Poznati pisac i predsjednik Udruženja književnika Srbije Milovan Vitezović otvorio je sinoć prestižni 64. po redu Međunarodni beogradski sajam knjiga, na kojem će svoja izdanja predstaviti čak 500 izlagača, a počasni gost ove godine je Egipat.

Vitezović je na otvaranju rekao da Srbija ove godine proslavlja osam vjekova autokefalnosti Srpske pravoslavne crkve i da je upravo ovaj Sajam knjiga kruna te značajne proslave.

-Prema istraživanjima u svijetu, postoji pet hiljada srpskih srednjevjekovnih spisa i mi ćemo zatražiti njihov povraćaj u maticu. Jednog dana izložićemo te spise, makar sagradili posebnu halu za to, rekao je, između ostalog, književnik Milovan Vitezović koji je otvorio ovogodišnji Sajam knjiga u Beogradu. On je skrenuo pažnju na najljepšu pohvalu knjizi: „Knjiga je vrjednija od svih spomenika, od svih grobnica, urešenih i oslikanih stubova, jer ona sama gradi spomenik u srcu onog koji je čita” – koja je ispisana u jednom egipatskom natpisu koji potiče iz vremena Prvog carstva.

-Gdje smo tu mi? S Bogom počinju ove knjige koje se u grčkom jeziku zovu Nomokanon, a mi ćemo ih u jeziku našem zvati Zakonopravilo. Ove knjige su bile pomračene oblakom mudrosti grčkog jezika i prvi put se javljaju u svjetlosti jezika našeg. Zapisao je na samom početku Zakonopravila, prve srpske autorske knjige, negdašnji srpski princ Rastko Nemanjić, potom u monaškom obrazu svetogorski inok, pa arhimandrit imenom Sava. U srpskoslovenskom, odnosno starosrpskom jeziku, u vremenu Zakonopravila, riječ jezik je imala dvojako značenje. Značila je i jezik i narod - kazao je, između ostalog, Vitezović.

U ime zemlje počasnog gosta (Egipat) govorio je direktor Međunarodnog sajma knjiga u Kairu, Haitam Al Haj Ali.

On je kazao da je Egipat stara civilizacija koja vjeruje u moć knjige i da šalje tople pozdrave sa Nila svim ljubiteljima knjige u Srbiji.

U prigodnom programu na svečanosti otvaranja Sajma, koji su vodili Biljana Đurović i Hadži Nenad Maričić posjetioci su mogli da čuju Katarinu Gojković koja je otpjevala pjesmu „Rasti, rasti, moj zeleni bore”, a zatim i Sanju Kerkez i njeno izvođenje fragmenta „0 patria mia” iz Verdijeve opere „Aida”.

Napominjemo da će na egipatskom štandu biti organizovane svakodnevne radionice za slikanje i bojenje, kao i kaligrafiju koju će voditi umjetnik Muhamed Bagdadi. Muziku na tradicionalnom instrumentu oud izvodiće Hasan Zaki, dok će trupa Kairske opere izvesti baletsku predstavu – spoj klasičnog baleta i tradiconalnih plesova Egipta, na Sajmu i u Narodnom pozoštu u Beogradu. Najavljene su i filmske projekcije, književne i temastke tribine, lutkarske radionice, radionice dječje karikature, čitanja poezije i predstavljanje knjiga.

Kapije sajma za posjetioce biće otvorene od 10 časova, a pod sloganom „Pismo=glava” sve do 27. oktobra u programima Sajma knjiga predstaviće se 500 direktnih izdavača, od kojih 60 dolazi iz inostranstva. Tokom osam dana posjetioci Beogradskog sajma knjiga moći će da sagledaju aktuelnu domaću izdavačku produkciju, a ljubitelji knjige moći će da prisustvuju mnogim tribinama i promocijama novih, vrijednih i zanimljivih izdanja.

Status zvaničnih inostranih gostiju imaju četiri pisca: Dejvid Van iz Sjedninjenih Američkih Država, Nermin Jildirim iz Turske, Sergej Šargunov iz Rusije i Laura Sintija Černjauskajte iz Litvanije. Pored domaćih autora, izdavači bi trebalo da dovedu još tridesetak stranih autora.

Najavljeno je ukupno 667 sajamskih programa – od kojih su 87 osmislili organizatori, a ostalo su programi izdavača.

Pored predstavljanja egipatskih autora i nekoliko tematskih izložbi biće organizovano na desetine tribinskih programa.

Neki od najboljih domaćih pisaca i književnih kritičara zamijeniće mjesta, a slavni filmski reditelji govoriće o svom odnosu prema književnosti, što će biti posebna zanimljivost sajma. Velika pažnja biće usmjerena na život i djelo Danila Kiša, Milorada Pavića i Oskara Daviča čije godišnjice smrti se na mnogim mjestima obilježavaju tokom cijele godine.

Zanimljivim razgovorima biće osvijetljen i veliki jubilej 800 godina autokefalnosti Srpske pravoslavne crkve.

Školski dan 24. oktobra biće uljepšan dječijim čitalačkim časom, kada će učenici osnovnih škola govoriti stihove bajke Dobrice Erića i Grozdane Olujić, nakon čega će najmlađima posjetiocima pjesnik Ljubivoje Ršumović predstaviti Akademiju „Saradnici sunca”.

Veliku strip radionicu vodiće strip autor i pedagog Marko Stojanović.

Na Sajmu knjiga u Beogradu osim izdavača iz Srbije učestvuju i izdavači iz Republike Srpske, Crne Gore, Bosne i Hercegovine, Maroka, Alžira, Tinisa, Njemačke, Bjelorusije, Švajcarske i Albanije.

U izložbenom programu učestvovaće Slovačka.

Pojedinačna ulaznica na Beogradski sajam knjiga je 250 dinara, a kolektivna 150 dinara.

A.Ć.

---

Uporedne manifestacije
Paralelno sa Sajmom knjiga u Beogradu, od 23. do 27. oktobra, održaće se i Sajam obrazovanja i nastavnih sredstava i Sajam informisanja, komunikacije i marketinga Media market. Ministarstvo za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja, koje je dugo imalo svoj štand na Sajmu knjiga, od 23. do 27. oktobra održaće svoj drugi Sajam pod motom „J=dnaki”, posvećen osobama sa invaliditetom.