Paštrovići, i pleme i gospari od Breveleća, ponosni na svoj kraj i bogatu srpsku traciju i kulturu koju vjekovima njeguju od Kufina do Babinog Vira, još jednom su u srpskoj prestonici pokazali neraskidive veze sa Beogradom i Srbijom. Paštrovsko veče je tradicionalno po 59. put organizovalo Udruženje Paštrovića i prijatelja Paštrovića u Beogradu „Drobni pijesak” u hotelu „Mažestik” na Obilićevom vencu. A, bilo je i radno i paradno, družili su se među sobom i s gostima koje su dočekali u skladu sa tradicionalnom gostoljubivošću. Pisac ovih redova je bio na mnogim okupljanjima plamena i bratstava, ali je biti među Paštrovićima poseban doživljaj.
Pozdrave s rodne grude Paštrovićima koji su u Srbiji našli svoj drugi dom, donijeli su paroh Dragoslav Rakić, predsjednik opštine Budva Marko Carević i opštinski sekretar za investicije Mladen Mikijelj, te predsjednik SO Budva Krsto Radović.
U kultnom hotelskom zdanju koje je ugostilo mnoga slavna svjetska imena, Paštrovići su svoje druženje otpočeli konferencijom za novinare posvećenom paštrovskim crkvama i manastirima i duhovnim korjenima. Predstavljena je monografija o manastiru Gradište, u kome je napisan prvi Srpski bukvar, o kojoj su govorili Katarina Mitrović i Dušan Medin. Promovisano je i djelo „Žitije Svetog i pravednog kneza Stefana Štiljanovića, despota srpskog” o kome je govorio paroh paštrovski Dragoslav Rakić. Kako je rekao, knjiga je ugledala svjetlo dana pred godišnjicu osveštanja istoimene crkve u Đenašima i da mladi, utemeljujući svoj nacionalni i vjerski pravoslavni identitet, upoznaju svog duhovnog patrona.
– A to je Sveti Stefan Štiljanović, svetac svih nas i po njegovom liku i djelu imaju primjer svome ophođenju, životu i duhovnom razvitku, kaže otac Dragoslav. Kao i ostali govornici i on je podsjetio da je Sveti knez, despot srpski neraskidiva spona Paštrovića, Beograda i Srbije i da su njegove mošti pohranjene u Sabornoj crkvi u prestonici. Sveti Stefan Štiljanović knezovao je na prostoru današnjeg Srema, Baranje i Slavonije.
– I ovo mjesto gdje se Paštrovići sabiraju je nedaleko od Saborne crkve gdje on počiva, dodaje paroh paštrovski koji je pozvao Paštroviće da se okupe danas, 19. decembra, na Nikoljdan, zbog trenutnog stanja i položaja Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori, te predloženog zakona o slobodi vjeroispovijesti.
– Svi mi, Paštrovići, treba da tog dana u Manastiru Praskvica, gdje će naš mitropolit služiti, saopštimo naš stav kome ta crkva pripada, o našem identitetu i kada su u pitanju Crkva i nacionalnost, kaže paroh. Potvrdio je utisak koji smo i mi ponijeli, da ovako sabranje van grude plemena Paštrovića pokazuje veliku ljubav ljudi među sobom i želju za očuvanjem zajedništva, identiteta i plemenskog i nacionalnog i pravoslavnog. A, svi se Peštrovići, kao i vazda, kroz vjekove pišu srpskim imenom.
Saplemenike i goste pozdravio je i predsjednik Udruženja Paštrovića profesor dr Pavle Anđus i ukazao koliki je značaj ovakvog okupljanja gdje se sluša dobra muzika i pleše, guštaju specijaliteti rodnog kraja, ali i razgovara o zajedničkim interesima, problemima, idejama kako da paštrovsku kulturu i nasleđe nastave i prezentuju gdje žive.
