-PRIREDIO: MILADIN VELjKOVIĆ

Početkom 1973. pjesme Vaska Pope objavljene su na norveškom jeziku, u Oslu, u prevodu Svena Meneslanda, profesora slavistike. Naslov knjige je „Ognjena vučica“. „Uspravna zemlja“ izlazi u Engleskoj i u Sjedinjenim Američkim Državama, u izdanju Univerziteta u Ajovi, a u prevodu i sa predgovorom En Penington. U ljeto 1973. Vasko Popa učestvuje na Međunarodnom festivalu poezije u Londonu. Dočekan je kao veliki pjesnik, jedan od najvećih u svijetu. Organizator je objavio gramofonsku ploču na kojoj je i sedam Popinih pjesama koje je čitao 1969, prilikom boravka u Londonu. Povodom „Uspravne zemlje“, najveći živi engleski pjesnik Ted Hjuz je napisao: „To je veliko slavlje narodnih korijena Vaska Pope. Njegov univerzalni jezik slika, koji ima snage iks-zrakova, djeluje ovdje lijepo kao i uvijek. Kada je poetsko tkivo verbalnog značenja potrto (mada je lucidan, vješt prevod) nijesmo prepušteni retoričkim misterijama ili lutanjima: umjesto toga pred nama su solidni hijeroglifski predmeti, koji neposredno zrače smislom, duhovni i solidni u isti mah, otvoreno saopšteni i vizionarski, podsjećajući na Kekuleov san sklupčane zmije. To je jedinstvena umjetnost koja je imala sreće sa svojim prevodiocem“.

Popi je Društvo pjesnika priredilo posebno književno veče, a četiri mlada engleska pjesnika (Toni Rudolf, Kid Bosli, Džon Meties i Džoan Marfi) napisali su pjesme posvećene srpskom pjesniku. Štampana je i dopisna karta sa Popinom pjesmom „Kosova pjesma“, iz ciklusa „Kosovo polje“, u prevodu En Penington. Popine pjesme pojavile su se i u trima antologijama savremene svjetske poezije u Engleskoj. Hvali ga u zagrebačkoj reviji „Oko“ Tomislav Ladan, svakako jedno od najvisprenijih pera na području Jugoslavije, britki redaktor u Krležinoj „Enciklopediji“.

Ministarstvo kulture Srbije zvanično traži od Skupštine grada Beograda da se Vasku Popi obezbijedi trosoban stan sa terasom i centralnim grijanjem u centru grada, jer pjesnik stanuje u Bulevaru revolucije 26, na drugom spratu, u stanu od 65 kvadrata – bez centralnog grijanja. Ovaj stan svojevremeno je dobio od Ministarstva prosvjete SR Srbije. Od te molbe nije bilo ništa, Popa će u starom stanu ostati do kraja života.

Godine 1974. putuje u Holandiju, ali i u Tursku, u Istanbul, gdje je objavljena njegova knjiga pjesama na turskom jeziku, u prevodu pjesnika iz Skoplja Nedžatija Zekerije. U nedjelju, prije podne, 13. oktobra 1974. u Narodnom pozorištu u Beogradu, Popa učestvuje na književnom matineu (zajedno sa Ivom Andrićem, Milošem Crnjanskim, Dušanom Matićem, Mešom Selimovićem, Brankom Ćopićem, Stevanom Raičkovićem i Petrom Džadžićem). Izabran je za člana Savjeta SAP Vojvodine. Boško Petrović mu šalje svoju knjigu pripovijedaka „Razgovori o tajnama: Haški i Vasku – Boško P“.

Godine 1975. putuje u Francusku. Srijeće se i druži sa Morisom Nadoom, urednikom ugledne književne revije La Quinzaine litteraire, izvrsnim poznavaocem nadrealizma i savremene poezije uopšte, zatim sa Emilom Sioranom, jednim od najvećih francuskih savremenih filozofa i esejista, sa kojima će odlaziti u šetnju u Luksemburšku baštu… Vaskova pjesma „Visoka škola ljubavi“, nastala je iz ovog druženja. Vodiće duge, zanimljive razgovore i sa glasovitim znalcem religije i mitologije Mirčom Elijadeom, sa kojim će se sprijateljiti. Te, 1975. godine, KOV objavljuje prve knjige u istoimenoj biblioteci – grafički urednici Bogdan Ćurčin i Žarko Rošulj radili su predano. Putovaće i u Južnu Ameriku – i u Ushaki će sresti Oktavija Paza, jednog od najvećih pjesnika 20. vijeka. Sa njim će do kraja života ostati prijatelj.


(NASTAVIĆE SE)

---