-PI­ŠE: Pe­ri­vo­je Po­po­vić

Na­kon če­ti­ri (na dru­štve­nim mre­ža­ma, na­ro­či­to) za­pa­že­na pje­snič­ka na­slo­va („Slo­mlje­ni stih”, „Mo­li­tva za sno­ve”, „Iz­me­đu kle­tve i mo­li­tve” i „Sli­ke ži­vo­ta”), po­e­ta Mi­o­drag Mi­nja Mi­la­čić (Pod­go­ri­ca, 1978, po­to­mak pje­snič­ke i rat­nič­ke tra­di­ci­je, član UKCG od 2008. g.) od­lu­čio se da ob­ja­vi knji­gu iza­bra­nih i no­vih pje­sa­ma pod iza­zov­nim na­slo­vom „Bo­re na iko­ni”. Sam na­slov ne­mi­nov­no či­ni pje­sni­ko­vu na­mje­ru in­te­re­sant­nom, po­zi­tiv­no pro­vo­ka­tiv­nom i oprav­da­nom, i po­red či­nje­ni­ce da su pje­snič­ki sa­mo­i­zbo­ri i uz iz­mje­ne, ino­va­ci­je i do­pu­ne če­sto ri­skant­ni i pod­lo­žni kri­ti­ci i ne­ra­zu­mi­je­va­nju – čak i u ne­po­sred­nom, dnev­nom zna­če­nju tih poj­mo­va.
Bu­du­ći da su vje­ra, mo­li­tva, su­ze, ze­mlja, du­ga, maj­ka, tu­ga i – na pr­vom i sva­kom mje­stu – Go­spod osnov­ne te­me, mo­ti­vi i mi­sa­o­ne ko­or­di­na­te pje­sni­ka Mi­nje Mi­la­či­ća, on­da je nje­go­va od­lu­ka u znat­noj mje­ri oprav­da­na i uvje­re­ni smo da ovog ti­hog i ne­na­me­tlji­vog pje­sni­ka pred­sta­vlja u svoj pu­no­ći nje­go­ve stva­ra­lač­ke po­uzd­no­sti i na­pret­ka.
Ka­ko smo, pre­ma Mi­o­dra­gu Mi­nji Mi­la­či­ću, ro­đe­ni upra­vo da „bro­ji­mo su­ze” nad sli­ka­ma i pat­nja­ma sve­ta­ca, dje­ce i mu­če­ni­ka u bol­nom vre­me­nu, u bol­noj ze­mlji u ko­joj smo, u bo­le­snom svi­je­tu ko­ji nas okru­žu­je i ne­po­sred­no ugro­ža­va sop­stve­nim be­smi­slom, ne pre­o­sta­je nam ni­šta dru­go ne­go da u di­sov­sko-ra­ji­ćev­sko-le­sov­sko-mi­la­či­će­vi­ćev­skoj po­e­tič­koj at­mos­fe­ri na­la­zi­mo sna­ge da se sti­hom i pje­smom od­bra­ni­mo od đa­vo­la ko­ji nam je, ža­lo­sni­ma, ne­po­zvan do­šao na sla­vu („Vrag đa­vo­lu do­ći na ve­se­lje...”).
Če­sto je stih na­še pje­sme nu­žno slo­mljen (ne u te­o­rij­skom smi­slu, već u ne­po­sred­nom ži­vot­nom) i sam on ta­ko do­dat­no lo­mi na­šu iona­ko krh­ku i ne­do­ra­slu ja­vu. Lo­mi je, ali, po­put Le­so­vog „Slo­mlje­nog ok­na”, opet se u od­sja­ju klo­nu­ća pje­sme mo­že pre­po­zna­ti na­da u mo­guć­nost op­stan­ka pod su­ro­vim ne­bom ko­je sa­mo se­be ru­ši. Ho­će li iko pod ta­kvim ne­bom mo­ći da uoči si­no­ve mra­ka, da li je po­sljed­nji stvar­no pr­vi ili je na­iz­gled pr­vi, u stva­ri, po­sljed­nji me­đu po­to­nji­ma? Ovo su, umje­sto od­go­vo­ra, ka­zu­je Mi­la­čić u pje­smi po­sve­će­noj svom ve­li­kom uzo­ru Vla­di­sla­vu Pet­ko­vi­ću Di­su, da­ni, pro­kle­ta vre­me­na kad đa­vo­li sa­mi se­be pro­gla­ša­va­ju za bo­go­ve i ta­ko na­sta­je op­šta ta­ma i bi­je­da u ko­joj lju­di pre­sta­ju da lju­di­ma bu­du lju­di već zlo­tvo­ri kiv­nim zlo­tvo­ri­ma i ku­kav­nim.
