Savjet za građansku kontrolu rada policije pozvao je Institut za javno zdravlje da Višem državnom tužilaštvu u Podgorici bez daljeg odlaganja dostavi izvještaj o mikrobiološkoj analizi vazduha u jami „Kotor” jer to nije učinjeno ni nakon pola godine, saopštio je za „Dan” predsjednik tog tijela Aleksandar Saša Zeković. On navodi da je sanitarno-ekološki inženjer Instituta Dušan Kostić još 16. septembra prošle godine sa zida jame „Kotor”, na dubini od dva i po metra, vatenim štapićem izuzeo uzorak vazduha zbog mikrobiološke analize, ali o tome nije dostavljen odgovarajući izvještaj.

– Savjet provjerava zašto su službenici Centra bezbjednosti Nikšić tek početkom marta ove godine Višem državnom tužilaštvu dostavili službenu zabilješku o aktivnostima sanitarno-ekološkog inženjera Instituta za Javno zdravlje Dušana Kostića od prije pola godine – naveo je Zeković u izjavi za „Dan”.

​Nadležne državne institucije još nijesu započele ekshumaciju posmrtnih ostataka iz jame „Kotor” kod Nikšića iako su istražne radnje u ovom slučaju započete još u februaru 2018. godine. U zimskim mjesecima se govorilo da se radnje ne preduzimaju zbog neadekvatnih vremenskih uslova.

Više državno tužilaštvo je krajem jula 2019. obavijestilo Savjet za građansku kontrolu rada policije, jedinu državnu instituciju koja se trenutno intenzivno interesuje za ovu temu, da je Uprava policije preduzimala određene mjere i da je u toku definisanje pojedinosti vezanih za učešće neophodnih službi i definisanje načina ekshumacije posmrtnih ostataka – kostiju iz jame „Kotor”.

Nakon punih 76 godina sumnji i skrivenih priča golgote preživjelih iz Drugog svjetskog rata i njihovih potomaka, reporteri „Dana” su u februaru 2018. potvrdili postojanje masovne grobnice u blizini Nikšića. Po prvi put od surovog zločina, koji je u kontinuitetu trajao više od godinu, tajnu jame bezdanice u mjestu Dubrave iznad nikšićkog sela Šume ekipa „Dana” otkrila je fotografijama posmrtnih ostataka stradalih.

Iako je dan nakon objave informacije tužilaštvo najavilo reakciju, konkretnih pomaka u tom pravcu nema.

– Posebno ukazujem na činjenicu da je neophodno dogovoriti i obezbijediti sanitarno zdravstvenu zaštitu lica koja budu preduzimala konkretne radnje vezano za ulazak u jamu radi uviđajnih radnji, pregleda, snimanja i izuzimanja posmrtnih ostataka, s obzirom na to da se radi o jami sa posmrtnim ostacima, odnosno većom količinom kostiju, i što se u takvom prostoru podrazumijeva veliko prisustvo mikroorganizama, koji bi prilikom vršenja ekshumacije mogli ugroziti zdravlje ljudi koji bi učestvovali u tom radu – navodi se u dopisu tužioca Lepe Medenice.

M.S.

---

Stradalo više od 300 lica
Kako je „Dan” pisao, u jami „Kotor”, u periodu od 1942. pa do početka 1943. godine, surovo je stradalo više od 300 lica, uglavnom nevinih mještana koji se nijesu slagali sa idejama tadašnjeg komunističkog režima. Fotografije našeg fotoreportera potvrdile su postojanje ljudskih kostiju u unutrašnjosti bezdana, na dubini od 31 metra.
I vojni zarobljenici su, pod izgovorom da ih sprovode u zatvor u Kotoru, po kojem je jama u Dubravi i dobila ime, ubijani u Kulini.

Među mještanima je ostala priča, koju su pronosili tadašnji čobani, da su se iz Kulina danima čuli vapaji stradalnika koji su poluživi bacani u jamu.