U kulturno-istorijskoj instituciji Srbije, na čuvenom Kolarcu, u Beogradu, 15.jula 2022 godine, organizovan je koncert vokalne muzike, koji je, sudeći po oduševljenoj publici, teško ne nazvati važnim kulturnim događajem. Divna koncertna sala Centra za muziku Kolarca, mjesto „hodočašća“ beogradskih ljubitelja muzike, ugostila je ansambl tri muzičara iz Rusije, Crne Gore i Albanije.
Čaroban crnogorski sopran Sara Vujošević Jovanović, bariton iz Moskve Dmitrij Grinih i albanski pijanista Amir Đaković objedinili su se, kao samostalno već izgrađeni profesionalni umjetnici, u nezaboravan trio istomišljenika, vođeni željom za realizacijom zajedničkih stvaralačkih projekata. O svakom od ovih izuzetnih umjetnika vrijedi napomenuti barem djelić iz njihovih impozantnih biografija.
Za novosadskog studenta operske primadone Vere Kovač Vitkai, Saru Vujošević, muzička elita odavno zna. Usavršavala se u Moskvi, gdje je završila magistarske studije u klasi soliste Baljšoj teatra, Dmitrija Trapeznikova, dok je doktorirala na smjeru muzikologije i kompozicije, na konzervatorijumu L.V.Sobinov. Takođe, ono što je neobično za jednog operskog pjevača je to da je i magistar ekonomskih nauka Univerziteta Crne Gore. Trenutno je docent na Fakultetu dramskih umjetnosti na Cetinju, gdje predaje grupu predmeta Glas i predmete Muzička umetnost i II.
Bariton Dmitrij Grinih, bio je dugo godina profesor operskog pjevanja na MGU (Moskovskom državnom univerzitetu). Od 2012. godine dekan i šef katedre za smjer solo pjevanje na Internacionalnom Slavjanskom Institutu u Moskvi. Na Ruskoj Akademiji Muzike "Gnesinih" završio je osnovne i specijalističke studije, dok je na istoj akademiji završio i umjetničke doktorske studije.
Pijanista Amir Đaković iz Skadra, posle Cetinja, gdje je diplomirao osnovne studije klavira, završio je magistarske studije u Luvenu (Belgija) u klasi poznatog američkog pijaniste Alana Vajsa. Doktorirao je na FMU u Beogradu, u klasi Aleksandra Serdara. Trenutno je profesor na Univerzitetu umjetnosti u Tirani.
Koncert „Od Monteverdija do Verdija“ preedstavljao je zaista pravi kaleidoskop vokalnih djela kroz epohe. U prvom dijelu koncerta, publika je imala priliku da čuje i uživa u majstorski izvedenim duetima K. Monteverdija, V.A. Mocarta, S. Manjuška… Po riječima izvođača, nemoguće je bilo izostaviti nadaleko po virtuoznosti poznate arije Ž. Bizea i Đ. Pučinija. Posebni dio programa bila su kamerna vokalna djela ruskih i jugoslovenskih kompozitora A. Varlamova, A. Dargomižskog, P. Konjovića, J. Gotovca, P. Krstića… Dati program koncerta nas navodi na misao i konstataciju da raznolikost programa uvijek predstavlja jednu vrstu kompromisa umjetnika sa publikom, ali i sa druge strane, istovremeno, izuzetnu složenost za same izvođače. Između muzike Monteverdija i operskih arija Pučinija stoji ogromna vremenska distanca, koja predstavlja veliki vokalni/instrumentalni izvođački trud i rad za profesionalne muzičare. Potrebno je istaći da su pomenuti izazov umjetnici besprekorno prevazišli.
Za soprana Saru Vujošević Jovanović se može reći da vlada anđeoskim glasom: svijetli lirsko-koloraturni sopran, a istovremeno nosivo prodoran glas, koji besprekorno izvodi muziku od Baroka do XX veka. Filigranski rad sa stilom, intonacijom, izvstan osjećaj za umjetnički izraz dela raznih epoha, bili su demonstrirani u nastupu ove umjetnice na Kolarcu. Prije svega, navedeno se najbolje pokazalo u fantastičnom tembru glasa u kompleksnim kompozicijama - od izvrsnog i strastvenog u duetu Nerona i Popeje- K. Monteverdija, do dramatičnog, intenzivnog pjevanja u solo pjesmi "Nimfa", srpskog kompozitora P. Krstića, iz XX vijeka.
