Vlasnici mini-hidroelektrana (mHE) koji imaju status povlašćenog proizvođača u 2019. godini su ostvarili čisti profit iz poslovanja od 2,63 miliona eura, što pokazuju finansijski iskazi za 2019. godinu firmi Hidroenergija Montenegro, Igma enerdži, Kronor, Sinerdži, Hidro bistrica i Nord enerdži. Ovih šest firmi su u prošloj godini dobile 2,9 miliona eura podsticaja od građana i privrede, što znači da bi bez podsticaja, koji se plaćaju na osnovu uredbe Vlade preko računa za električnu energiju, godinu završile sa minusom iz poslovanja. Sistemom, koji je Vlada uredila, vlasnicima mHE sa povlašćenim statusom svaki proizvedeni kilovat-sat (kVh) struje otkupljuje se po podsticajnoj cijeni, koja je znatno veća od tržišne. Podsticaji se plaćaju preko računa za struju i plaća ih do 300 kilovat-sati Vlada, a sve preko toga građani i privreda po skoro jedan cent po kilovatu. Vlasnicima mHE, koji dobiju povlašćeni status, podsticaji se plaćaju 12 godina. Koncesiju na mHE dobijaju na 30 godina.

Neraspoređena dobit ovih šest firmi iznosila je 7,34 miliona. Od toga se na Hidroenergiju Montenegro odnosi 4,3 miliona, a na Kronor milion i po.

Za razliku od prethodnih godina, najveći profit nije imala Hidroenergija Montenegro, koja gazduje sa šest mHE u opštini Berane, već Kronor, koja ima dvije mHE u opštini Plav. Kronor je imao 677.345 eura neto dobiti, što je za 200 hiljada manje nego u 2018. godini. Prihod u 2019. godini je iznosio 1,9 miliona, što je pola miliona manje nego u prethodnoj godini. Troškovi zarada su iznosili 157,3 hiljade, što je najviše od svih šest vlasnika mHE. Kronor zapošljava 20 radnika, a ostalih pet koncesionara samo 24.

Imovina Kronora je na kraju godine procijenjena na 7,6 miliona, neraspoređena dobit je iznosila 1,52 miliona, a dugoročni krediti 6,3 miliona. Vlasnik 80 odsto Kronora je firma Kroling Željka Miškovića, dok 10 odsto ima Mont hidro, firma Predraga Bajovića, šure bivšeg premijera Igora Lukšića, a 10 odsto ima Gama.

Dobit Hidroenergije Montenegro iznosila je 666,67 hiljada eura, što je skoro duplo manje nego u 2018. godini. Prihodi su takođe pali za pola miliona i iznosili su 2,6 miliona. Na zarade su potrošili 104 hiljade, imovina je procijenjena na 19,5 miliona, dok je neraspoređena dobit uvećana na 4,3 miliona. Dugoročni krediti su iznosili 6,9 miliona, što je za 2,8 miliona više nego godinu ranije. Vlasnik 40 odsto Hidroenergije je Oleg Obradović, preko Hemere kapital, dok se kao vlasnik 60 odsto kapitala vodi Ranko Radović, koji je po 30 odsto udjela preuzeo od Aleksandra Mijajlovića i Ranka Ubovića.

Igma enerdži, koja gazduje sa dvije mHE u opštini Andrijevica, lani je zaradila 219,3 hiljade, više nego duplo manje u odnosu na 2018. Prihodi firme su iznosili 641 hiljadu, na zarade je utrošena 81 hiljada. Imovina je procijenjena na dva i po miliona, neraspoređena dobit je iznosila 670 hiljada, dok su dugoročni krediti iznosili milion i po. Vlasnik Igme je Igor Mašović, rođeni brat predsjednika Opštine Andrijevica.

Sinerdži, u kojem je jedan do vlasnika Vuk Rajković, preko firme Kia Montenegro, lani je imala 68.309 eura profita. Prihode su neznatno uvećali na 271 hiljadu, imovina je procijenjena na milion. Neraspoređena dobit je iznosila 570 hiljada, što je uvećanje od 507 hiljada u odnosu na 2018. godinu. Kreditno su zaduženi 1,1 milion, što je uvećanje za 680 hiljada u 2019. godini.

Firma Hidro Bistrica, u kojoj Sinerdži ima 97 odsto vlasništva, ostvarila je 239,6 hiljada profita. Prihodi su iznosili 903 hiljade, imovina je procijenjena na 5,8 miliona, dok je dugoročno zaduženje iznosilo 5,8 miliona. Sinerdži i Hidro bistrica imaju mHE u opštini Bijelo Polje.

Nord enerdži je imao 160,8 hiljada dobiti, prihodi su iznosili 343 hiljade, imovina je procijenjena na dva miliona, dok su dugoročno kreditno zaduženi 1,075 miliona. Većinski vlasnik Nord enerdžija je Veleteks, kojim gazduje Vlastimir Golubović, predsjednik Privredne komore, dok 29 odsto kapitala ima Igma enerdži. Njihova mHE je u opštini Andrijevica.

D.M.

---

Na 13 mini-elektrana radi 44 ljudi
Iako posluju profitabilno svake godine, šest povlašćenih proizvođača zapošljava samo 44 ljudi. Od toga je u Kronoru zaposleno 20 radnika, a u ostalih pet mHE 24. U prosjeku zapošljavaju oko troje ljudi.

Ovih šest firmi, koje su lani imale 2,63 miliona profita i koje imaju 7,34 miliona neraspoređene dobiti, na zarade radnika su lani dali 475 hiljada eura.

Hidro Bistrica zapošljava osam radnika, Hidroenergija i Igma enerdži po šest, Sinerdži tri, a Nord enerdži samo jednog radnika.


Od aprila povlašćen i Blažo
S obzirom da su mini-hidroelektrane vrlo isplative, veliki broj domaćih biznismena se bavi njihovom izgradnjom. Većina je bliska sa vrhom DPS-a i predsjednikom Milom Đukanovićem.

Tako je krajem aprila status povlašćenog proizvođača dobila firma BB hidro, čiji je suvlasnik Blažo Đukanović, sin predsjednika države. Mlađi Đukanović je podsticaje počeo da dobija od 22. aprila, što znači da građani i privreda od ovog mjeseca plaćaju podsticaje za proizvodnju struje iz mHE Bistrica lipovska u opštini Kolašin. Neraspoređena dobit ovih šest firmi iznosila je 7,34 miliona. Od toga se na Hidroenergiju Montenegro odnosi 4,3 miliona, a na Kronor milion i po