Navršilo se 27 godina od agresije hrvatskih snaga na južne dijelove Republike Srpske Krajine (RSK) u akciji kodnog naziva „Maslenica” u kojoj je 1993. godine ubijeno i nestalo 348 Srba, od čeka 55 civila, među kojima 34 žene i troje djece uzrasta do 12 godina, saopšteno je iz Dokumentaciono-informacionog centra „Veritas”.
Iako je agresija izvršena na zaštićenu zonu UN i pred očima mnogobrojnih pripadnika UNPROFOR-a, niko do sada nije procesuiran za zločine nad Srbima počinjene u ovoj akciji, naveo je „Veritas”.

Među žrtvama se nalazi 65 dobrovoljaca s prostora Srbije i BiH, koji su došli na Ravne Kotare da zajedno s domicilnim Srbima brane njihova vjekovna ognjišta.

Od ukupnog broja žrtava dosad je rasvijetljena sudbina 337 lica, dok se na evidenciji nestalih vodi još 11, od čega šest civila, među kojima tri žene.

U zbjegovima je u narednih nekoliko mjeseci umrlo još 165 lica, uglavnom starije populacije.

Agresija je izvršena u toku realizacije Vensovog plana, kojim je godinu dana ranije RSK stavljena pod zaštitu Unprofor-a.

Bila je to treća po redu agresija Hrvatske na zaštićeno područje UN, u čije je članstvo primljena dvije godine ranije, navodi se u saopštenju.

U narednih nekoliko dana hrvatske oružane snage uspjele su da zauzmu nekoliko desetina kilometara kvadratnih na Ravnim Kotarima, uključujući aerodrom Zemunik, kao i nekoliko visova na Velebitu i da preuzmu kontrolu nad branom i hidroelektranom Peruća.

U ovoj agresiji najviše su stradala srpska sela Islam Grčki, Kašić i Smoković, kao i etnički mješovita sela Murvica, Crno, Zemunik Gornji, Poljica i Islam Latinski.

Srbi iz tih sela su ubijeni, prognani ili odvedeni u zatvore i logore, a njihova imanja su opljačkana i uništena, dok su kulturni spomenici, groblja i crkve devastirani, oskrnavljeni ili porušeni.

„Veritas” naveo je da su među tim objektima bili Dvori Stojana Jankovića u Islamu Grčkom sa malom Crkvom Svetog Georgija koja je osveštana 1675. godine, u kojoj je sahranjen poznati književnik Vladan Desnica, kao i crkve Svetog Georgija u Smokoviću i Svetog Ilije u Kašiću koje su osveštane 1567, odnosno 1872. godine.

Iz ovih ravnokotarskih sela protjerano je više od deset hiljada Srba koji su se raselili širom svijeta.

Operaciju „Maslenica” su planirali i izveli Janko Bobetko, Ante Gotovina, Ante Roso, Mirko Norac i Mladen Markač, uz znanje i odobrenje tadašnjeg predsjednika države Franje Tuđmana.

U vrijeme agresije načelnik artiljerije sektora Velebit bio je kosovski Albanac Agim Čeku koji je do 1991. godine bio oficir JNA, od čijih granata je, usled neselektivnog granatiranja po dubini područja opština Benkovac i Obrovac, najviše i stradalo civila.

(RTRS)

---

Masakr na prevoju Mali Alan
Jedan od težih zločina prvog dana agresije desio se na prevoju Mali Alan na Velebitu, u blizini osmatračnice Unprofora, kada su pripadnici hrvatske specijalne policije Alfe iz zasjede ubili i masakrirali 22 pripadnika Srpske vojske Krajine (SVK) s područja Gračaca.

Ovaj masakr počinili su pripadnici Petog voda iz sastava Alfe kojim je komandovao Milijan Brkić, zvani Vaso, aktuelni zamjenik predsjednika HDZ-a i potpredsjednik Hrvatskog sabora, naveo je „Veritas”.