„Neka sija tvoje svjetlo!” slogan je Temišvara, jedne od tri evropske prestonice kulture 2023. godine, zajedno sa mađarskim Vespremom i grčkom Elefsinom.
Temišvar je treći po veličini grad u Rumuniji, a poznat je po tome i što je u njemu živio i odrastao jedan od najvećih srpskih književnika Miloš Crnjanski.
Njegova porodice se 1896. godine preselila u Temišvar, gdje je mladi Crnjanski učio osnovnu školu i gimnaziju, a 1905. postao je đak Pijarističkog liceja.
U Temišvaru je napisao svoje prve stihove, pa i pjesmu „Sudbu“, koju će objaviti u somborskom listu Golub, 1908. godine.
Trmišvar je izabran još 2021. godine za prestonicu kulture, ali je pandemija pomerila cijeli projekat.
Gradonačelnik Dominik Fric je Njemac iz Švarcvalda, koji se doselio u Temišvar prije deset godina i zaljubio se u ovaj grad.
- Svaki čovjek može da sija svojim svjetlom za društvo. Naš kulturni program će obuhvatiti što više ljudi ne samo kao konzumente kulture već i kao one koji aktivno učestvuju, to bi trebalo da donese novi doživljaj mjesta u gradu. Nasleđe Temišvara će prožeti budućnost Evrope - kaže Fric.
Prije dve godine se kandidovao za gradonačelnika Temišvara kao državljanin Njemačke i ubjedljivo pobijedio. Dominik Fric je inače jedini gradonačelnik u Rumuniji bez rumunskog državljanstva.
- Nećemo da samo ispucamo jednogodišnji vatromet, već hoćemo da uradimo stvari koje su održive i imaju dugoročno pozitivno dejstvo na grad i život. Kada investiramo u kulturu, ulažemo i u blagostanje lokalne zajednice - naglašava prvi čovjek Temišvara.
Zvanično otvaranje projekta je, kako najavljuju organizatori, planirano za februar. Mimo Obradov, autor i muzički kritičar iz srpske zajednice, kaže da je to jedinstven događaj.
- To je i priznanje temišvarskoj avangardi i kulturi andergraunda poslednjih godina i decenija - zaključio je on.
Planirano je po trideset kulturnih zbivanja nedeljno, grrad će ugostiti književne nobelovce poput Orhana Pamuka, Olge Tokarčuk i njemačkog filozofa Petera Sloterdijka.
Očekuje se i koncert orkestra Zapadnonjemačkog radija, sa dirigentom Kristijanom Mačelaruom, koji je rođen u Temišvaru.
Biće organizovana i izložba međunarodno poznatog rumunskog kipara Konstantina Brankuzija i mnogi drugi umjetnički sadržaji.