Mo­žda je u svoj toj apo­stro­fi­ra­noj pa­kle­noj za­vje­ri čo­vjek – po­e­ta sam, bes­kraj­no i sla­bo­vi­do usa­mljen me­đu zlo­mi­sa­o­ni­ci­ma, ali mo­ra ipak da se na­da, da vje­ru­je, da se mo­li pred bo­ra­ma pa­kla na­če­tom iko­nom – da iz­mo­li Sve­mo­gu­ćeg da uči­ni sve ka­ko bi pri­vre­me­no car­stvo zlo­um­ni­ka i zlo­či­na­ca po­tra­ja­lo što kra­će i da se lju­di po­no­vo i ne­u­mit­no vra­te iskon­skoj bo­gom­da­noj čo­vječ­no­sti. Iako če­sto sop­stve­nom ta­mom ga­si­mo tu­đa og­nji­šta, Go­spo­dom osi­ja­ni po­e­ta vje­ru­je da sva­ka­ko me­đu na­ma i me­đu na­šim ku­ća­ma ima i onih lju­di i onih ku­ća ko­je svo­ja vra­ta otva­ra­ju do­bru i ras­kri­lju­ju svo­je pro­zo­re da kroz njih uđu zra­ci sun­ca sre­će, ne sa­mo za sop­stve­ne ži­te­lje, već i za bra­ta čo­vje­ka pa ma­kar gdje se na­la­zio – va­žno je sa­mo da je čo­vječ­nost svo­ju sa­či­nio po Go­spod­njem li­ku. I ta­ko na­sta­je sve­moć lju­ba­vi u ljud­skom snu, uz­ra­sta us­trep­ta­lo sr­ce pu­no ra­do­sti na­mi­je­nje­ne Maj­ci, Vo­lje­noj že­ni, Ni­ko­li­ni – bes­kra­ju do­bra i oda­no­sti bli­žnji­ma, lju­di­ma ple­me­ni­te du­še i če­sti­to­sti u dje­lu i ime­nu. Po­seb­no uspje­šna pje­sma „Cr­na zvo­na” –po­sve­će­na Maj­ci – pi­sa­na u slo­bod­nom sti­hu, ina­če se pje­snik mno­go če­šće slu­ži ve­za­nom, kla­sič­no ri­mo­va­nom for­mom, na po­e­tič­ki skla­dan i stva­ra­lač­ki mi­sa­on i raz­bo­rit na­čin, sa maj­kom sop­stve­nom i Maj­kom ljud­skom vo­di se re­tor­ski di­ja­log o po­sto­ja­no­sti i tra­ja­nju, o nu­žnoj ko­nač­no­sti ili mo­gu­ćoj bes­ko­nač­no­sti. I tu „ljud­sko za­pi­re spo­zna­nje”...
Ni­je se na­da­ti da će, bez ob­zi­ra na do­bar ka­lem, uz­ra­sti i ro­di­ti bo­ga­tim ro­dom lo­za bez ko­ri­je­na, ne­će ta­ko la­ko za­ra­sti ra­ne ko­je ne­pre­sta­no osta­ju ne­za­li­je­če­ne u na­šoj du­ši, u iz­mu­če­nom sr­cu, dok se ne spo­zna, dok se ne smog­ne sna­ge da se is­ku­je mač čo­vječ­je, pje­snič­ke od­bra­ne od na­sr­ta­ja pre­vla­đu­ju­ćeg zla i po­ko­re. Ko­li­ko god se či­ni­lo pa­ra­dok­sal­nim, nu­žna je i mo­li­tva (ka­že to i zna­me­ni­ti sa­vre­me­ni srp­ski pje­snik Ran­ko Jo­vo­vić) za ta­mu u ko­joj smo, i za ne­vo­lju ko­ja nas bes­kraj­no du­go i te­ško pri­ti­ska – mi­mo na­še vo­lje i iz­bo­ra. Pje­snik Mi­la­čić se usrd­no mo­li i hra­bro vje­ru­je, te za­to i ima pje­snič­ke vr­li­ne da nas ubi­je­di da i mi po­su­sta­li vje­ru­je­mo da ka­da je Sve­vi­šnji sa na­ma, on­da smo ne­sum­nji­vo na pra­vom pu­tu, pu­ni lju­ba­vi sa sreć­nim is­ho­dom na kon­cu na­še­ga dru­mo­va­nja.
Kad se iz pro­šlo­sti po­no­vo vra­ti­mo u sa­da­šnjost, na pra­gu bu­duć­no­sti, su­ze na­še pra­vim pu­tem se li­ju – ta­mo je na­še do­bro­ljud­sko skro­vi­šte – i kad nam se či­ni da je sa­ta­na nad­vla­dao – upra­vo ta­da na­ša mo­li­tva, naš krst, na­ša na­da, na­ša vje­ra – Mi­la­či­će­va Pje­sma vo­de nas u osvi­te spa­se­nja.
(NA­STA­VI­ĆE SE)