PLUŽINE – Brojne mjere podrške stanovništvu koje lokalna uprava Plužina realizuje već godinama unazad, da bi ih zadržala na njihovim ognjištima, još uvijek ne daju očekivane rezultate. Opština Plužine, jedna od tri poddurmitorske, i dalje je suočena sa odlivom stanovništva, a od 1961. pa do 2011. godine „izgubila” je oko 5,8 hiljada stanovnika. Danas na tom području ima oko 3,2 hiljade stanovnika, od čega nešto više od 1.300 u naselju Plužine, iako danas postoje daleko bolji uslova života nego prije deset ili 20 godina. Mijuško Bajagić na čelu Opštine je od 1998. godine i kako ističe u razgovoru za „Dan”, Plužine se jesu od tada razvijale, ali samo u pogledu infrastrukture.

- Desila nam se najgora moguća stvar-Plužine su nazadovale u pogledu privrednog razvoja. Do 2000. godine imali smo šest -sedam preduzeća i firmi i ni jedna od njih do te godine nije bila gubitaš. Radili su i redovno izmirivali sve svoje obaveze. Krajem 1999. godine u našoj opštini u privredi imali smo 1.350 zaposlenih. Nažalost, danas ih je u privredi zaposleno možda manje i od 300, to je najbolje pokazatelj situacije i ne treba da se pitamo zbog čega je migracija stanovništva. Pogubna privatizacija nije nas zaobišla i uništeno je i selo i grad i sve što se tiče ove opštine. Niko nije vodio računa kako će dalje ovaj narod, hoće li ostati na svojim ognjištima, ali je politika bila takva da se uništavao jedan dio države, sjever, smatra Bajagić.

Zemljoradnička zadruga, Fabrika elektroda, Ugostiteljsko preduzeće „Piva”, neka su od ugašenih preduzeća u kojima su Pivljani zarađivali plate, u većini slučajeva i po dvoje i jedne porodice. Ostala je jedino Hidroelektrana (HE) „Piva” u kojoj je broj radnika sveden na oko 90 i gotovo svi na posao dolaze iz Nikšića. Loša privredna situacija razlog je te se ni mladi koji se školuju u drugim gradovima ne vraćaju u rodnu Pivu.

- Kad steknu diplome nisu u mogućnosti da se zaposle i odlaze širom Crne Gore i bivše Jugoslavije. Poznati su gdje su god došli kao uzorni i dobri privrednici i ljudi. I taj dio nam doprinosi da sad imamo mnogo manje stanovnika nego ranije, a to se najviše osjetilo na seoskom području gdje su većinom staračka domaćinstva. Na prošlom popisu prosjek starosti stanovništva bio je 47, a siguran sam da je sad 50 godina, kazao je Bajagić.

Opština je ipak uporna u podsticajnim mjerama, pa stipendiraju studente, nagrađuju najbolje akademce i učenike, obezbjeđuju udžbenike za sve osnovce, zapošljavaju pripravnike, stanovništvo na seoskom području oslobađaju poreza na nepokretnosti, novčano podstiču razvoj poljoprivrede, nagrađuju novorođenčad a porodiljama isplaćuju naknade za period od dvije godine….

-Sve te mjere koliko -toliko pomažu ovome narodu, ali mislim da ni približno ne mogu doprinijeti koliko bi neka državna strategija u tom domenu. Bez nje lokalna uprava teško može da da neke bolje rezultate. I sav novac koji imamo u lokalnom budžetu da usmjerimo na poboljšanje uslova života stanovništva to bi bilo kratkog vijeka, jer ako država nije organizovala otkup, zagarantovala cijene, narod mora da napušta ovaj prostor, istakao je Bajagić.

Plužine će iz Egalizacionog fonda 2021. godine dobiti oko milion eura, a Bajagić ističe da Opština nije prvi put korisnik ovih sredstava. Sredstva iz fonda, u višestruko manjem iznosu, dobijali su dvije-tri godine s početka ovog vijeka, a onda su im ukinuta.
-Uveli su neke izmišljene kriterijume, rekao bih političke, kojima su odlučivali koja je opština razvijena, a koja ne. Pokušavao sam 15 godina da dokažem da mi nemamo ni jednog parametra koji bi nas svrstao u razvijene opštine.Kao primjer navodim to što su nas po stepenu razvijenosti svrstali među prvih šest-sedam opština, a po stepenu konkurentnosti, po njihovim kriterijumima, mi smo predzadnji. Besmisleno, jer ako si razvijen onda si i konkurentan. Po teritoriji mi smo sedma opština u državi, imamo lokalnih i nekategorisanih puteva 500 kilometara, valja to sve održavati i stvoriti pare iz budžeta za to.Očekujemo da porodica Bogdanović stavi u funkciju hotel „Piva” gdje će biti 20 do 30 radnih mjesta - kaže Bajagić.
Prema podacima koje smo dobili od Biroa rada na evidenciji nezaposlenih u Plužinama 245 lica, od čega je 120 pripadnica ljepšeg pola. Od ukupnog broja nezaposlenih 111 ih je starosne dobi od 18 do 40 godina. Sa sedmim stepenom stručne spreme nezaposlenih je 39, sa osmim jedno, a najviše sa trećim i četvrtim stepenom, odnosno 152.

