Uprkos tome što je na snazi moratorijum (zabrana gradnje), na području Kotora gradnja ne jenjava, pri čemu su gradilišta najbrojnija u naselju Dobrota, upozorili su iz kotorskog „Ekspedicija“. Moratorijum je na snazi od marta 2017. godine, kada je Vlada CG donijela Odluku o zabrani građenja na području Kotora do donošenja prostorno-urbanističkog plana. Uz podsjećanje da se prirodno i kulturno-istorijsko područje Kotora od 1979. godine nalazi na Unesko listi svjetske baštine, arhitekta ove NVO Aleksandra Kapetanović naglašava da su ozbiljne prijetnje, odnosno rizici koje prekomjerna i nekontrolisana urbanizacija može imati po izuzetnu univerzalnu vrijednost područja Kotora, prvi put identifikovani još 2003. godine. Proces ubrzane urbanizacije nije se uspio kontrolisati i zaustaviti, pa se stanje poslednjih godina pogoršalo.

– U zoni Auto-kampa transformisan je pejzaž iz 60-ih godina, a trenutno je, uz Kostanjicu, najproblematičnija zona Dobrote gdje se i dalje gradi, pri čemu se lokalno stanovništvo iseljava, jer se gubi kvalitet života. Imamo prazne strukture koje su na prodaju, a i dalje se gradi – saopštila je Kapetanović na okruglom stolu održanom u petak, 14. februara, u organizaciji „Ekspedicija“. Predstavljajući preporuke Reaktivne monitoring misije Unesko i Centra za svjetsku baštinu IKOMOS, date 2018. godine, Kapetanović je navela razvoj plana i integrisanog saobraćaja za područje Boke, odbacivanje koncepta mosta preko Veriga i zaobilaznice Kotor – Dobrota.

– Definiše se da treba da se odustane od projekta na području Glavati – Prčanj i žičare San Đovani, daju se smjernice za kompleks u Morinju i definiše da je neophodno da se kroz MP implementiraju sve preporuke koje je Misija dala – naglasila je Kapetanović.

Arhitekta Vlasta Mandić, autorka prvog Urbanističkog projekta Starog grada, (izrađen nakon zemljotresa 1979. godine), upozorila je na trenutno, alarmantno stanje i pozvala na zajedničko djelovanje.

– Na terenu se dešava katastrofa. Što će nama planovi kada se objekti grade i pored moratorijuma, zabrana i preporuka. Stari grad ide tendencijom da postane zatvorena cjelina, muzej, koji će samo ljeti da funkcioniše sa 150 suvenirnica i još nekih sadržaja, a nema stanara. Težište formiranja novih naselja prebacuje se u Dobroti, jedu se stare stolivske aglomeracije koje treba da budu ukras, lajtmotiv sjutrašnjeg turizma. Ko će doći da gleda one grdosije u Dobroti koje su postavljene kako god kome padne na pamet. Čemu sve to vodi? Ukoliko se ovako nastavi, nećemo imati više šta urbanizovati. Kotor je mizeran po pitanju prostora, i prostor koji je tu mali ostao treba čuvati kao zlato – podvukla je Mandić.

B. M.

---

Nikolić: PUP ocijenjen kao prilično dobar
Sekretarka Nacionalne komisije za saradnju sa Uneskom Milica Nikolić podsjetila je da je 5. aprila 2019. godine Unesku upućen draft PUP-a, te da je izvještaj za PUP stigao u decembru. Dokument je od strane Uneska, kaže, ocijenjen kao „prilično dobar“, s tim što treba da se radi na značjnim izmjenama pojedinih segmenata tog materijala.

– Ono što je definitivno ocjena je da predstavlja ogroman napredak u odnosu na prethodni dokument iz 2015. godine, rekla je Nikolić uz konstataciju da je, kada je u pitanju žičara San Đovani, izvještaj za HIA studiju zaštite bio negativan, ali ne i za ideju žičare i da „samo treba naći adekvatan model“.

Sekretarka opštinskog Sekretarijata za zaštitu prirodne i kulturne baštine Bojana Petković istakla je da su sve preporuke ugrađene u PUP, te da Opština ulaže u zaštitu kulturne baštine.