Vlade Velike Britanije i Crne Gore, dvije zemlje koje su među rijetkim zemljama koje nisu uvele vanredno stanje, moraće da razmotre da li su mjere koje uvodimo srazmjerne prijetnji od širenja infekcije i na koji način možemo ostvariti ravnotežu između uticaja navedenih mjera na zdravlje građana, uticaja na opšte stanje, uključujući ekonomsku situaciju i psihičko zdravlje naših građana, kao i uticaja na osnovna građanska pravia, kazala je Alison Kemp, ambasadorka Velike Britanije u Crnoj Gori. Ona je istakla da smo svi odgovorni za sprečavanje širenja virusa korona.

​Kakva je saradnja Ujedinjenog Kraljevstva i Crne Gore u borbi protiv virusa KOVID-19?

– Ministri vanjskih poslova zemalja članica NATO-a sastaju se ove sedmice kako bi razgovarali na temu zajedničkog odgovora na virus KOVID-19 i očekujemo da će taj savez odigrati važnu ulogu u ovom procesu. Ujedinjeno Kraljevstvo ostaje posvećeno naporima da doprinese borbi protiv pandemije. Među vodećim smo zemljama u smislu doprinosa Svjetskoj zdravstvenoj organizaciji (SZO), koja na globalnom nivou koordinira odgovor na pandemiju, vodeći se naučnim načelima i istraživanjima. Do sada smo uložili više od 610 miliona eura u istraživanje i programe pomoći kojima rukovode SZO, Crveni krst i UNICEF. Planiramo da uvećamo taj paket podrške. Kako sa naučnicima u Ujedinjenom Kraljevstvu, tako i sa stručnjacima širom svijeta radimo na razvoju vakcina i lijekova u cilju borbe protiv pandemije. Britanski premijer je prošle sedmice najavio dodatnu finansijsku podršku za razvoj vakcine u iznosu od 280 miliona eura i već smo u procesu testiranja i razvoja osam potencijalnih vakcina. Svjesni smo da virus KOVID-19 utiče na ekonomiju na lokalnom, nacionalnom, regionalnom i međunarodnom nivou. Ujedinjeno Kraljevstvo je, poput Crne Gore, uvelo mjere u cilju podrške zaposlenima i preduzećima. Ujedno sarađujemo sa partnerima iz grupa G7 i G20, kao i sa Evropskom unijom, u cilju zaštite svjetske ekonomije.

Pozdravljam poziv predsjednika Vlade Duška Markovića za snaženje ekonomske saradnje u regionu u odgovoru na virus KOVID-19. Takođe, čestitam Crnoj Gori kao drugoj zemlji u regionu koja se pridružila inicijativi otvaranja zelenih prekograničnih koridora u cilju olakšanog protoka i transporta robe širom evropskog kontinenta. Bosna i Hercegovina i Sjeverna Makedonija su se takođe pridružile ovoj inicijativi.

Mi u Britanskoj ambasadi preduzeli smo iste mjere kao i svi stanovnici Crne Gore. Ambasada nastavlja sa radom, ali dosledno pratimo preporuke #OstaniDoma.

Da li je planirana pomoć Crnoj Gori i, ukoliko jeste, u kojem iznosu i kada se može očekivati?

– U smislu bilateralne podrške, razmatramo zahtjev za pomoć u okviru Nacionalnog plana za pripremljenost i odgovor na pandemiju korona virusa koji je potpredsjednik Vlade Milutin Simović 28. marta poslao međunarodnoj zajednici. Pozdravljam najavu Evropske unije da će pružiti podršku u iznosu od tri miliona eura za sektor zdravstva, kao i dodatnih 50 miliona eura za socio-ekonomski oporavak. Ujedinjeno Kraljevstvo svakako finansijski doprinosi ovim paketima pomoći i u toku procesa izlaska iz Evropske unije. Britanska ambasada je već podržala Vladu u uvođenju onlajn platforme koja omogućava redovno obavljanje poslova i komunikaciju. Doniramo ličnu zaštitnu opremu Ministarstvu odbrane, koju koriste u prvoj liniji odbrane protiv virusa KOVID-19. Takođe, Britanski savjet je Ministarstvu prosvjete ponudio podršku za sistem obrazovanja.

U okviru podrške za kampanju #OstaniDoma, na stranici Britanskog savjeta (www.britishcouncil.me/ostani-doma) dostupan je materijal za učenje engleskog jezika, kako za studente tako i za nastavnike, uključujući besplatne kurseve i testove, kao i materijal za pripremu polaganja IELTS ispita. Stranica takođe sadrži materijal na teme umjetnosti, kulture i programiranja. U planu je objavljivanje interaktivnog sadržaja poput vebinara i prezentacija sa stručnjacima i umjetnicima iz Ujedinjenog Kraljevstva.

Kako komentarišete restriktivne mjere koje je uvela Vlada Crne Gore, u odnosu na mjere koje je uvela Vlada Ujedinjenog Kraljevstva?

