-Piše: Dragoljub Pavićević

Tri godine nakon referenduma Britanija nije još napustila EU. Zato će građani 23. maja glasati na izborima za Evropski parlament. Zemlja je ponižena, građani prevareni. Politika je srušena, demokratija ugrožena! Građani traže političare koji će ispuniti obećanja.

Poslednje ispitivanje javnog mnjenja, objavljeno u utorak, nagovještava da bi tek formirana Bregzit partija mogla osvojiti preko 34 odsto glasova izašlih na izbore za poslanička mjesta u Strazburu, to je više nego torijevci i laburisti zajedno. Tako kažu ankete.

Britanci svoj bijes zbog pokušaja prevare i nepoštovanja rezultata referenduma iz 2016. iskazuju prelaskom u novoformiranu Bregzit partiju. Njen osnivač je Najdžel Faraž, arhitekta onoga što već više od dvije godine nazivamo Bregzitom, i bivši lider UK Independent Party. Faraž je 25 godina svoje političke karijere potrošio boreći se da Britaniju izvuče ispod čizme Evropske unije. I uspio je. Nakon referenduma, napustio je čelnu poziciju UKIP-a. Na svojim leđima je nosio glavni teret kampanje za izlazak iz EU uoči referenduma 2016. Faražova dugogodišnja borba za bijeg iz EU naišla je na odjek kod građana. Njegov moto napuštanja Unije zaprijetio je da će dovesti do velikog rascjepa u Konzervativnoj partiji. Usljed straha od gubitka članstva i glasača, tadašnji premijer Dejvid Kamerun odlučio je da organizuje referendum i zatrazž od građana odgovor na pitanje: „Da li ste za izlazak iz Evropske unije”? Sedamnaest miliona i 400 hiljada glasača izjasnilo se za izlazak iz EU. Milion i 400 hiljada glasača više od broja onih koji su bili za ostanak u EU. Najstariji parlament u Evropi nije još ispoštovao rezultate tj. nije sproveo volju građana Ujedinjenog Kraljevstva. Zbog toga se ništa drugo nije moglo ni očekivati sem enormni bijes građana. Oni se ovih dana, uplaćujući članarinu od 25 funti, masovno grupišu u tek formiranu Bregzit partiju Najdžela Faraža. Partija u kampanji za mjesta u Evropskom parlamentu nastupa sa sloganima: „Zemlja je ponižena, građani prevareni. Politika je srušena, demokratija ugrožena!”

U Evropi danas nema čovjeka koji ima prisnije odnose sa Donaldom Trampom nego što ih ima Najdžel Faraž. Glavni arhitekta Bregzita je učestvovao u Trampovoj predizbornoj kampanji i bio jedan od govornika na mitingu u Misisipiju. Poručio je tada američkim građanima da ne bi glasao za Hilari Klinton čak ni kada bi mu platili za to.

U Britaniji nema čovjeka koji može natjerati sadašnji sastav parlamenta da u ime građana sprovede rezultate referenduma iz 2016 osim Najdžela Faraža.

Sedam puta je pokušavao da postane poslanik u britanskom parlamentu.

Prije neki dan sasuo je niz optužbi na račun Bi-Bi- Sija za pristrasno izvještavanje. Inače, ovih dana Bi-Bi-Si gotovo nikada ne prati promotivne skupove Najdžela Faraža.

Na parlamentarnim izborima za sjedište u palati Vestminster kandidati Faražove UKIP partije dobijali su više od 4 miliona glasova ukupno, ali zbog većinskog izbornog sistema nikada nije mogao ući u britanski parlament. Zato je redovno osvajao glasove i bio član Evropskog parlamenta u Strazburu. I tamo je više od dvije decenije bio bitku da Britanija izađe iz EU. Oni koji prate zbivanja u EU pamte njegove „vatrene obračune” u Strazburu sa poslanikom inače evrofanatikom, bivšim premijerom Belgije, Verhofštadom. Pred fotografima i TV snimateljima voli da pozira s kriglom punom piva. Jednom prilikom kad je Verhofštadu ponestalo „municije” da uzvrati u polemici, prigovorio je Faražu da više voli otići u pab na pivo negoli prisustvovati sjednicama radnih tijela parlamenta. Poslanici u Strazburu često su se smijali govorima Najdžela Faraža. U zoru 24. juna 2016. smijao se on njima. Tog jutra sam, čekajuci rezultate glasanja, kolegi Donku Rakočeviću poslao u Podgoricu poruku „čekaj još malo, pred zoru mrzne”. Tako je i bilo. Evropska unija se sledila kad je vidjela da su Britanci većinom glasova odlučili da je napuste. Iz sjedišta EU u Briselu potom su krenula ponižavanja, mrcvarenje, ucjenjivanje Velike Britanije. Sve je to razbješnjelo građane Engleske prije svega, pa im je jedino preostalo da svoje nade ulivaju u masovnu podršku novoj, Bregzit partiji. Dvije stare partije Konzervativna i Laburistička zaostaju za desetak procenata iza Bregzit partije, kako kažu najnovija ispitivanja javnog mnjenja. U Francuskoj su stare partije „potučene do nogu”. Vrlo je vjerovatno da će se u Britaniji desiti nešto slično.

Tektonski poremećaj na britanskoj političkoj sceni izbacio je na površinu Najdžela Faraža nekadašnjeg brokera sa londonske berze.

Vidjevši najnovije rezultate ankete, poražavajuće i ponižavajuće za torijevce, premijerka Tereza Mej je saopštila najbližim saradnicima dan njenog odlaska. Njen suprug je ubjeđuje da se povuče odmah i tako izbjegne nova poniženja. Nije uspjela da prevaziđe podjele u britanskom društvu, koje su eskalirale naročito nakon referenduma, nije uspjela da obezbijedi podršku u parlamentu za dogovor koji je postigla sa briselskom birokratijom, nije sprovela ono što su građani na referendumu tražili i vjerovatno će završiti kao jedan od najneuspješnijih i najomraženijih premijera Ujedinjenog Kraljevstva. Poljuljano je povjerenje građana u politiku i u demokratiju jer vlast pokazuje znake nepoštovanja glasova građana. To se sada obija o glave torijevaca koji gube podršku birača. Slično je i sa laburistima. Tako će i biti sve dok se ne sprovede u djelo rezultat referenduma. Bagatelisanje glasova građana skupo će koštati i konzervativce i laburiste. U to će se uvjeriti 23. maja kada se održavaju izbori za Evropski parlament.

---