U brojnim državnim i oštinskim studijama naglašeno je da poljopivreda predstavlja odskočnu dasku za brži prosperitet sjevernog regiona. Predstavnici Vlade Crne Gore su prilikom svake posjete Branama isticali da Ministarstvo poljoprivrede ulaže posebne napore da farmerima sa ovog područja obezbijedi povoljne uslove za dobar život na selu. Međutim, brojni su podaci koji ukazuju da još uvijek nijesu stvorene potrebne pogodnosti za podsticaj proizvodnje mesa, mlijeka i mliječnih proizvoda. To najbolje posvjedočavaju dešavanja vezana za beransku mljekaru „Zora”. Naime, ugovor o formiranju mljekare, čiji su akcionari bili Ministarstvo poljoprivrede, Agencija „Luks – divelopment” iz Luksemburga i Udruženja poljoprivrednih proizvođača iz nekoliko sjevernih opština, potisan je 11. 09. 2002. godine uz obećanje da će u njoj, uz otvaranje dvadesetak otkupnih centara i angažman brojnih farmera, uposliti preko sto radnika. Tada je saopšteno da je mljekara „Zora”, uz ulaganja od oko deset miliona eura, izgrađena uz pomoć Vlade Luksemburga. Prilikom otvaranja mljekare rečeno je da je ona projektovana za mjesečnu proizvodnju od oko milion i po litara mlijeka. Međutim, mljekara je i pored ovakvih najava u poslednjih 15 godina radila sa dužim prekidima i brojnim poteškoćama daleko od onog što je obećavano. Ona danas, nakon što ju je, 2012. godine za pola miliona eura kupila danilovgradske kompanije „Montemilk Šimšić”, upošljava svega nekoliko radnika. Gledajući raspoložive podatke da se primijetiti da mljekara u Beranama godišnje prerađuje 60 puta manje mlijeka u odnosu na ono što je obećano 2002. godine.
Iz mljekare „Zora” u poslednje vrijeme nijesu bili raspoloženi da daju ikakve informacije o rezultatima poslovanja, navodeći da bi to moglo negativno da utiče na njihovo poslovanje. Oni su ranije saopštili da se u „Zori” proizvode dvije vrste sireva i dvije vrste kajmaka, dok se od proizvodnje UHT mlijeka odustalo zbog nerantabilnosti. Takođe, plasirali su vijest da se preko „Zore“ dnevno otkupi od osam do deset tona mlijeka i da se dio tog mlijeka prerađuje u Beranama, dok se određene količine transportuju za Danilovgrad.
Iz koalicije „Zdravo Berane“ ističu da slučaj beranske mljekare ukazuje da uzroke zabrinjavajućeg stanja u mljekarskom sektoru treba tražiti u pogrešno vođenoj državnoj politici u oblasti poljoprivrede koja je, kako tvrde, zahvaljujući neadekvatnom otkupu tržnih viškova, desetkovala stočni fond na području beranske opštine.
-Svaki laik zna da je mljekara „Zora“ mogla da radi znatno većim kapacitetom nego danas samo da je za tako nešto postojala dobra volja Vlade Crne Gore i ostalih državnih institucija. Tim prije, jer je ova mljekara bila razvojna šansa čitavog kraja. Međutim, to nije odgovaralo nosiocima aktuelnog crnogorskog režimu koji su poslednjih decenija od seljaka namjerno pravili siromaha, kako bi kasnije sa njim lakše manipulisali. Oni su za početak ugasila otkupne centre koji su davali mogućnost individualnim proizvođačima da na lak način plasiraju svoje tržne viškove. Tako je iz godine u godinu smanjivan otkup mlijeka, dok su farmeri zbog niza otežavajućih okolnosti morali da rasformiraju svoja gazdinstvga.Takođe, poznato je da je u cijeloj priči koja je pratila otvaranje mljekare došlo do zloupotrebe doniranih sredstava i da je bilo kriminalnih radnji za koje praktično niko nije odgovarao. Uz to, kasnije privatizacije mljekare nijesu dale očekivane rezultate, dok su sredstva iz agrobudžeta za podsticaj stočarske proizvodnje odlazila u pogrešnom smjeru. Zato se nije čuditi što je mljekara „Zora” godinama radila minimalnim kapacitetima i što se nalazila u ozbiljnim problemima, jer je neko po smišljenom scenariu prosto potopio milionska sredstva koje je opredijelila Vlada Luksemburga – naglasio je predsjednik Opštinskog odbora Socijalističke narodne partije Tihomir Bogavac.
Prilikom izgradnje mljekare „Zora” Vlada Luksemburga je, kao finansijer projekta, insistirala da se u njoj zaposle ljudi iz Crne Gore koji su tokom ratnih dešavanja kao azilanti boravili u pomenutoj zemlji. Tako nešto garantovali su joj odgovorni u Vladi Crne Gore. Tada je isticano da je takvih ljudi najviše sa prostora Bihora i da će dobar dio njih nakon povratka iz Luksemburga svoje uhljebljenje naći u proizvodnim pogovima beranske mljekare. Bogavac navodi da raspoloživi podaci ukazuju da od najavljenog zapošljavanja nije bilo ništa i da je neko smišljeno obmanuo donatore iz Luksamburga.
– Da su se brojni milionski projekti na sjeveru Crne Gore u poslednjih dvije decenije u dobrom dijelu pokazali kao promašene investicije najbolje svjedoči mljekara „Zora”. I u ovom i u nekim drugim slučajevima donatori i određeni ozbiljni investitori su izigrani. U takvom ambijentu izostalo je otvaranje novih radnih mjesta u privredi. Zato danas na beranskom birou rada imamo preko šest hiljada nezaposlenih lica, što je poražavajući podatak. Sa druge strane u svim oblastima postoje tajkunske organizacije koje, na štetu lokalnog stanovništva, ubiraju milionske prihode. Sve to govori da nekome od tajkuna nije bilo u interesu da mljekara „Zora“ pokrene ozbiljnu proizvodnju – zaključio je Bogavac.
D.J.

Mljekara „Zornić” šest godina u planovima

Bivši predsjednik opštine Berane Vuka Golubović potpisao je prije šest godina sa predstavnicima mljekare „Zornić“ iz Tutina ugovor o davanju u zakup zemljište bez naknade u okviru Indrustrijske zone Rudeš. Prilikom potpisivanja ugovora vlasnik i direktor mljekare „Zornić“ Murat Zornić naglasio da je njegovo preduzeće namjeravalo da u Crnoj Gori napravi magacin koji bi bio redovno snabdjeven proizvodima namijenjenim crnogorskom tržištu. Zornić je tada istako da će odmah početi sa prikupljanjem potrebnih dozvola i odobrenja za izgradnju mljekare koja će vršiti otkup mlijeka od poljoprivrednih proizvođača sa teritorije beranske i susjednih opština. Međutim, do realizacije ovog projekta još uvijek nije došlo, uz opravdanje da su za tako nešto krive administrativne barijere.