– Svaka zemlja mora preduzeti mjere koje, u skladu sa uslovima, smatra primjerenim u cilju sprečavanja širenja infekcije. U velikom broju zemalja u Evropi, uključujući Bugarsku, Mađarsku, Letoniju, Češku i Francusku, uvedeno je vanredno stanje. Sa druge strane, pojedine zemlje, poput Ujedinjenog Kraljevstva i Crne Gore, nijesu pribjegle toj mjeri. I britanska vlada i Vlada Crne Gore će morati da razmotre da li su mjere koje uvodimo srazmjerne prijetnji od širenja infekcije i na koji način možemo ostvariti ravnotežu između uticaja navedenih mjera na zdravlje građana, uticaja na opšte stanje (uključujući ekonomsku situaciju i psihičko zdravlje naših građana), kao i uticaja na osnovna građanska prava. Ove odluke se donose u skladu sa savjetima epidemiologa i naučnika. Britanska vlada redovno revidira uvedene mjere, pri čemu je važno osigurati da restriktivne mjere ne ostaju na snazi duže nego što je to potrebno da bi se spriječilo širenje infekcije i da se zdravstveni sistem ne bi preopteretio.

Istovremeno, smatram da su debate na temu uravnoteženosti restriktivnih mjera sa ljudskim pravima i slobodama, kako ih prepoznaje Evropski sud za ljudski prava, dobrodošle. Ovo je sasvim novo poglavlje za Evropu i uravnotežen pristup problemu će u velikoj mjeri zavisiti od specifičnih uslova u svakoj od zemalja, kao i od okvira i trajanja mjera koje se uvode.

Mediji takođe imaju važan zadatak u pružanju pouzdanih informacija o restriktivnim mjerama i preporukama Vlade, ali i u širenju poruka saosjećajnosti sa onima koji su žrtve virusa i u podsticanju razgovora na temu mjera usmjerenih ka oporavku od krize.

Da li u Crnoj Gori ima britanskih državljana inficiranih virusom, u karantinu ili samoizolaciji i da li u Ujedinjenom Kraljevstvu ima crnogorskih državljana inficiranih virusom, u karantinu ili samoizolaciji?

– Želim da pohvalim mjere koje je Vlade Crne Gore preduzela u cilju povratka svojih državljana u zemlju, ali i saosjećajnost koju je iskazala time što je na letovima ponudila mjesta britanskim i drugim stranim državljanima koji su željeli da se vrate svojim domovima i porodicama. Uprkos ograničenim kapacitetima i ozbiljnosti problema sa kojim se suočava, Crna Gora je velikodušno omogućila da se trideset jedan britanski državljanin vrati u Ujedinjeno Kraljevstvo letovima za repatrijaciju crnogorskih državljana koje su organizovali Vlada Crne Gore i Montenegroerlajns. U ime njihovih porodica, u ime britanske ministarke za Evropu u Ministarstvu vanjskih poslova, gđe Morton, i u svoje lično ime, želim da zahvalim Nacionalnom koordinacionom tijelu, Aerodromima Crne Gore i nacionalnom avio-prevozniku. Vjerujem da je suvišno govoriti o tome koliko je važno da u izazovnim vremenima budemo sa najbližima.

Nekoliko britanskih državljana je trenutno u karantinu i u samoizolaciji, u skladu sa uputstvima sanitarnih inspektora. Zasad nemam informacija da su u Crnoj Gori registrovani slučajevi britanskih državaljana koji su pozitivni na virus KOVID-19.

Svi smo odgovorni za sprečavanje širenja virusa KOVID-19, ali ujedno je važno da podržimo pojedince inficirane virusom, kao i njihove porodice. Svi smo zajedno u ovome. Bilo da ste u karantinu ili u samoizolaciji, da radite ili učite od kuće, riječi podrške i pomoći mnogo znače. Kao što je Njegoš rekao: „Da je igđe brata u svijetu da požali ka` da bi pomoga`“. Ovo su takva vremena kad je ljudima potrebna i emocionalna i svaka druga podrška.

Izolacija u kući će za brojna domaćinstva predstavljati značajan pritisak, dok će ranjive društvene grupe, koje se već osjećaju izolovanim, biti još ranjivije. Pozdravljam napore Crvenog krsta i svih ljudi koji se trude da pruže podršku najranjivijim članovima zajednice. Usljed epidemije su se istakli brojni heroji u zajednicama i želim da izrazim poštovanje i divljenje svima koji rade u zdravstvenom, sanitarnom, prehrambenom i ostalim sektorima od suštinske važnosti za ovu borbu. Hvala vam na nemjerljivom doprinosu.

S.RADEVIĆ

---

Pomoć od vlasti i opozcije, investitora, Crkve i građana važan je odgovor na pandemiju
Kako komentarišete odnos crnogorske vlade i opozicije u ovom trenutku?

– Pozdravljam ujedinjen pristup Vlade i opozicije na nacionalnom nivou u odgovoru na virus KOVID-19. Crna Gora je udružila snage u odgovoru na epidemiju: od vodećih investitora u oblasti turizma koji su donirali medicinsku opremu, preko Crkve koja nudi lokacije za karantin, do građana koji doniraju Crvenom krstu i bankama hrane. Svaka pomoć i svaki pojedinačni doprinos su važni za nacionalni i globalni odgovor na pandemiju.

Pristup Crne Gore u odgovoru na epidemiju se odražava u savjetu koji je generalni direktor SZO Tedros Adhanom uputio vođama G20 na sastanku 26. marta. On je virus KOVID-19 opisao kao krizu koja će oblikovati vrijeme u kojem živimo i pozvao ih na „borbu, ujedinjenje i osnaživanje“ protiv virusa KOVID-19 na svaki mogući način tako što će se udružiti, poboljšati i ojačati međunarodnu saradnju, te osnažiti ekonomiju, kao odgovor na pandemiju.