Skoro 25.000 građana Crne Gore opterećeni su kao žiranti za kredite fizičkih lica u ukupnoj vrijednosti od 428,8 miliona eura. To su podaci Centralne banke (CBCG), koji su preuzeti iz kreditnog registra. „Dan” je pitao CBCG koliko ima žiranata u Crnoj Gori, koliko njih otplaćuje tuđi kredit, a koliko njih ne plaća obaveze osobe koja je pozajmila novac. Stigao je odgovor da ne vode registar žiranata, tako da podatke koji se odnose na druga dva pitanja nemaju.

– Kreditni registar Centralne banke Crne Gore vodi registar kreditnih zaduženja lica kod obveznika. Na osnovu poslednjih ažuriranih podataka koje su Kreditnom registru dostavile banke sa stanjem na 30. septembar 2019. godine, evidentirane su 22.832 kreditne partije fizičkih lica koje su obezbijeđene kolateralom trećih lica (žirant/garant/sudužnik). Po ovim kreditima garantovalo je 24.938 lica, a stanje duga po istim iznosi 428.841.802 eura, što je 33,9 odsto duga po ukupnim kreditima fizičkih lica kod banaka prijavljenih Kreditnom registru – saopšteno je iz Direkcije za komunikacije CBCG.

Kreditni registar je jedinstvena i standardizovana elektronska baza podataka o kreditnim i drugim zaduženjima pojedinih lica u Crnoj Gori formirana na osnovu podataka i informacija koje su obveznici izvještavanja (banke, mikrokreditne finansijske institucije i Investiciono-razvojni fond Crne Gore) dužni dostavljati Centralnoj banci. Obveznici izvještavanja su odgovorni za tačnost podataka i informacija koje dostavaju, kao i za ažurnost njihove dostave.

U najnovijem izvještaju Duing biznisa za 2020. godinu, odnosno istraživanju Svjetske banke koje se odnosi na procjenu kvaliteta biznis okruženja 190 zemalja, Crna Gora je u pod-indikatoru „dobijanje kredita”, koji uključuje i procjenu kvaliteta kreditnog registra Centralne banke Crne Gore, rangirana na 15. mjestu.

– Kreditni registar je uspostavljen 2006. godine i od tada se kontinuirano razvija i unapređuje, a čime je kvalitet i obuhvat praćenja sistemskih rizika u finansijskom sektoru znatno poboljšan. Tokom poslednje dvije godine Centralna banka Crne Gore je sprovela značajne aktivnosti na unapređenju funkcionisanja Kreditnog registra i poboljšanja kvaliteta usluga koje registar pruža. Osim detaljnog mjesečnog izvještaja o zaduženju klijenta u sistemu, Kreditni registar prikuplja i razmjenjuje podatke o novoodobrenim plasmanima kao i o izvršenim plaćanjima na dnevnoj osnovi, čime se postiže dnevna ažurnost podataka o svim plasmanima u sistemu. Kreiran je set novih izvještajnih obrazaca sistemskog karaktera, uključujući i izvještaj o kreditnoj istoriji svakog klijenta ponaosob – piše, između ostalog, na sajtu CBCG.

Vl.O. – D.M.

---

Bez odgovora u vezi sa žalbama bankarskom ombudsmanu
„Dan” je od Centralne banke tražio podatke o tome koliko se bankarskom ombudsmanu žalilo žiranata u ovoj godini i da li je taj broj veći ili manji u odnosu na uporedni period? Postavljeno je i pitanje na šta su se odnosile žalbe žiranata? Ipak, iz CBCG odgovor na ta dva pitanja nije stigao. Nije, međutim, objašnjeno da li odgovor nije poslat zbog toga što se ti podaci ne obrađuju ili je u pitanju neki drugi razlog.