Iz konsultantske kuće „Fideliti konsalting” saopštili su da je država Crna Gora od 2006. godine do prošle godine uzela kredite od 5,74 milijardi eura, koji su iskorišćeni za finansiranje budžeta.

– U istom periodu vratila je 4,1 milijardu eura kredita i platila 760 miliona eura kamate na te kredite.

Posebno zabrinjava trend rasta potreba za finansiranjem; tako smo samo u 2018. godini uzeli skoro milijardu eura kredita – čak 925 miliona eura kredita se potrošilo na razne potrebe državnog budžeta – navodi se u analizi konsultantske kuće. U Izvještaju o državnom dugu na dan 30. jun 2019. godine, koji je početkom ovog mjeseca objavilo Ministarstvo finansija navodi se da je ukupan državni dug (bez depozita) iznosio je 3,13 milijardi eura, ili 65,24 odsto BDP-a.

– Ukupan državni dug sa depozitima, na dan 30. jun 2019. godine iznosi 2.949,65 miliona eura ili 61,41 odsto.

Spoljni dug iznosio je 2.621,73 miliona eura, odnosno 54,58 odsto BDP-a, dok je unutrašnji dug iznosio 511,95 miliona eura, odnosno 10,66 odsto BDP-a. Depoziti na kraju drugog kvartala 2019. godine iznosili su 184,03 miliona eura ili 3,8 odsto BDP-a – piše u izvještaju.

Dodali su da je Ministarstvo finansija tokom aprila i maja 2019. godine emitovalo obveznice u iznosu od 190 miliona eura.

– Od ovog iznosa, 140 miliona eura emitovano je sa rokom dospijeća od pet godina i kamatnom stopom od tri odsto, dok je 50 miliona eura emitovano sa rokom dospijeća od sedam godina i kamatnom stopom od 3,5 odsto. Prema podacima Ministarstva finansija prodato je 142,4 miliona eura, od čega 50 miliona eura obveznica sa rokom dospijeća od 7 godina, odnosno 92,4 miliona eura obveznica sa rokom dospijeća od pet godina.

Tokom drugog kvartala 2019. godine povučena su sredstva u iznosu od 33,92 miliona eura, za potrebe realizacije infrastrukturnih i razvojnih projekata – navodi se u izvještaju.

Istakli su da od tog iznosa, za projekat finansiranja izgradnje prioritetne dionice autoputa Bar–Boljare, Smokovac–Mateševo, iz kredita sa kineskom EXIM bankom, povučen je iznos od 21,79 miliona dolara, odnosno 19,142 miliona eura.

– Za ostale infrastrukturne projekte, za potrebe izgradnje puteva, vodosnabdijevanja, energetske efikasnosti, socijalnog stanovanja, razvoja poljoprivrede, povučen je iznos od 14,78 miliona eura. Tokom drugog kvartala 2019. godine, izvršena je otplata državnog duga po osnovu glavnice, u ukupnom iznosu od 213,08 miliona eura, od čega se 203,65 miliona eura odnosi na otplatu duga nerezidentima, što uključuje i 169,1 milion eura za otplatu euroobveznica emitovanih u 2014. godini, dok se 9,43 miliona eura odnosi na otplatu duga rezidentima. U istom periodu otplaćena je i kamata u iznosu od 34,08 miliona eura, od čega otplata ino kamate iznosi 33,16 miliona eura, dok otplata domaće kamate iznosi 0,92 miliona eura – piše u izvještaju Ministarstva finanisija. Dodali su da je smanjenje duga po osnovu stare devizne štednje u izvještajnom periodu iznosilo 0,16 miliona eura.

Vl.O.

---

Razvoj turizma neodrživ na duži rok
Predstavnici konsultantske kuće navode da je prema Eurostatu stopa popunjenosti kreveta u kolektivnom smještaju u Crnoj Gori u 2016. godini iznosila svega 33,7 odsto.

– Ako to nije dovoljno frapantno, čekirajte drugu sliku koja baca na koljena priču o ravnomjernom razvoju – čak 96,2 odsto noćenja se ostvari u primorskom regionu a svega 3,8 odsto van primorskog regiona. Ova dva podatka zapravo znače da je Crna Gora primorska destinacija „sunca i mora” sa jako izraženim sezonalitetom. Dodatno, a vezano za individualni smještaj, ove godine se pokazalo da je stopa rasta broja apartmana kao posledica prekomjerne izgradnje stanova i kondo hotela, veća od stope rasta broja turista. Kada imate veću ponudu od tražnje, logično je da imate manju popunjenost, a zatim i pad cijene smještaja, uz jačanje pregovaračke moći turista, koji koriste lako dostupne IT platforme. Ovakav model razvoja turizma je neodrživ na duži rok, što se najbolje vidjelo i ove godine kada je veliki broj apartmana zjapio prazan – navode iz „Fideliti konsaltinga”.