-PIŠE: DR RADOSLAV T. STANIŠIĆ, FILMSKI I TV REDITELj

Opšte je mišljenje da nije uspio zato što je pratio tradicionalne teme naučne fantastike. Ali, slika društva u bliskoj budućnosti, kojeg čine bezosjećajni ljudi, hedonisti nepromišljeno zatečeni na velikom televizijskom ekranu u boji, danas izgleda u većoj mjeri proročanska nego u svoje vrijeme. Fotografija Nikolasa Rouga u ovom filmu zaista je izuzetna.Trifo je 1967. godine objavio intervju, obima knjige, sa Alfredom Hičkokom, u kome je pokazao divljenje prema američkom reditelju i uporedio ga ne samo s Grifitom, Hoksom i Fordom, nego i s Kafkom, Dostojevskim i Poom. Naravno,Trifoova dva naredna filma zamišljena su kao neposredni izrazi poštovanja prema Hičkokovom trileru. „Mlada je bila u crnini” (1967), fotografija – Kutar, uzdržana je priča o osveti, u kojoj žena (Žana Moro) nemilosrdno prati i ubija petoro ljudi koji su odgovorni za slučajnu smrt njenog muža na dan njihovog vjenčanja. Za adaptaciju romana Vilijama Ajriša – autora djela po kome je snimljen film „Prozor u dvorište” (Hičkok, 1954) – muziku je komponovao Bernard Herman, koji je često sarađivao s Hičkokom; Trifoov film karakteriše model zgusnutih aluzija na pojedine Hičkokove filmove. U filmu je primijenjen hičkokovski način rekonstrukcije zapleta i izuzetno dobra manipulacija očekivanjima publike tokom filma, kojom je postignuta napetost radnje.
„Film Sirena s Misisipija” (1969), takođe adaptacija romana Vilijama Ajriša, snimljen u dijaliskopu kamerom Denija Klervala, posvećen je Žanu Renoaru i sadrži mnoge aluzije na njegove filmove (naročito njegov „otvoreni” kraj, koji je vizuelni omaž završetku filma „Velika iluzija” (1937). Ali, u pogledu stila i konstrukcije ovaj neznatni triler o poštenom čovjeku koji propada zbog fatalne žene u potpunosti je hičkokovski.
Između filmova „Mlada je bila u crnini” i „Sirena s Misisipija” Trifo je snimio drugi igrani film o Antoanu Doanelu – „Ukradeni poljupci” (1968), koji je zgodno snimio Klerval. To je nježan, pun ljubavi, portret Antoana koji odrasta u nizu ljubavnih veza da bi se na kraju vjerio s Kristinom (Klod Žad). „Zajednička postelja i sto” (1970) treći je film serije o Doanelu o prvim dvijema godinama Antoanovog i Kristininog braka, o srozavanju braka zbog jedne ljubavne afere i o njegovom konačnom, teškom ponovnom uspostavljanju. Film je lak i duhovit, i kao komedija prilično uspio, ali kao i „Žil i Žim” pokreće neka ozbiljna pitanja o samoj instituciji braka i o njegovim mogućnostima.
Trifo je završio seriju o Doanelu, započetu filmom „Četiri stotine udaraca” dvadeset godina ranije, filmom „Ljubav u bjekstvu” (1979), koji počinje Antoanovim sporazumnim razvodom od Kristine i nastavlja se slučajnim susretima s ličnostima iz njegove prošlosti.
Film „Divlji dječak” (1969), snimljen po istinitoj priči o „dječaku vuku” koji je pronađen u šumama srednje Francuske 1806. godine, Trifo je režirao i u njemu igrao glavnu ulogu – lik doktora Itara, racionaliste iz XVIII vijeka koji se prihvatio teškog posla podučavanja tog divljeg djeteta. Postavljen u period kada se radnja dešava i sniman u poludokumentarnom maniru kamerom nagrađivanog Nestora Almendrosa, film „Divlji dječak” je omogućio Trifou da intenzivnije istražuje temu odnosa ograničenja i slobode, uslova života u društvu i prirode, koje je prvi put pokrenuo u djelu „Četiri stotine udaraca”. Film „Dvije Engleskinje i kontinent” (1971), po motivima romana Anrija Pjera Rošea, koji se događa na razmeđi dva prošla vijeka, neodoljivo podsjeća na film „Žil i Žim”, po namjerno prenijetom ehu tog filma. Priča o mladom Francuzu koji se zaljubljuje u dvije sestre, Engleskinje, vizuelno je najsenzualniji Trifoov film snimljen do tada. Raskošna rekonstrukcija la belle epogue postignuta je snimcima komponovanim po ugledu na impresionističke slike toga doba, dok je primjena boje u ovom filmu najsuptilnija koju je Trifo ikada ostvario.
Međutim, film „Američka noć” (1973) sa Žanom Pjerom Leom u glavnoj ulozi (lik Trifoa u seriji o Antoanu Doanelu) krajnji je domet samorefleksivnog filma. To je priča o snimanju filma u Trifoovoj režiji i s Leom u glavnoj ulozi. „Američka noć” je tehnički termin koji se odnosi na snimanje noćnih scena na dnevnom svjetlu, kroz filter; uzevši ga za naslov svog filmaTrifo je imao namjeru da podsjeti na čitav arsenal kinematografskih trikova, od kojih je ovaj tipičan.(NASTAVIĆE SE)