Predsjednik Državne izborne komisije (DIK) Aleksa Ivanović u prethodnih deset dana donio je dvije dijametralno suprotne odluke o istom, i to 29. jula da Jugosloveni jesu manjina, dok 8. avgusta donosi rješenje po kom odbija listu „Snežana Jonica – Socijalisti Crne Gore – Da živimo kao Jugosloveni”, navodeći da Jugosloveni ne ispunjavaju uslove za manjinski narod. Socijalisti su prije dva dana podnijeli žalbu Ustavnom sudu, kojom se traži poništenje rješenja DIK-a o odbijanju potvrđivanja njihove izborne liste, ističući da je u pitanju brutalno kršenje Ustava i Zakona o izboru odbornika i poslanika. U žalbi, Jonica ukazuje i na dvostruke aršine DIK-a, kome u startu nije bila sporna manjinska lista Socijalista, te da imaju jake indicije da je postojala namjera Komisije da se Socijalisti dovedu u zabludu i da se elimišu iz izbornog postupka.

Podsjećaju i na odluku DIK-a od 29. jula ove godine, kada su, dajući na osnovu člana 43 mišljenje podnosicu zahtjeva Draganu Sošiću, ukazali da je Jugoslovenima za predaju izborne prijave potrebno 300 potpisa, utvrđujući im na taj način nespornim da koriste prava manjinskog naroda ili manjinske nacionalne zajednice i po tom osnovu povlašćen uslov – manji broj potpisa.

– Državna izborna komisija, na sjednici održanoj 29. jula 2020. godine, razmotrila je vaš zahtjev kojim je traženo mišljenje koji uslovi su potrebni za manjinsku listu kako bi učestvovala na izborima, a koji bi činila manjinska zajednica birača koji se osjećaju kao Jugosloveni. U vezi sa navedenim, Državna izborna komisija daje sledeće mišljenje: Članom 43 stav 3 Zakona o izboru odbornika i poslanika propisano je da izborna lista za izbor poslanika koja predstavlja manjinski narod ili manjinsku nacionalnu zajednicu sa učešćem u ukupnom stanovništvu Crne Gore do dva odsto prema rezultatima poslednjeg popisa može biti utvrđena ako je svojim potpisom podrži najmanje 300 birača. Takođe, član 39 stav 4 zakona propisuje da na izbornoj listi za izbor poslanika koju podnose grupe birača ili političke stranke koje predstavljaju manjinski narod ili manjinsku nacionalnu zajednicu može biti najmanje 1/3, a najviše onoliko kandidata koliko se bira. Uvidom u zvanične statističke podatke utvrđeno je da Jugosloveni i Italijani čine manje od dva odsto stanovištva Crne Gore, odnosno Jugosloveni 0,19 odsto a Italijani 0,02 odsto. Napominjemo da Zakon o izboru odbornika i poslanika ne prepoznaje manjinsku zajednicu birača – navodi se u mišljenju od 29. jula koje potpisuje predsjednik DIK-a Aleksa Ivanović.

Jonica navodi da na taj način DIK potvrđuje i svojim aktom pravo Jugoslovena da koriste prava iz člana 94 stav 2, jer potvrđuju da mogu podnijeti izbornu listu sa brojem potpisa koji se dozvoljava samo izbornim listama koje koriste pravo iz člana 94 stav 2, a što su istakli i u žalbi.

S.R.

---

Brutalno kršenje zakona
– U pitanju je brutalno kršenje člana 47 Zakona o izboru odbornika i poslanika na način što se od Socijalista u zaključku za otklanjanje nepravilnosti traži jedno, a kad se ne može naći nepravilnost u tome što je traženo, tek onda izmišlja drugo, što je moralo biti prethodno pitanje, jer prilikom pregleda izborne prijave i pratećih dokumenata pozivanje na član 94 stav 2 Zakona o izboru odbornika i poslanika je polazna tačka koju je DIK prvo trebalo da analizira i utvrdi osnovanost, pa da zatim u skladu sa činjenicom da se razlikuje i broj kandidata i broj potpisa, zavisno od toga koristi li se pravo iz člana 94 stav 2. Očigledno je u prvom pregledanju DIK prihvatio osnovanost pozivanja na pravo Jugoslovena da koriste član 94 stav 2, pa se tek kasnije u fazi donošenja konačnog rješenja to osporilo – navela je Jonica u žalbi.