Kod ove izuzetne umjetnice, vrijedi pomenuti takođe i posjedovanje najvažnijeg stila za svakog operskog pjevača - Mocartovskog: ažurnu, juvelirnu intonaciju, posebnu pažnju prema detaljima, temeljnu obradu ovog neprestano kontrastnog i neočekivanog "muzičko-pozorišnog govora". Prijatno iznenađenje u preostalom programu, koji je izvodila crnogorska umjetnica bile su tri molitve (dvije solo pjesme ruskih kompozitora A. Varlamova i A. Dargomižskog i duet-molitva poljskog kompozitora S. Manjuška). Anđeosko pjevanje, uzvišeni molitveni ton soprana, stvorio je kod slušalaca osjećaj blaženstva, u punom smislu riječi.
Kontrast navedenim kompozicijama bile su Pučinijeve arije za soprana - koje je umjetnica interpretirala vatreno, goruće, sa puno ljubavi i posebnog južnoitalijanskog temperamenta. Pjevala ih je emocionalno, sa vještinom ne samo virtuoza, već i ozbiljne glumice. Posebno je vrijedno napomenuti vrhunsko vladanje soprana Sare Vujošević Jovanović nad gornjim registrom, koji je zvučao bogato, nosivo, prodorno, poletno, slobodno i sa cjelovitom punoćom zvuka, veoma stabilno i održivo.
Nevjerovatno je kako je crnogorska umjetnica uspjela da poveže toliko fundamentalno različitih stilova, u izvođačkim i vokalnim senzacijama muzičkih komada. Isto ide u prilog ne samo promišljenom i mukotrpnom radu, koji je, sa druge strane, neophodan, da bi se postigao ovakav nivo izuzetno profesionalne interpretacije veoma nadarenog soprana Sare Vujošević Jovanović.
Gust i prodoran glas baritona Dmitrija Griniha zvučao je te večeri sa posebnim osjećajem za djela već pomenutih domaćih, balkanskih kompozitora. Pjevač je istakao nakon koncerta da mu je izuzetno bilo važno da u Beogradu izvodi svoje omiljene jugoslovenske kompozitore, koje često pjeva u Moskvi. Kako kaže, od 2015. godine je "uronio" u muzičku kulturu južnoslovenskih naroda i čini mnogo kako bi se muzička djela srpskih, crnogorskih, bosanskih, hrvatskih autora izvodila što je češće moguće. Ovaj raskošni bariton se pokazao kao idealan partner Sari Vujošević Jovanović u operskim scenama i duetima. Glasovi soprana i baritona su se sjajno stopili, a glumačke scene su odigrali lako i neposredno, što je ispraćeno sa mnogobrojnim "bravo" usklicima i ovacijama od strane publike. Ujednačenost zvuka, pažljiv odnos prema detaljima kompozicija, odličan izgovor našeg jezika, izaražajan tembr glasa, smislena upotreba "palete" glasa- glavni su kvaliteti pjevača Dmitrija Griniha.
Za kraj, pomenućemo veličanstvenu klavirsku pratnju Amira Đakovića. Riječ je o pravom virtuozu za kojeg ne postoje tehničke poteškoće. Na programu ovog cjelovečernjeg koncerta su bile izuzetno zahtjevne vokalne kompozicije, gdje se u instrumentalnoj dionici insistira na pijanističkoj slobodi i besprekornom poznavanju klavirske tehnike. Na mnogo načina, navedeni kvaliteti su očigledno stečeni solo koncertnim aktivnostima, koje su česte kod pomenutog pijaniste. Suptilni muzički sluh u interpretaciji u Amirovoj "lakoj igri sa klavirom", kombinuje se sa, reklo bi se, posebnom, prirodnom impulsivnošću - što je kompozicijama davalo poseban temperament u, dakako, veoma inspirativnoj izvedbi dionice klavirske pratnje.
Bilo koji uspješan koncert ostavlja u duši slušalaca osjećaj da su prisustvovali svojevrsnom prazniku muzike, proslavljanju umjetnosti i ljepote, milozvučnost, koja odzvanja dugo potom u našoj svijesti. Publika je posle koncerta prilazila izvođačima, željeli su podijeliti utiske, izraziti svoje oduševljenje… Svakako, to je bila najveća nagrada izvođačima za njihovu nesvakidašnju umjetnost.
(Blic)
