Na današnji dan prije tačno dvije godine održani su parlamentarni izbori u Crnoj Gori, deseti od uvođenja višestranačja, koje je obilježio navodni pokušaj terorizma, odnosno tzv. državni udar, koji je i dalje prate mnoge kontradiktornosti i nejasnoće.
Na dan održavanja tih izbora, 20 državljana Srbije, uključujući i bivšeg komandanta Žandarmerije Srbije Bratislava Dikića, uhapšeno je zbog sumnje da su pripremali teroristički napad u Crnoj Gori.
Specijalno državno tužilaštvo (SDT) podiglo je optužnicu, kojom su obuhvaćeni i čelnici Demokratskog fronta Andrija Mandić i Milan Knežević. Dio uhapšenih državljana Srbije je priznao krivicu i oni su pušteni na slobodu.
Ovaj slučaj je poslužio da se ukupnoj javnosti još jednom ukaže na rusku opasnost u regionu tvrdnjom da su organizatori podstrekivani od ruske tajne službe. Tužilaštvo je od te tvrdnje kasnije djelimično odustalo. Vlast je imala višestruke koristi – ne samo da je afera „državni udar” poslužila da se ubrzaju NATO integracije, nego je na sam dan izbora došlo do znatnog pada izlaznosti građana, što je DPS-u omogućilo pobjedu.Predočeni podaci o opadanju izlaznosti birača naročito se moraju uzeti u obzir kad se ima u vidu činjenica da je odnos većine i manjine na izborima 16. oktobra odlučivao manje od jedan odsto od ukupnog broja birača.
Nakon objavljivanja informacije o navodnom državnom udaru, tokom kojeg je navodna grupa terorista iz Srbije trebalo i da uhapsi tadašnjeg premijera Mila Đukanovića, naglo je pala izlaznost, što je nesporno uticalo na konačni rezultat izbora. Po ocjeni opozicije, stvorena je atmosfera straha i ogromna uznemirenost, čime je izvršen značajan uticaj na izbornu volju građana i njihovo slobodno izjašnjavanje. Iz opozicije su tada ukazali da su poslije objavljivanja informacije o hapšenju državljana Srbije Podgoricom i drugim većim gradovima stalno kružili policijski automobili sa upaljenim sirenama, uz ocjenu da je cilj svega toga bio zaplašiti građane.
Kuriozitet je da je glavni specijalni državni tužilac Milivoje Katnić tvrdio da se akcija protiv terorista koji pripremaju državni udar sprovodi od septembra mjeseca, a da o njoj nijesu bili obaviješteni premijer, ministar unutrašnjih poslova, ministarka odbrane, članovi Savjeta za odbranu i bezbjednost, Vijeće za odbranu i bezbjednost, kao ni NATO partneri. Crna Gora, čiji ministar odbrane učestvuje na sastancima NATO-a, kao država· pozvana da bude članica tog vojnog saveza, nije informisala NATO, odnosno NOS (Kancelariju za sigurnost) o planovima za teroristički napadu i „državni udar“ na njenoj teritoriji.
Na dan tih izbora, svi mediji su pod oznakom „hitno” prenijeli saopštenje tužilaštva o planovima za terorističke napade, hapšenje premijera i upad u Skupštinu Crne Gore.
Prvobitno, optužnica je podignuta protiv 14 osoba, a kao organizatori su označeni ruski državljani Eduard Šišmakov i Vladimir Popov. Kako se navodi u optužnici, cilj je bio sticanje nezakonite dobiti i moći, nasilno rušenje vlasti, proglašenje izborne pobjede DF-a i sprečavanja Crne Gore da pristupi NATO-u. Gro optužnice zasniva se na iskazu svjedoka saradnika Saše Sinđelića, čiji kredibilitet je DF stalno dovodio u pitanje.
DF i ostatak opozicije su cijelu ovu aferu ocijenili kao farsu čiji je jedini cilj bio da se Đukanović održi na vlasti. U tu svrhu je, kako tvrde, tužilaštvo montiralo slučaj da bi DPS od maltene sigurnog gubitnika na izborima 16.oktobra 2016.godine postao pobjednik, a Crna Gora član NATO-a.
Oglasila se i Rusija, čiji je šef diplomatije Sergej Lavrov saopštio da nijesu pokušali da izvedu državni udar u Crnoj Gori, te da se crnogorski politički vrh pod rukovodstvom Brisela bavio izbjegavanjem demokratskih procedura.
Sudski postupak u ovom predmetu vodi se pred vijećem sudije Suzane Mugoše, sa, čini se, vrlo neizvjesnim ishodom.
M.V.


Dokazi o zloupotrebama

Nakon izbora 2016.godine, građanska opozicija je sastavila izvještaj u kome je navedeno da je bez presedana u zemljama pluralističke demokratije da se izbori održavaju u toku zvanično objavljenog državnog udara i ukidanja aplikacija za elektronsku komunikaciju Vajber i Votsap, kako bi se opozicija spriječila da distribuira dokaze o zloupotrebama.
– Pod plaštom zastrašivanja državnim udarom organizovane su masovne neregularnosti poput kupovine glasova prije izbora i na sami izborni dan, kupovine ličnih karata, pritisaka na građane i ukidanja sredstava komunikacija – ukazali su iz opozicije u tom izvještaju.