– I naravno kako da načinimo tu vezu, koja je malo rskinuta, između naše matice i ovog našeg srpskog kraja. I zato je cilj da na našim večerima okupimo i prijatelje iz Beograda, ali i ljude iz matice, koji najviše pomažu ovakvim aktivnostima, kaže Anđus. Paštrovići će povodom osam vjekova autokefalnosti SPC, u Kući legata u Beogradu napraviti izložbu ikona paštrovskih manastira, uz pomoć svojih prijatelja iz Rotari klubova Kalemegdan i Budva. Anđus kaže da se sve više osjeća Paštrovićem, ma gdje bio, i da sve više osjeća porijeklo i porodično i plemensko, posebno zbog svog djeda koji je rođen i odrastao u Istanbulu, obrazovao se u Francuskoj, a vratio se u svoju zemlju da je brani od austrougarske agresije. Ponosni su Pašrovići, kaže predsjednik Udruženja i što su plemstvo dobili od Mletaka i što su se uvijek pisali srpskim imenom.
– Držimo do toga. Dušanov zakonik je bio paštrovski zakonik i naša Sveta gora je gora Srpske crkve. Mi smo srpsko pleme u Crnoj Gori koja je naša domovina, ističe Anđus.
Goste je pozdravio domaćin večeri član UO Željko Niklanović i ukazao da je Udruženje Paštrovića zahvaljujući pomoći Budve i njene Turističke organizacije dobilo kancalariju u Beogradu, u Birčaninovoj 15. Zahvalio je na svesrdnoj pomoći koja stiže iz ove primorske opštine.
Pozdrave iz Budve Paštrovićima je prenio predsjednik opštine Marko Carević. On je podsjetio da su sva plamena Boke gledala uvijek ka Beogradu i Srbiji, jer smo „jedan narod i jedna vjera”.
– Drago mi je da ste dobro među svojom braćom i ovdje u Beogradu svoj na svome. I vaša braća odavde kada dođu u Paštroviće, Grbalj, Boku – svoji su na svome. Braću ne može ništa razdvojiti, poručio je Carević.
On je podsjetio da je uz narod uvijek bila Crkva, i da nema ni uspješne države, ni naroda uz koji nije Crkva. Predsjednik SO Budva Krsto Radović pozdravio je saplemenike i poručio da dolazi vrijeme kada će sve više morati da se okupljaju i drže svi zajedno i Paštrovići i Grbalj i Maine... I on je podsjetio na neraskidive veze o čemu svjedoče i mošti Svetog kneza Stefana i podsjećaju „ko smo, gdje smo i što smo”. A, saznalo se i ko je najbolji među akademcima, pa je nagradu najbolji student „Drobni pijesak” ponijela Anđela Radonjić, studentkinja treće godine Filozofskog fakulteta u Nišiću, koju je opština Budva darivala sa 500 eura. Zahvalnice Paštrovića za 2019. godinu dobili su predsjednik opštine Budva i sekretar za investicije i direktorka TO Budva Maja Liješević. Među gostima bio je konzul Crne Gore u Beogradu Vuk Rakočević, dok je ambasador Tarzan Milošević, kako smo nezvanično saznali, prisustvovao skupu Bjelopavlića, takođe u Beogradu.M.Njeguš

Igra, pjesma i morske špecije
Paštrovsko veče obilježila je i svečana večera sa tradicionalnim paštrovskim specijalitetima od crvenog i crnog rižota, riblje supe do bakalara na salatu... Igralo se, pjevalo, goste je zabavljala i grupa „Nemoj da brigaš”, a studentkinje glume iz klase Vide Ognjenović priredile su kulturni program.

Sjećanje na Davidovića
Svoje 59. okupljanje Paštrovići su započeli minutom ćutanja, i odajući poštu preminulom Mitru Davidoviću. Ovo veče posvetili su svom saplemeniku koji je mnogo uradio na promociji kulure, tradicije i identiteta Paštrovića i Udruženja „Drobni pijesak”.