Mi­tro­po­li­ja cr­no­gor­sko-pri­mor­ska sa­op­šti­la je da će od Mi­ni­star­stva za ljud­ska i ma­njin­ska pra­va, po­sli­je odr­ža­ne jav­ne ras­pra­ve i ne­pri­stra­snog sa­gle­da­va­nja i pro­u­ča­va­nja pri­spje­lih pri­mjed­bi i su­ge­sti­ja, tra­ži­ti da se po­vu­če Na­crt za­ko­na o slo­bo­di vje­ro­i­spo­vi­je­sti. Zah­ti­je­va­će i da se rad­na gru­pa za nje­go­vu iz­ra­du pro­ši­ri sa pri­zna­tim eks­per­ti­ma i pred­stav­ni­ci­ma cr­ka­va i vjer­skih za­jed­ni­ca.
U za­ključ­ci­ma Mi­tro­po­li­je sa okru­glog sto­la na ko­jem je ras­pra­vlja­no o ovom pro­pi­su na­vo­di se da tre­ba pri­pre­mi­ti no­vi na­crt za­ko­na ka­ko bi se, pri­zna­va­njem i ga­ran­to­va­njem pra­va u istom obi­mu, stvo­rio i pra­vi i ade­kvat­ni okvir za sve cr­kve i vjer­ske za­jed­ni­ce, a ne sa­mo za jed­nu. Oni sma­tra­ju da se za­ko­nom po­ku­ša­va stvo­ri­ti dr­žav­na re­li­gi­ja i na­ru­ši­ti vje­kov­ni po­re­dak cr­kve i osta­lih vjer­skih za­jed­ni­ca.
U za­ključ­ci­ma se is­ti­če evi­dent­na po­tre­ba da se na­čin ostva­ri­va­nja i za­šti­ta pra­va na slo­bo­du vje­ro­i­spo­vi­je­sti, kao i prav­ni po­lo­žaj cr­ka­va i vjer­skih za­jed­ni­ca u Cr­noj Go­ri ure­di no­vim za­ko­nom, jer po­sto­je­ći Za­kon o prav­nom po­lo­ža­ju vjer­skih za­jed­ni­ca iz 1977. go­di­ne pred­sta­vlja ana­hro­ni iz­raz so­ci­ja­li­stič­kog do­ži­vlja­ja pra­va na slo­bo­du vje­ro­i­spo­vi­je­sti, kao i po­lo­ža­ja i ulo­ge cr­ka­va i vjer­skih za­jed­ni­ca u dru­štvu i dr­ža­vi. Cr­na Go­ra je, ka­ko na­vo­de, je­di­na dr­ža­va biv­še so­ci­ja­li­stič­ke Ju­go­sla­vi­je u ko­joj je i da­lje na sna­zi za­kon iz so­ci­ja­li­stič­kog vre­me­na u ko­me je ate­i­zam na­me­tan kao je­di­ni is­prav­ni i po­želj­ni po­gled na čo­vje­ka, ži­vot i svi­jet.
– Mi­tro­po­li­ja cr­no­gor­sko-pri­mor­ska i epar­hi­je Bu­di­mljan­sko-nik­šić­ka, Za­hum­sko-her­ce­go­vač­ka i Mi­le­šev­ska već go­di­na­ma uka­zu­ju na neo­p­hod­nost do­no­še­nja no­vog za­ko­na či­jim će se od­red­ba­ma, u skla­du sa ra­ti­fi­ko­va­nim me­đu­na­rod­no­prav­nim ak­ti­ma i uz po­što­va­nje ustav­nog na­če­la odvo­je­no­sti cr­ka­va i vjer­skih za­jed­ni­ca od dr­ža­ve, ga­ran­to­va­ti neo­me­ta­no ostva­ri­va­nje pra­va na slo­bo­du vje­ro­i­spo­vi­je­sti, a cr­kva­ma i vjer­skim za­jed­ni­ca­ma, uz do­stoj­no po­što­va­nje nji­ho­ve isto­rij­ske ulo­ge i dru­štve­nog zna­ča­ja, kao i unu­tra­šnje auto­no­mi­je i iden­ti­te­ta, stvo­ri­ti prav­ni okvir za neo­me­ta­no vr­še­nje mi­si­je – pi­še u za­ključ­ci­ma.
Is­ti­ču i da je na­crt, umje­sto da bu­de u skla­du sa sa­vre­me­nim evrop­skim za­ko­ni­ma, po mno­go če­mu go­ri od za­ko­na iz 1977. go­di­ne.
