-Piše: Vojislav Bulatović

Na nedavno održanom skupu u Varšavi, povodom Hitlerovog napada na Poljsku, obavljena je prozivka antifašista Evrope na čelu sa SAD. Svi prisutni su predstavljali članice EU i/ili NATO pa su samim tim imali političku legitimaciju da tu i budu. Jedino je predstavnik Njemačke, čiji su istorijski sunarodnici izvršili agresiju na Poljsku (kao prvi korak njihovog osvajačkog pohoda) imao potrebu da traži oproštaj u ime sadašnjih generacija Njemaca koje stoje čvrsto na pozicijama antifašizma i antinacizma.

Od predstavnika ostalih zemalja koje su bile djelovi te moćne mašinerije zla i koje su revnosno učestvovale u operacijama i vršenju ratnih zločina nije se čuo ni glas izvinjenja, ni molbe za oproštaj. Ali to od njih niko nije ni tražio, jer ih je domaćin pozvao da odaju počast njegovoj žrtvi. Tako su se provukli mirno bez tog neugodnog prtljaga. Interesantno bi bilo čuti u toj ulozi predsjednicu Hrvatske koja i sada odbacuje antifašističku borbu i afirmiše kontinuitet sa NDH. Istina je, ona nije jedina u tom evroatlantskom savezu sa takvim stavom. Broj anti-antifašista se povećava.

Ako je istorija učiteljica života, ni njeni učenici nisu pasivni konzumenti pouke, već su u stalnoj interakciji s njom usvajajući ono što im odgovara „kao istorijska istina” za aktuelne akcije. Ako je JUČE istorija, a DANAS njena „radionica” (SJUTRA neizvjesna projekcija) današnjice akteri se trude (pokušavaju) da od istorije izvuku potrebne niti za sadašnje tkanje istorije.

Skup evroatlantskih saveznika u Varšavi povodom napada A. Hitlera na Poljsku primjer je kako sadašnji učenici doživljavaju i interptetiraju veliku učiteljicu. Da podsjetimo, upravo, povodom ovog tumačenja istorije ima smisla pogledati i tumačenje istorije baš A. Hitlera. On je kao njen „pažljiv“ učenik u svojim govorima sipao gorčinu zbog,,poniženja“ koje je Njemačka doživjela porazom u Velikom ratu. Za njega je ta „ružna” lekcija morala biti popravljena novim uzletom Njemačke. Veliki projekat je najavljen, samo „ludog genija” (Čerčil) niko nije dovoljno ozbiljno shvatio. Evropa i SAD su ležerno posmatrale kako se fašistička ratna mašinerija uspješno gradi pod krovom građanske demokratije. Kolateralna šteta pred licem „slobodnog svijeta ” bili su Jevreji. Njihov izbjeglički brod lutao je kao brodovi sadašnjih nesrećnika od pristaništa do pristaništa. Fireru se davala podrška. Još dvojica fašističkih vođa su u svojim ratnim uniformama uvezivali režimske redove: Benito Musolini i Francisko Franko. Ali oni su bili bolja opcija od komunističke odnosno, socijalističke opasnosti. Hitler je paljevinom Rajhstaga poslao primamljivu psihološku poruku da je njegov glavni cilj da „probudi njemačku dušu” i „iskorijeni rak marksizma”. Taj cilj je bio kompatibilan sa građanskom demokratijom, pa čak i onda kad Hitler kaže: „Naše konstruktivne snage guši tiranija mnoštva”!

Tiranija mnoštva, izgleda, da je i drugima zadavala brige pa su prećutno Fireru odobravali. Na varšavskom skupu antifašista, takav im je zadatak domaćin dao, kad ih je pozvao da zajedno sa njim osude okupaciju i zločine Hitlerove naci-mašinerije, nije pominjana istorijska istina da se Hitleru gledalo kroz prste računajući da će njegov cilj biti širenje na Istok i neutralisanje komunističkih prijetnji. U takvoj percepciji stvari Poljska nije bila prioritet otpora - njena žrtva je mogla da prođe. Današnja Poljska pokušava da privuče pažnju Zapada, i susjedne Njemačke, kao respektabilna žrtva fašizma i sovjetskog komunizma revidirajući istorijske činjenice i o sebi i o drugima.

Poljska u svom socijalističkom egzistiranju u tzv. istočnom bloku, bila je suverena zemlja. Valjda, i Poljaci imaju neku ulogu i odgovornost za taj svoj status. S druge strane, njena poslijeratna pozicija nije nastala izvan istorijske konstelacije. Iz sadašnjeg tumačenja istorije, koje u svijet šalje poljsko rukovodstvo, stiče se utisak kao da nije bilo onih čuvenih sastanaka velike trojke (Teheran i Jalta), Čerčil, Ruzvelt i Staljin, gdje se dogovaralo kako da zajednički, ne štedeći žrtve, (i one sovjetske, naravno) opkole i unište Hitlerovu paklenu mašinu! Kao da je velika saveznička (!) trojka uz čaj i votku zamolila brka „imperatora” da se ne miješa u evropske ratne poslove!

Kao da ne postoje dokumenta o čemu su razgovarali. Kao da su opijeni votkom zaboravili da se „uzgred” osvrnu i na situaciju u kojoj će se naći Evropa posle sloma nacista! Mi, u Jugoslaviji pamtimo onaj često pominjani papir na kome je Čerčil zapisao: Jugoslavija: fifti - fifti. Gle čuda, samo su se oko Jugoslavije pogađali! Ostalo je sve komunistički imperator okupirao bez dogovora, čak i pola Njemačke! Za takvo „nedjelo” Rusi se na održanom varšavskom skupu izbacuju iz istorije - one antifašističke. U njenom društvu se našla i Srbija, jer je u bliskim odnosima sa Rusijom. Situacija liči na basnu u kojoj vuk optužuje jagnje da mu muti potok uzvodno!

---