košuta”, „Montena”, „Trgopromet”, „Tara”, „Bojana”, „Sanitas”, rudnici boksita, pogon „Galenike” preseljen u Podgoricu, uništena je Cetinjska banka, a čuveni „Obod“ je na izdisaju.

U milogorsku propast spada i podvala prestonica-glavni grad. Jer da je Cetinje prestonica, predsjednik države, Skupština i Vlada bi bili tamo. Onda bi se tu nalazile i ambasade. Politika bi privukla i koju banku, bili bi hoteli puno ili bi bilo vila za izdavanje, bilo bi posla za Cetinjane. I neka fabrika bi proradila. Moralo bi se izgraditi nešto zgrada za državne institucije, nešto hotela i restorana, neki kulturni i univerzitetski centar, neki internat, slilo bi se više poreza u kasu prestonice. Za pamet nije važna lokacija, pa bi se mogao razviti IT sektor (danas najveći izvoznik Srbije). Cetinje bi bilo gospodstvena prestonica Crne Gore.

I ne samo da milogorska vlast daje samo nova jalova obećanja, no reciklira laži podbrozica. Obećali su milogorci žičaru Cetinju do Kotora, evo peta godina prođe. Ali slično je bila planirana 1986./'87. žičara Cetinje – Budva. Tehnologija švajcarska, građevinski radovi lokalni, investitori grupa Italijana. Turisti bi spavali na Cetinju na prijatnoj temperaturi usred ljeta, a po danu bi odlazili žičarom za 45 minuta do Budve na more. Planirani su hoteli za te turiste, pa bi bilo posla i za Cetinjane. Ali, dođe na vlast Gospodar - Brozov pitomac. Iako je samo stolovanje vlasti na Cetinju moglo da spase prestoni grad, kome ni osmanlije ne mogaše da naude onoliko koliko su to uspjeli Gospodar i njegovi milogorci, sada pod njima preživljava još samo grad-muzej.

Ali i to nije izvjesno, jer nema Ulice Svetog Petra Cetinjskog, a na spomen-ploči hajdučkog harambaše Baja Pivljanina, koji pogibe još 1685, u bici na Vrtijeljci i počiva u Vlaškoj crkvi, stoji - crvena petokraka!? Grad u kome su Cetinjski manastir, ruka Sv.Jovana Krstitelja i čestica Časnoga krsta na kome je Gospod razapet, morao bi biti glavni grad ili prestonica, svejedno, to je isto, kao što je vazda bilo, kao što je Bon u Njemačkoj ili Vašington u SAD. Jer, ne određuje značaj grada samo broj stanovnika.

Na sve to odavno ukazuje negdašnji gradonačelnik Cetinja i istoričar, intelektualac Jovan Markuš: „Proteklih godina je period obmana, ne povratak institucija.“ U tu ustavnu obmanu spadaju i sinonimi Prijestonica-Glavni grad.

(Autor je nekadašnji generalni konzul SRJ u Bariju)