Visoki predstavnik EU Žozep Borelj i potpredsjednica Evropske komisije Vera Jurova pozvali su danas države članice da sprovedu nezavisne, nepristrasne i efikasne istrage zločina nad novinarima i izrazili očekivanje da i zemlje kandidati za članstvo u EU usvoje evropske standarde za poboljšanje bezbjednosti novinara, prenosi portal RTCG.
-Nekažnjivost zločina nad novinarima mora prestati. Pravda mora biti zadovoljena-saopštili su Borel i Jurova uoči Međunarodnog dana borbe protiv nekažnjivosti zločina nad novinarima, koji se obilježava 2. novembra,
U zajedničkom saopštenju se ističe važnost izvještavanja o ratu u Ukrajini i rizici sa kojima se novinari suočavaju širom svijeta.
-Novinari su naše oči i uši koje izvještavaju iz konfliktnih zona. Oni dovode svoj život u opasnost da bi informisali šta se dešava na terenu. Njihovi tačni, nepristrasni medijski izvještaji služe osnovnom javnom interesu: izvještaji, slike i vijesti sa terene mogu imati odlučujući uticaj na razvoj i ishod oružanih sukoba- istakli su Borel i Jurova.
Zbog toga je, naveli su, novinarski rad često namjerno ometan u oružanim sukobima, a medijski radnici su suočeni sa uskraćivanjem pristupa informacijama, cenzurom i uznemiravanjem, kao i pritvaranjem i brutalnim napadima.
Evropski zvaničnici su podsjetili da je u Ukrajini nekoliko novinara i medijskih radnika ubijeno ili ranjeno, pri čemu su ponekad bili ciljana meta, dok su "dokumentovali istinu o zvjerstvima koja su činili ruski vojnici u Putinovom agresorskom ratu protiv Ukrajine".
-Njihov rad je od suštinskog značaja, pošto ruski režim vodi globalnu kampanju dezinformisanja o realnosti rata- istakli su u saopštenju, podsjetivši da namjerno usmjeravanje napada na novinare, kao i civile, predstavlja ratni zločin.
Borelj i Jurova su dodali da su novinari širom svijeta žrtve zločina iz mržnje, onlajn uznemiravanja, meta špijunskih softvera, pa čak i ubijani.
-Moramo da okončamo nekažnjivost ovih zločina i podržimo ljudska prava i vladavinu prava pružanjem pravde žrtvama. Tokom proteklih 10 godina, za 80 odsto ubistava novinara širom svijeta niko nije odgovarao- istakli su Borelj i Jurova.
Novinari u EU se takođe mogu suočiti sa teškim uslovima, naveli su evropski zvaničnici, dodajući da se od zemalja članica očekuje da poštuju preporuku Evropske komisije o bezbjednosti novinara, usvojenu 2021.
-Od država kandidata i zemalja u susjedstvu se takođe očekuje da usvoje ove standarde- navodi se u saopštenju.
Novi Zakon o slobodi medija ima za cilj da zaštiti nezavisnost i pluralizam medija i da podrži novinare, omogućavajući im da pozivaju na odgovornost one koji su na vlasti, bez straha ili naklonosti.
U saopštenju se dodaje i da je Komisija preduzela mjere u borbi protiv strateških tužbi protiv javnog istupanja (SLAPP) kojima se vrši pritisak na novinare kako bi se ućutkali.
-Ovi zakonodavni predlozi treba da budu usvojeni što prije kako bi se poboljšalo okruženje u kojem rade novinari i mediji- naveli su Borelj i Jurova i pozvali države da istraže i procesuiraju sva krivična djela počinjena protiv novinara nepristrasno, nezavisano, efikasno, transparentno i blagovremeno.
U saopštenju se dodaje da se u EU tokom proteklih godina bilježi sve veći broj fizičkih, pravnih i onlajn prijetnji i napada na novinare i druge medijske profesionalce, a da je posebno zabrinjavajuće kada političari ili moćne javne ličnosti iniciraju ovakve napade.