-Trebaju nam neka manja preduzeća, fabrika, manji proizvodni pogoni da bi stanovništvo zadržali, da se prime mladi ljudi, da se rodi po koje dijete. Vratili bi se možda i oni koji su otišli. Plužine nisu kao nekad pa da kažu da ih rodni grad ne interesuje i da više vole biti na birou rada u Nikšiću, nego da rade u svom gradu. Uslovi su bolji, putni pravac Nikšić-Plužine je dobar, a kad imaš para u džepu onda ti je svijet na dlanu, a kad nemaš sve ti je daleko, istakao je Bajagić.

Dok su radile firme i fabrike u Pivi, radila je i svaka škola, ali se situacija promijenila, pa je i đaka sve manje, a neke školske zgrade su već odavno pod ključem. U mnogim mjestima poput Brezana, gdje je bila Pilana, radile su i prodavnice, čak i mali motel.
B.Brašnjo

---

Godine 1998. budžet bio 300.000 maraka, a sada 5,2 miliona
Prisjećajući se početaka Mijuško Bajagić ističe da je budžet Opštine te 1998. godine bio oko 300.000 maraka u dinarskoj protivrijednosti, i ni tada ni godinama unazad opština nije imala novca za infrastrukturna ulaganja.

- Sve investicije do 1998. godine su se oslanjale na HE „Piva“, pa čak i čišćenje puteva od snijega, a uz to od nekadašnjeg Fonda za razvoj nerazvijenih područja gradili su se ovčarnici na Pišču, Muratovici, moteli na Trsi, Stabnima, dio je iskorišten i za gradnju hotela „Piva“. Danas, Plužine imaju budžet od oko 5,2 miliona eura, te asfaltirane puteve do svakog sela, sopstvenu mehanizaciju za čišćenje snijega. U lokalnoj upravi sa saradnicima napravio sam dobru podlogu za dalje. Sada imamo mlade, školovane i iskusne ljude iz Plužina koji rade u opštinskim organima - ističe Bajagić.


Sa čela Opštine odlazi 2022.
Poslije raskola u DPS-u u Plužinama 1998. godine na lokalnim izborima pobijedila je SNP, a Mijuško Bajagić kao njen predstavnik izabran je za predsjednika Opštine i na toj funkciji je do danas. Naredni izbori slijede 2022. godine, tada mu ističe mandat ali u isto vrijeme ispuniće i uslov za penziju i napustiće mjesto predsjednika.

- Radili smo svih ovih prethodnih godina, neko više, neko manje, ali bilo ko da dođe na moje mjesto biće mu lakše nego meni što je bilo. Pobošljani su svi uslovi, stabilan je budžet koji nije mali, a kad imaš pare i dobru podlogu onda jednostavno mnogo lakše možeš da funkcionišeš. Ipak,najveći problem i dalje će biti biti migracije stanovništva. Potrebna su preduzeća, neke manje fabrike, a za Plužine i deset radnih mjesta je ogromna cifra - smatra Bajagić.


Radili u skladu sa mogućnostima
Iz godine u godinu opštinski budžet je rastao, a u sledećoj planiran je na iznos od oko 5,2 miliona eura. Od ukupno planiranih sredstava za 2021. godinu operativni budžet Plužina iznosiće oko 2, 8 miliona, a kapitalni 2. 373.700 eura. U kapitalnim izdacima najveće učešće ima lokalna infrastruktura za šta će se u narednoj godini izdvojiti oko 1,6 miliona eura.

-Mislim da je najbitnije u našoj opštini što je svake godine se mogao da se

vidi neki napredak. Išli smo u skladu sa mogućnostima, sa prilivom sredstava. Tako da smo svake godine planirali nekad manje, a nekad više radova. U narednij godini planirali smo sva sredstva od Egalizacionog fonda u infrastrukturu. To je i smisao fonda - ističe Mijuško Bajagić.