-Piše: Borivoje Ćetković

Na protestu zbog izmjena Zakona o slobodi vjeroispovijesti, održanom ispred Skupštine (28. decembra 2020), demonstranti su ovacijama ispratili poslanike DPS-a i drugih suverenističkih partija, klicali državi, zaklinjali se u odanost Crnoj Gori, i zajedno sa poslanicom SDP-a Draginjom Vuksanović Stanković pjevali o Krstu Zrnovom Popoviću! Građani okupljeni ispred Skupštine, koji sebe smatraju patriotskim pokretom za odbranu Crne Gore, iza kojeg stoji on, najmoćniji čovjek starog režima, nijesu poštovali mjere protiv širenja virusa korona, neometani od policije (loš znak za kohabitaciju novih vlasti sa Đukanovićem), istakli su transparente „Crnogorska država”, „Crnogorska crkva”, „Crnogorski narod” i uzvikivali „E viva Montenegro” (Živjela Crna Gora). O ovom pokliču na Vikipediji, između ostalog, čitamo da je „1990-ih simbolizovao političku borbu za nezavisnu Crnu Goru, a da se originalno izgovarao „E viva vero Montenegro” (Živjela prava/istinska Crna Gora) i koristili su ga raznim povodima Crnogorci okupljeni u kasarnama u Italiji nakon Božićne pobune 1919-1921. „E viva Montenegro” je ponovo promovisan početkom 1990-ih na skupovima Liberalnog saveza, jedine stranke koja se tada borila za nezavisnost Crne Gore. Tokom kampanje za referendum o nezavisnosti Crne Gore „E viva Montenegro” je bio glavni moto suverenitičkog bloka, poklič uzvikuju i pristalice Crnogorske pravoslavne crkve, a skandira se i u vrijeme sportskih takmičenja reprezentacije Crne Gore”. Međutim, na Vikipediji nema nekih značajnih podataka – smatraju se nebitnim. Idemo na početak. U feljtonu „Crnogorski federalisti 1919-1941. godine”, koji sam objavio u „Danu” od 23. jula do 8. avgusta 2020. godine, data je i fotografija na kojoj se vide crnogorski fašisti (tako piše na transparentu) na Musolinijevom maršu kroz Rim, a u sredini je Krsto Zrnov Popović. Dakle, to je vrijeme kada među odmetnicima, koje crnogorski separatisti i danas i prije nazivaju „borcima za čast, pravo i slobodu Crne Gore”, nastaje ovaj prvi poklič „E viva vero Montenegro”. U „Glasu Crnogorca” (19.4.1941. godine) objavljen je proglas Privremenog upravnog odbora crnogorskom narodu, a na prvoj strani lista velikim slovima odštampan je poklič „Živjela slobodna Crna Gora”.

„Povodom ulaska u Cetinje i u Crnu Goru trupa Osovine oslobođava našu zemlju od 20 godišnjeg jugoslovenskog ropstva i pobuđuje u nama nadu jednog vaspostavljanja slobodne, plemenite i poštene Crnogorske države!”, kaže se u ovom sramotnom, izdajničkom proglasu.

Crnogorski sabor je uz pomoć italijanskih fašista na Petrovdan, 12. jula 1941. godine, proglasio „slobodnu i nezavisnu Kraljevinu Crnu Goru”. Na zasjedanju sabora, održanom u Zetskom domu, klicalo se „Živjela slobodna Crna Gora” i „Neka živi Velika Italija”. Rečeno je „da je današnji dan možda jedan od najznačajnijih u istoriji Crne Gore. Dvanajesti jul preći će budućim pokoljenjima, kao dan svijetlosti, pravde i slobode”. Zelenaška, fašistička, 12-julska, „slobodna i nezavisna Kraljevina Crna Gora” koju su zelenaši (jedan njihov dio), predvođeni Sekulom Drljevićem, proglasili na „Crnogorskom saboru”, živjela je samo nekoliko sati. Opštenarodni ustanak 13. jula bio je, zaista, jedinstven fenomen u tadašnjoj Evropi koja je stenjala pod fašističkom čizmom: od 417.000 koliko je Crna Gora tada imala stanovnika, oko 32.000 boraca učestvovalo je u ustanku – gotovo cjelokupno stanovništvo sposobno da nosi pušku.

O zboru održanom u Vladinom domu na Cetinju marta 1942. godine, kada je formirana komanda „nacionalnog fronta”, i za komandanta svih nacionalnih jedinica izabran Blažo Đukanović, a za komandanta Katunskih trupa Krsto Popović, biće riječi u narednom prilogu.













.

---