Godinu dana otkad je u neočekivanom političkom manevru prepustila rukovođenje Hrišćansko-demokratskom unijom (CDU) svojoj svojevrsnoj naslednici, Angela Merkel se ponovo našla u situaciji da se postavlja pitanje pada njene vlade i njenog političkog penzionisanja prije 2021. godine kada je ona zacrtala.

Rezultati izbora za novo rukovodstvo Socijaldemokratske partije (SPD) sa kojima demohrišćani čine Vladu Angele Merkel poprilično su iznenadili njemačku javnost.

Naime, mnogi su bili ubijeđeni da će aktuelni vicekancelar i ministar finansija Olaf Šolc, uz Klaru Gejvic, preuzeti upravljački duet najstarijom i dalje postojećom njemačkom partijom.

Ali, kada je 425.000 članova stranke trebalo da glasa, u drugom krugu glasanja tek oko 45 odsto glasova je otišlo duetu Šolc-Gejvic, dok je više od 53 odsto glasova otišlo za konkurentski duet, koji su mnogi smatrali autsajderskim, previše levičarskim i revolucionarno opredijeljenim.

Duet koji čine bivši ministar finansija pokrajine Sjeverna Rajna - Vestfalija Norbert Valter-Borjans (67), i poslanica Bundestaga iz pokrajine Brandenburg Saskija Esken (58), postaće kopredsjednici SPD-a kada rezultata glasanja članstva bude i formalno prihvaćen na kongresu stranke narednih dana.

Ovaj rezultat partijskih izbora, ne samo što je udar na aktuelno partijsko rukovodstvo koje se zalagalo za ostanak SPD-a u vladajućoj koaliciji sa demohrišćanima do kraja mandata 2021. godine, već predstavlja najavu novog političkog zemljotresa za kancelarku Merkel.

– Unutar SPD-a, vjeruje se da je izlaz iz velike koalicije veoma moguć – izričit je novi kopredsjednički duet, koji se zalaže da se ili ispregovara novi koalicioni sporazum ili da SPD izađe iz Vlade.

Doduše, u završnici kampanje su prestali da pričaju o povlačenju SPD-a iz Vlade, ali su zato insistirali da SPD mora ponovo da bude partija za one koje u društvu nema ko da predstavlja.

Stoga zahtijevaju jasno povećanje minimalne plate na dvanaest eura po satu, ukidanje svih sankcija za nezaposlene, to jest njihovo bezuslovno finansiranje, uvođenje poreza na imovinu, dodatno oporezovanje bogatih, ukidanje nemačke dugogodišnje finansijske politike nezaduživanja, takozvane politike „crne nule”, kao i značajnije finansiranje projekata za borbu protiv klimatskih promjena.

A ko su Valter-Borjans i Esken?

On je doktor ekonomskih nauka, koji je u politiku ušao 1984. godine i vrlo brzo došao do pozicija na pokrajinskom nivou.

Od 2010. do 2017. godine bio pokrajinski ministar finansija u Sjevernoj Rajni - Vestfaliji a u njemačkim medijima su ga često nazivali po nadimku Novabob, sačinjenom od prvih slogova njegovog imena i prezimena.

Osim toga, dobio je i nadimak – Robin Hud poreskih obveznika – kada se 2011. kao pokrajinski ministar finansija odlučio za poprilično spektakularan a za neke i kontroverzan potez u borbi protiv utajivača poreza.

On je naime odlučio da od jedne osobe, koja je ukrala datoteku o tajnim računima u švajcarskim bankama, kupi informacije o računima njemačkih državljana koji su utajili porez skrivanjem prihoda na računima u Švajcarskoj.

Tako je ovom i još ukupno desetorici „uzbunjivača” iz pokrajinskog budžeta plaćeno 18 miliona eura, što je mnoge utajivače poreza natjeralo da se sami prijave, čime je pokrajinski budžet prihodovao dodatne 2,3 milijarde eura.

Ona je, pak, u javnosti znatno manje poznata savezna poslanica iz pokrajine Baden Virtemberg, po zanimanju informatičarka. U Bundestagu je od 2013. godine, a istakla se u kampanjama za jednaka prava, prava potrošača, digitalizaciju, kao i protiv krajnje desnice. Ona pripada levičarskom krilu SPD-a, a zalaže se za državni intervencionizam u borbi protiv klimatskih promjena.

U svakom slučaju, iako su napolju temperature oko nule, Njemačku očekuje poprilično vreo predbožićni period.

(RTS)

---

Otvorena mogućnost da SPD izađe iz vlade
Sve što ovaj duet traži je teško prihvatljivo za demohrišćane, naročito onaj dio koji se tiče promjene finansijske politike zemlje. Izvori tvrde da je Merkelova već odbacila bilo kakvu mogućnost promjene koalicionog dogovora tako da je otvorena mogućnost da SPD izađe iz vlade.

To bi dovelo ili do vanrednih parlamentarnih izbora ili do toga da Njemačka zaista dobije manjinsku vladu, koja bi vjerovatno mogla nesmetano da vlada do kraja sledeće godine, budući da je budžet za 2020. već dobio zeleno svjetlo.

Upražnjene resore kadrova SPD popunili bi demohrišćani, a šefica CDU Anegret Kramp-Karenbauer mogla bi da preuzme vicekancelarsko mesto i možda se u javnosti dokaže kao sposobna da vodi državu, naročito uzimajući u vidu da od 1. jula ove godine Njemačka preuzima šestomjesečno predsjedavanje Evropskom unijom.