– Tra­ži re­gi­stra­ci­ju cr­ka­va i vjer­skih za­jed­ni­ca po­sto­je­ćih na pro­sto­ru Cr­ne Go­re 1700 go­di­na. Pret­hod­ni za­kon je pred­vi­đao pri­ja­vu is­klju­či­vo no­vo­o­sno­va­nih vjer­skih za­jed­ni­ca. Od­red­ba­ma Na­cr­ta za­ko­na se ta­ko uki­da prav­ni su­bjek­ti­vi­tet svih cr­ka­va i vjer­skih za­jed­ni­ca, po­ni­šta­va­ju nji­ho­va vje­kov­na ste­če­na pra­va, ogra­ni­ča­va i su­ža­va vjer­ska mi­si­ja, spre­ča­va nji­ho­vo pra­vo da sa­mo­stal­no ure­đu­ju svo­je unu­tra­šnje ustroj­stvo, omo­gu­ća­va agre­siv­ni dr­žav­ni in­ter­ven­ci­o­ni­zam u nji­ho­va unu­tra­šnja pi­ta­nja, li­ša­va­ju se za­ko­ni­to ste­če­nih svo­jin­skih pra­va nad vjer­skim objek­ti­ma i de­set­ko­va­nom ne­po­kret­nom imo­vi­nom ko­ja im je osta­la po­sli­je po­rat­ne na­ci­o­na­li­za­ci­je i dru­gih vi­do­va od­u­zi­ma­nja imo­vi­ne, uki­da do­sa­da­šnji si­stem evi­den­ci­je i uvo­di si­stem re­gi­stra­ci­je cr­ka­va i vjer­skih za­jed­ni­ca. Ta­ko­đe, broj­ne od­red­be na­cr­ta za­ko­na su di­rekt­no su­prot­sta­vlje­ne Usta­vu i dru­gim va­že­ćim za­kon­skim pro­pi­si­ma Cr­ne Go­re, a po svom du­hu ne od­go­va­ra­ju ci­vi­li­za­cij­skom i evrop­skom shva­ta­nju vje­re ne­go su od­raz ide­o­lo­ške su­prot­sta­vlje­no­sti cr­kva­ma i vjer­skim za­jed­ni­ca­ma. Na­cr­tom za­ko­na se, za­pra­vo, po­ni­šta­va­ju od­red­be tri ugo­vo­ra ko­je je Vla­da pot­pi­sa­la sa Ri­mo­ka­to­lič­kom cr­kvom, Islam­skom i Je­vrej­skom za­jed­ni­com. Oče­vid­na je na­mje­ra se­ku­lar­ne dr­ža­ve da stva­ra se­bi pot­či­nje­nu dr­žav­nu re­li­gi­ju, pod­re­đi­va­nje usta­no­ve uni­ver­zal­nog ka­rak­te­ra eta­ti­stič­ko-ide­o­lo­škim in­te­re­si­ma stva­ra­nja no­vog iden­ti­te­ta – na­vo­di se u za­ključ­ci­ma.
M.S.


Mi­ni­star ig­no­ri­sao okru­gli sto

U MCP ka­žu da je jav­na ras­pra­va o na­cr­tu za­ko­na, iako je mi­ni­star­stvo u pro­gra­mi­ma Vla­de pri­pre­mu i usva­ja­nje tog za­ko­na na­ja­vlji­va­lo i od­la­ga­lo ne­ko­li­ko go­di­na una­zad, za­ka­za­na u vri­je­me go­di­šnjih od­mo­ra sa sa­mo tri okru­gla sto­la u Bi­je­lom Po­lju, Ko­to­ru i u Pod­go­ri­ci.
– Od­su­stvo mi­ni­stra Su­a­da Nu­ma­no­vi­ća, ina­če bla­go­vre­me­no po­zva­nog na okru­gli sto u or­ga­ni­za­ci­ji cr­kve, ili bi­lo kog pred­stav­ni­ka, pa čak i či­nov­ni­ka Mi­ni­star­stva za ljud­ska i ma­njin­ska pra­va, na dje­lu po­ka­zu­je od­nos tog re­so­ra pre­ma cr­kvi i slo­bo­di vje­ro­i­spo­vi­je­sti. Po­zi­va­mo sve vjer­ni­ke, sve­šte­ni­ke, mo­na­he, mo­na­hi­nje, kao i pri­pad­ni­ke dru­gih od­go­vor­nih dru­štve­nih or­ga­ni­za­ci­ja da svo­je pri­mjed­be na na­crt za­ko­na do­sta­ve Mi­ni­star­stvu za ljud­ska i ma­njin­ska pra­va do 14. sep­tem­bra ove go­di­ne. U tom po­gle­du, Prav­ni sa­vje­ti na­še Mi­tro­po­li­je i Epar­hi­ja im sto­je na ras­po­la­ga­nju u po­gle­du struč­ne i dru­ge po­mo­ći – na­vo­di se u za­ključ­ci­ma Mi­tro­po­li­je.