-Piše: dr Radoslav Stanišić, filmski i TV reditelj

Živorad Žika Mitrović rođen je u Beogradu 1921. Počeo je kao strip crtač i scenarista u periodu 1936-1941, „zlatnom dobu srpskog stripa“, kada je bio još srednjoškolac i omladinac. Objavljivao je stripove različitih žanrova u komercijalnim beogradskim listovima Mika Miš, Zabavnik, Paja Patak i Dečje vreme.Najpoznatiji stripovi tog doba su mu „Junaci Pavlove ulice” „Hajduk Veljko“, „Duh prerije“, „Orkan sa istoka“ „Krijumčari ljudi“ i „Moć fakira“. U filmu Savamala iz 1982. Mitrović je evocirao stripsko razdoblje svog života.Poslije rata, Mitrović se bavio prvenstveno filmom, ali je i dalje ostala veza sa stripom. Stripski serijal ‘Kapetan Leši’ je adaptacija istoimenog filma, po scenariju samog Mitrovića sa saradnicima, i crtežom Julija Radilovića Julesa. Izašle su četiri epizode u zagrebačkom Plavom vjesniku 1960-1964.
Makedonski stripar Zoran Tanev je 2000.g. objavio stripsku adaptaciju Mitrovićevog filma „Mis Ston”. Ovo izdanje je prvi makedonski stripski album. Za film se interesovao vema mlad i u realizaciji pojedinih projekata učestvuje od 1945. godine. Prije nego što se opredijelio za igrane filmove, režirao je više kratkometražnih filmova. Prošao je kroz više razdoblja u svome razvoju, ogledajući se u velikim spektaklima, akcionim dramama i psihološkim pričama.
Pored režije, učestvovao je i u pisanju scenarija, a svoja djela je realizovao u raznim jugoslovenskim filmskim centrima. Njegovi filmovi dobili su više zapaženih nagrada.U trasiranju različitih puteva koji, bez obzira na pravac odakle dolaze, treba uvijek da budu usmjereni prema filmu - Živorad Mitrović je duže vremena bio ličan, uporan i efikasan.
Sve one vječne probleme života i smrti, sa kojima su se na razne načine mučili toliki reditelji, on je prilično pojednostavio i sveo na dva osnovna i potpuno ravnopravna dramaturška punkta. Između toga je čovjek i reditelj, lišen svih iluzija o njegovom položaju i stvarnim mogućnostima. Ostati tako prikovan za situaciju, maštati o spasenju, opterećivati se emocijama i psihologijom ne vodi izlazu i zato je sve kod Mitrovića usmjereno na čistu akciju. Čovjek mora da nadvisi uslovnosti, pa i same prilike svojom snagom. Zadatak režije je da ga dovede u prilku da se pokaže ili da oboje zajedno nestanu. Zato je njegov prvi film »Ešelon doktora M« privukao na sebe pažnju gledalaca. Mitrović je svoj temperament uspio donekle da osnaži nekim iskustvima američkog vesterna. U sticanju veće sigurnosti oko vođenja akcije, protekao je rad na još dva filma, da bi se iz sopstvenih traganja i zabluda izvukao sa saznanjem da se vrijedi vratiti na početak. To novo traganje za identitetom došlo je do izražaja i potvrđeno filmom „Mis Ston”.
Opredijelio se za spektakl i stil koji naš film do tada nije dovoljno poznavao. Događaji s početka ovog vijeka, kada su se makedonski rodoljubi borili protiv turskog ugnjetavanja, povezani su sa epizodom oko otmice protestantske misionarke, Amerikanke Helen Ston. Ona treba da napiše pismo američkoj misiji u Solunu, u nadi da će ona platiti otkup koji je bio potreban ustanicima radi nabavke oružja i vođenja pravične borbe. Ali, Helen dosta dugo oklijeva da napiše to traženo pismo jer je ubijeđena da su je uhvatili obični banditi.
(NASTAVIĆE SE)