Vla­da pre­mi­je­ra Mi­la Đu­ka­no­vi­ća, pre­ma zva­nič­nim po­da­ci­ma sa saj­ta te in­sti­tu­ci­je, ima šest sa­vje­ta, ko­ji su se to­kom 2015. go­di­ne u pro­sje­ku sa­sta­li po če­ti­ri pu­ta. U pi­ta­nju su sa­vje­ti za pri­va­ti­za­ci­ju i ka­pi­tal­ne pro­jek­te, una­pre­đe­nje po­slov­nog am­bi­jen­ta, re­gu­la­tor­nih i struk­tur­nih re­for­mi, za član­stvo u NA­TO-u, odr­ži­vi raz­voj i kli­mat­ske pro­mje­ne, raz­voj ne­vla­di­nih or­ga­ni­za­ci­ja i vla­da­vi­nu pra­va. Od­lu­kom Vla­de od pri­je dvi­je sed­mi­ce Sa­vjet za za­šti­tu od dis­kri­mi­na­ci­je vi­še ne po­sto­ji.
Pri mi­ni­star­stvi­ma po­sto­je so­ci­jal­ni i sud­ski sa­vje­ti, kao i sa­vje­ti za pra­va dje­te­ta, bri­gu o li­ci­ma sa in­va­li­di­te­tom, za na­uč­no-is­tra­ži­vač­ku dje­lat­nost, za vi­so­ko obra­zo­va­nje, kul­tu­ru, fi­nan­sij­sku sta­bil­nost...
Iz vla­di­nog Bi­roa za od­no­se s jav­no­šću ni­je­su od­go­vo­ri­li na pi­ta­nja „Da­na” ko­li­ko nov­ca se iz­dva­ja za rad i na­kna­de čla­no­vi­ma po­je­di­nač­no za sva­ki sa­vjet. U šest vla­di­nih sa­vje­ta ko­ji tre­nut­no ra­de, ukup­no ima oko 140 čla­no­va.
Uko­li­ko pret­po­sta­vi­mo da čla­no­vi za rad u sa­vje­to­dav­nim ti­je­li­ma u pro­sje­ku pri­ma­ju 200 eura, ima­ju­ći u vi­du da se na­kna­de kre­ću od 200 do čak 500 eura, i da sa­vje­ti ima­ju po 20 čla­no­va, sa­mo je­dan sa­vjet gra­đa­ne mje­seč­no ko­šta oko 4.000, a na go­di­šnjem ni­vou 48.000 eura. Prema tim procjenama, šest savjeta mjesečno potroši oko 24.000 eura, dok se godišnje u prosjeku četiri puta sastanu.
Naj­ve­ći broj čla­no­va, pre­ma od­lu­ci o osni­va­nju, ima Sa­vjet za vla­da­vi­nu pra­va i to 41– pred­sjed­ni­ka Du­ška Mar­ko­vi­ća, za­mje­ni­ka i 39 čla­no­va. Mar­ko­vić za rad u tom sa­vje­tu ne­ma na­dok­na­du, a nje­go­ve ko­le­ge iz mi­ni­star­sta­va, ko­je su čla­no­vi, ni­je­su pri­ja­vi­li da su an­ga­žo­va­ni u tom ti­je­lu. Sa­vjet za vla­da­vi­nu pra­va, pre­ma po­da­ci­ma sa saj­ta Vla­de, to­kom 2015. go­di­ne sa­stao se dva pu­ta. Pre­ma do­stup­nim po­da­ci­ma, od osni­va­nja 2014. to ti­je­lo je ima­lo sve­ga če­ti­ri sjed­ni­ce.
Sa­vjet za pri­va­ti­za­ci­ju i ka­pi­tal­ne pro­jek­te imao je pet sjed­ni­ca. Pred­sjed­nik tog ti­je­la pre­mi­jer Đu­ka­no­vić ni­je pri­ja­vio da je ra­ni­je ostva­ri­vao na­dok­na­du u tom ti­je­lu, dok su nje­go­ve ko­le­ge mi­ni­stri Ra­do­je Žu­gić, Vla­di­mir Ka­va­rić, Bra­ni­mir Gvo­zde­no­vić i Ivan Bra­jo­vić u imo­vin­skim kar­to­ni­ma ko­ji se od­no­se na 2014. go­di­nu pri­ja­vi­li da su ima­li pri­hod od po 500 eura. Osta­li čla­no­vi su pri­ja­vi­li da ima­ju po 300 eura, i to Žar­ko Štu­ra­no­vić, Da­mir Še­ho­vić, Bra­ni­slav Pla­me­nac, Ešef Hu­sić, dok ne­ki ni­je­su ni pri­ja­vi­li na­kna­du. U od­lu­ci o osni­va­nju na­vo­di se da taj sa­vjet ima 17 čla­no­va.
