-Željeznička infrastruktura (ŽICG) i u ovoj godini moraće da povuče velika novčana sredstva iz državnog budžeta. Na naplatu samo u ovoj godini dospijevaju rate za uzete kredite od 7,8 miliona eura. To se može vidjeti u izvještaju o realizaciji Programa izgradnje, održavanja, rekonstrukcije i modernizacije željezničke infrastrukture za 2018. godinu, koji je vlada usvojila krajem aprila ove godine.

ŽICG je korisnik kreditnih sredstava međunarodnih finansijskih institucija, poput Evropske banke za obnovu i razvoj (BBRD), Evropske investicione banke (EIB), kao i sredstava predpristupne podrške (IPA fondovi) za rekonstrukciju i modernizaciju pruga u Crnoj Gori (izrada projektne dokumentacije i investicioni radovi za građevinsku i elektrotehničku infrastrukturu).

Za kreditna sredstva EIB, EBRD garanciju je dala država. Za sredstva predpristupne podrške (IPA), Željeznička infrastruktura je do 2014. godine iz sopstvenih izvora obezbjeđivala i nezavisni nadzor kao kontribuciju donatorskim sredstvima. Od 2014. godine država preko Direkcije javnih radova iz Kapitalnog budžeta obezbjeđuje učešće u finansiranju od 15 odsto ugovorenih radova. ŽICG je kredit kod EBRD od četiri miliona eura uzela u aprilu 2009. godine. Rok otplate za taj kredit je mart 2027. godine. Kod iste banke u decembru 2009. godine uzet je kredit od 15 miliona eura, u oktobru 2012. godine dobijena su kreditna sredstva od ukupno deset miliona eura. Tu je i kredit od pet miliona eura podignut kod ČEB.

Svi krediti uzeti su kako bi se rekonstruisale pruge, tuneli, zgrade kompanije, uradila elektrifikacija pruge... Ta kreditna sredstva došla su na naplatu, tako da je tokom prošle godine država morala iz budžeta da izdvoji 4,2 miliona eura, kako bi se otplatile dospjele rate. U dijelu plana otplate međunarodnih kredita definisanom u izvještaju o realizaciji Programa izgradnje, održavanja, rekonstrukcije i modernizacije željezničke infrastrukture za 2018. godinu piše da tokom 2019. godine za otplatu dospjelih rata mora da se odvoji oko 7,8 miliona eura.

ŽICG za planiranje investicija, praćenje kredita, pripremu tenderske dokumentacije i komunikaciju sa međunarodnim finansijskim institucijama ima organizacijski uspostavljenu Jedinicu za implementaciju projekata (PIU), koja u saradnji sa drugim sektorima u ŽICG, upravlja investicionim projektima i odgovorna je za efektivno planiranje, finansiranje, pripremu, koordinaciju, monitoring i evaluaciju projekata koji su predloženi ili odobreni za finansiranje iz međunarodnih izvora.

– Postojeća PIU jedinica nije popunjena potrebnim ekspertskim kadrom (javne nabavke, pravna i finansijska oblast, inženjerski kadrovi iz oblasti građevine, elektrotehnike i saobraćaja). Trenutno pet zaposlenih ne mogu

odgovoriti svim zahtjevnim obavezama u pripremi i realizaciji projekata – piše u izvještaju o realizaciji Programa izgradnje, održavanja, rekonstrukcije i modernizacije željezničke infrastrukture za 2018. godinu.

Vl.O.

---

Potrebno više para za održavanje
U 2018. godini je prema Programu za zamjenu bilo planirao 4.320 pragova. Do kraja godine ugrađeno je 1.025 novih i 1.631 polovni kvalitetni prag dobijen od remonta gornjeg stroja tunela Sozina, odnosno 61,48 odsto u odnosu na planirani obim radova.

– Željeznička mreža u Crnoj Gori spada u jednu od najtežih željezničkih mreža u Evropi u pogledu održavanja i eksploatacije, zbog velikog broja krivina radijusa R=300m, velikog broja tunela i mostova. Imajući u vidu težinu pruge, vrijeme izgradnje, nemogućnost nabavke rezervnih dijelova zbog zastarjele tehnike, sve veće potrebe za nabavkom šina, skretnica i pragova, potrebe za kupovinom novih šinskih vozila i opreme za održavanje pruge, i pored značajnih ulaganja kreditnih sredstava i sredstava predpristupne pomoći, sredstva za ulaganje u infrastrukturu na godišnjem nivou treba da budu značajno veća od sredstava koja se opredjeljuju iz budžeta – piše u izvještaju.