Dva američka susjeda pristala su da ojačaju kontrolu granice i kretanja narkotika. Administracija američkog predsednika Donalda Trampa okreće se Evropi i najavljuje nove namete.
Velika Britanija se tako našla u procjepu između specijalnih odnosa sa Vašingtonom i posebnih odnosa sa Kanadom, kao zemljom NATO-a i članicom Komonvelta.
Slučajno ili ne, ulazak Trampa u Bijelu kuću poklopio se i sa laburističkim resetovanjem odnosa sa Briselom.
Britanski premijer ser Kir Starmer ističe da “to ne znači povratak u Evropsku uniju”.
– Imali smo referendum o tom pitanju. To pitanje je riješeno. No, želim bliže odnose u vezi sa odbranom i bezbjednošću, energetikom, trgovinom i privredom – rekao je Starmer tokom sastanka sa njemačkim kancelarom u ostavci Olafom Šolcom.
Britanska ministarka unutrašnjih poslova Ivet Kuper precizira da crvene linije za resetovanje odnosa ostaju. Nema povratka u carinsku uniju i jedinstveno tržište, niti ima slobodnog kretanja robe i ljudi.
– Cilj je da se smanji carinska birokratija tokom protoka robe preko granice – naglašava Ivet Kuper.
Britanija kao neutralna zona
Tramp, za sada, izuzima London iz najavljenih carina protiv Brisela.
– Evropska unija je jako loša prema nama. Postupaju loše sa nama. Ne kupuju naše automobile, niti naše poljoprivredne proizvode. Ne kupuju mnogo toga. Naš deficit sa Evropskom unijom iznosi 350 milijardi dolara – objašnjava novinarima američki predsjednik Donald Tramp.
Pred ad hok evropski samit, na kojem je mogućnost carinskog rata sa Vašingtonom tema broj jedan, francuski predsjednik Emanuel Makron ocjenjuje da “odluke i izbori nove američke administracije predsjednika Trampa guraju Evropljane ka većem jedinstvu”.
Sa druge strane, Starmer je sinoć, pet godina, od formalnog stupanja Bregzita na snagu bio na istom mjestu sa evropskim liderima.
– Oba ova odnosa su za nas izuzetno važna. Ne biramo između njih. No, to je naša pozicija već decenijama – ponavlja britanski premijer ser Kir Starmer.
Dio ekonomista mogući carinski rat na Atlantiku vide kao šansu za masovni povratak evropskih firmi u Britaniju kao neutralnu zonu.
Potpredsjednica knjigovodstvenog giganta KPMG Jel Selfin upozorava da ukoliko Evropska unija bude nametnula carine Sjedinjenim Državama, ekonomske posljedice po nju samu mogle bi da budu “značajne”.
– Ekonomski rast bi pao, a inflacija porasla. Pošto je EU važan trgovinski partner za Ujedinjeno Kraljevstvo, i ono bi osjetilo posljedice. Slabo tržište bi se odrazilo na britanski izvoz u Evropu – smatra Selfinova.
Uspjeh Bregzita zasnivao se na uspjehu globalizacije, kojoj je, kaže direktor inicijative Ujedinjeno Kraljevstvo u Evropi koja se mijenja Anand Menon, došao kraj.
– Zbog rata u Ukrajini, kovida i pogoršanja odnosa sa Kinom globalizacija se usporila u najboljem ili krenula unazad u najgorem slučaju. I SAD i EU su postale protekcionističke. Čak i pod Džozefom Bajdenom su postojala ogromna ulaganja u domaću industriju što otežava strancima da se probiju na to tržište – ističe profesor Menon.
Geopolitički stručnjaci u Londonu upozoravaju premijera Starmera da, ukoliko se bude našao na “pogrešnoj strani istorije” kada je riječ o ovom carinskom ratu, to bi moglo da stavi tačku na sudbinu njegove ionako slabe vlade.