Na­ci­o­nal­ni sa­vjet za odr­ži­vi raz­voj i kli­mat­ske pro­mje­ne pre­ma od­lu­ci o osni­va­nju ima pred­sjed­ni­ka i 18 čla­no­va, to­kom 2015. imao je sve­ga dva sa­stan­ka, a u ra­ni­jim iz­vje­šta­ji­ma nje­go­vi kon­sti­tu­en­ti ni­je­su na­ve­li da ima­ju na­kna­du.
Sa­vjet za član­stvo u NA­TO-u ima pred­sjed­ni­ka i 16 čla­no­va, broj­ne ak­tiv­no­sti, ali su ima­li sve­ga tri sjed­ni­ce to­kom pro­šle i jed­nu ove go­di­ne. Čla­no­vi Mi­li­ca Pe­ja­no­vić-Đu­ri­šić, Dra­gan Sa­mar­džić, Me­vlu­din Nu­ho­džić i Vla­dan Jo­ko­vić pri­ja­vi­li su ra­ni­je da im je na­kna­da u tom ti­je­lu 251 euro, dok Ivan Ma­šu­lo­vić ima 200, a Raj­ko Ko­va­če­vić 221 euro. Osta­li ni­su na­vo­di­li u iz­vje­šta­ji­ma o imo­vi­ni da ima­ju pri­hod.
Sa­vjet za raz­voj NVO ima 22 čla­na, 11 iz re­da NVO i 11 pred­stav­ni­ka in­sti­tu­ci­ja. Pred­sjed­nik je Ma­ri­ja Vu­či­no­vić ko­ja je ra­ni­je za tu funk­ci­ju pri­ma­la 310 eura. Oni su la­ni ima­li pet sa­sta­na­ka, a ove go­di­ne je­dan.
Sa­vjet za una­pre­đe­nje po­slov­nog am­bi­jen­ta bro­ji 25 čla­no­va, a to­kom 2015. go­di­ne ima­li su naj­vi­še sa­sta­na­ka, i to šest. Pred­sjed­nik Igor Luk­šić ima na­kna­du od 370 eura, dok za ve­ći­nu dru­gih čla­no­va ne­ma po­da­ta­ka. Ne­ko­li­ko čla­no­va je pri­ja­vi­lo da im je na­kna­da 220 eura.
Ko­or­di­na­tor­ka pro­gra­ma u Cen­tru za gra­đan­sko obra­zo­va­nje Sne­ža­na Ka­lu­đe­ro­vić sma­tra da su sa­vje­ti ili na­gla­še­no li­mi­ti­ra­ni da kroz svoj rad i dje­lo­va­nje bit­ni­je uti­ču na dr­žav­ne or­ga­ne ili ne­tran­spa­rent­ni, kao oni za pri­va­ti­za­ci­ju i vla­da­vi­nu pra­va. Ona ka­že da Sa­vjet za raz­voj NVO ima 11 čla­no­va iz NVO i 12 iz Vla­de, ali da u si­tu­a­ci­ja­ma ka­da tre­ba da do­đe do iz­ra­ža­ja sna­ga tog ti­je­la, on gu­bi svo­ju svr­hu i kre­di­bi­li­tet pu­kim pre­gla­sa­va­njem od stra­ne čla­no­va Vla­de.
– Ni­je su­šti­na u bro­ju sa­vje­ta, već u nji­ho­voj svr­sis­hod­no­sti, na­či­nu ra­da, dje­lo­va­nja, i efi­ka­sno­sti. U tom kon­tek­stu, svi oni sa­vje­ti ko­ji ne ostva­ru­ju svo­ju funk­ci­ju, sa­mi se­be mar­gi­na­li­zu­ju – re­kla je za „Dan” Ka­lu­đe­ro­vi­će­va.
Di­re­ko­ri­ca Cen­tra za raz­voj NVO Ana No­va­ko­vić sma­tra da su sa­vje­to­dav­na ti­je­la Vla­de u ko­ja su us­klju­če­ni pred­stav­ni­ci NVO ge­ne­ral­no do­bar me­ha­ni­zam, ali je pro­blem što su ta ti­je­la po­la­ri­zo­va­na i u nji­ma se pred­lo­zi NVO uglav­nom od­bi­ja­ju sa­mo za­to što do­la­ze sa dru­ge stra­ne sto­la. Ona sma­tra da uklju­či­va­nje NVO u sa­vje­to­dav­na i dru­ga ti­je­la ni­je re­zul­tat vla­di­ne že­lje za ti­me, već pri­ti­ska i uslo­va pro­ce­sa evop­ske in­te­gra­ci­je, kao i ini­ci­ja­ti­va ne­vla­di­nog sek­to­ra.
Ko­or­di­na­tor pro­gra­ma do­brog upra­vlja­nja u NVO Gra­đan­ska ali­jan­sa Edin Ko­lje­no­vić sma­tra da ge­ne­ral­no ne po­sto­je na­ro­či­ti an­ta­go­ni­zmi pre­ma pred­stav­ni­ci­ma NVO u sa­vje­ti­ma dok god oni po­sje­du­ju ek­per­ti­zu i zna­nje ko­jim mo­gu da do­pri­ne­su ra­du.
– Me­đu­tim, mo­ra­mo raz­mi­šlja­ti ko­rak da­lje i ja­san cilj mo­ra bi­ti uklju­či­va­nje ukup­nog ci­vil­nog dru­štva, ka­ko u kre­i­ra­nje po­li­ti­ka, ta­ko i u pra­će­nju ra­da in­sti­tu­ci­ja i po­zi­va­nje na od­go­vor­nost jer to pred­sta­vlja je­dan od osnov­nih in­di­ka­to­ra raz­vo­ja de­mo­krat­skog ka­pa­ci­te­ta dru­štva. Ova sa­rad­nja se ne smi­je ogra­ni­či­ti na sa­vje­te. Gra­đan­ska ali­jan­sa ve­ći­nu pi­ta­nja rje­ša­va u di­rekt­noj ko­mu­ni­ka­ci­ji sa in­sti­tu­ci­ja­ma. Na­ža­lost, još uvi­jek ova sa­rad­nja za­vi­si od po­je­di­na­ca ko­ji se na­la­ze na nji­ho­vom če­lu, pa ta­mo gdje su ostra­šće­ni po­je­din­ci sa raz­li­či­tim du­go­vi­ma pro­šlih vre­me­na na­i­la­zi­mo na ve­li­ke pro­ble­me - ka­že Ko­lje­no­vić. 
Is­tra­ži­vač jav­nih po­li­ti­ka u In­sti­tu­tu al­ter­na­ti­va Di­na Baj­ram­spa­hić ka­že da ana­li­za di­na­mi­ke ra­da po­sto­je­ćih sa­vje­ta po­ka­zu­je da ili u ovim obla­sti­ma sve fun­ci­o­ni­še pri­lič­no do­bro, ili da ni­je bi­lo do­volj­no ini­ci­ja­ti­ve u ovim ti­je­li­ma za ak­tiv­ni­jim ra­dom i do­pri­no­som za una­pre­đe­nje sta­nja u ovim obla­sti­ma. Ona upo­zo­ra­va da se sa­vje­ti ri­jet­ko sa­sta­ju, te da su pred­stav­ni­ci NCVO is­klju­če­ni iz mno­gih.  Baj­ram­spa­hić ka­že da je ve­o­ma zna­ča­jan Sa­vjet za vla­da­vi­nu pra­va jer je u ve­li­koj mje­ri pre­u­zeo ulo­gu rad­nih gru­pa za po­gla­vlja 23 i 24, od­no­sno ba­vi se pra­će­njem re­a­li­za­ci­je mje­ra iz ak­ci­o­nih pla­no­va za ova dva po­gla­vlja – što je za­da­tak i rad­nih gru­pa.
M.S.


Glo­ma­zan si­stem

Bo­ži­dar Čo­la­ko­vić iz Cen­tra za po­li­tič­ku edu­ka­ci­ju sma­tra da uzi­ma­ju­ći u ob­zir ogro­man broj sa­vjet­ni­ka u ka­bi­ne­ti­ma, pa on­da sa­vje­to­dav­nih ti­je­la, za­klju­ču­je se da mi ima­mo glo­ma­zan si­ste, sa upit­nom efi­ka­sno­šću.
– Ako je kri­te­ri­jum za for­mi­ra­nje sa­vje­to­dav­nih ti­je­la ak­tu­el­nost te­ma iz pre­go­va­rač­kog pro­ce­sa pri­stu­pa­nja EU i NA­TO-u, on­da je ja­sni­je za­što su po­je­di­ne obla­sti u fo­ku­su pa­žnje. Osta­vlja­ju­ći po stra­ni pi­ta­nje ute­me­lje­no­sti ta­kvog kri­te­ri­ju­ma, či­ni se oprav­da­nim po­sta­vi­ti pi­ta­nje da li je for­mi­ra­nje sa­vje­to­dav­nih ti­je­la si­mu­la­ci­ja ši­reg, dru­štve­nog di­ja­lo­ga usmje­re­na pri­je sve­ga na osta­vlja­nje uti­ska na ključ­ne part­ne­re u in­te­gra­ci­o­nim pro­ce­si­ma.
Uko­li­ko bi in­ten­ci­ja for­mi­ra­nja ova­kvih ti­je­la bi­la vi­še od si­mu­la­ci­je di­ja­lo­ga, usmje­re­na na su­štin­sko rje­ša­va­nje pro­ble­ma u po­sma­tra­nim obla­sti­ma, što bi pod­ra­zu­mi­je­va­lo i dru­ga­či­je kri­te­ri­ju­me za iz­bor u ti­je­la, kao i efi­ka­snost ra­da, on­da po­sto­ja­nje i ve­ćeg bro­ja sa­vje­ta ne bi pred­sta­vlja­lo op­te­re­će­nje – ka­že Čo­la­ko­vić.