PRIPREMIO: MILADIN VELjKOVIĆ

U proljeće 1952. došlo je i do kulminacije političkih problema među studentima NDVŠ, do intervencije UDB-e i više partijskih organa i do široke istrage među studentima, što je ostavilo posledice i na postojanje Škole. Tokom marta je uhapšeno 17 studenata informbirovaca, koji su iz raznih razloga beć bili isključeni iz Partije. U Univerzitetskom komitetu je krajem marta istaknuto da njihovo hapšenje predstavlja propast partijske organizacije koja nije ranije otkrila razmjere njihove djelatnosti i odstranila ih iz Škole. Očekivalo se od studenata NDVŠ da budu budniji jer su to bili „probrani komunisti“, „partijski kadar“. Ipak, budući da su uhapšeni već bili udaljeni iz Partije kao „razni tipovi, kockari, nemoralni ljudi“ koji su „pravili žureve i opijali se“, zaključeno je da se tako samo otkriva „sva bijeda Informbiroa“, koji je nalazio pristalice u „sitno buržoaskim elementima koji nose u sebi negativne, birokratske ostatke“. Otkriveno je da se u Školi „nije vodilo računa o liku komuniste“, da su neke negativne pojave tolerisane, ali i da su neki kažnjeni i odstranjeni, ali brzo vraćeni, da bi se na kraju pokazalo da su ipak „neprijatelji“. Među uhapšenim studentima marta 1952. koji su isključeni iz Škole „pošto su izgubili moralno pravo da i dalje budu u redovima Narodne studentske omladine“ bili su: Novak Herbert, Veselin Knežević, Nikola Ćosić, Danilo Domajnko, Jug Grizelj (kasniji poznati novinar i urednik), Veselin Jovanović i drugi. [...]

Istovremeno, odmah poslije prvih hapšenja studenata na NDVŠ formirana je komisija pri kadrovskoj komisiji CK KPJ koja je od aprila do juna sprovodila detaljnu istragu, prikupljala podatke i izjave studenata o životu i radu od početka sukoba sa Informbiroom: traženi su podaci o radu studenata u Školi i Partiji, stavu prema Rezoluciji, kolebanju, širenju informbirovske propagande, odnosu sa kažnjenim informbirovcima, prikrivanju podataka o njihovoj djelatnosti, stavovila članova porodice, privatnom životu, itd. Tako je komisija otkrila poražavajuće stanje na NDVŠ po pitanju Informbiroa, ali i po pitanju nediscipline, političke nezrelosti, nebudnosti, ponašanja i „ličnog morala“ članova Partije (sa stanovišta partijskog shvatanja morala i „lika komuniste“). I među studentima koji nijesu ni otvoreno ni prikriveno podržavali Rezoluciju Informbiroa i nijesu se družili sa njenim pristalicama, bilo je onih koji su pričali političke viceve o jugoslovenskim rukovodiocima, kritikovali i ismijavali politiku državnog i partijskog rukovodstva, nedolično se ponašali, kockali se, opijali, imali više partnera, itd. [...]

Nesumnjivo je da je ovakva politička situacija na NDVŠ, osim stalnih organizacionih i kadrovskih problema, podstakla i ubrzala ukidanje Škole. Preko 30 studenata udaljenih iz Škole i 17 uhapšenih zbog informbirovskog djelovanja, jedan uklonjen nastavnik zbog šovinističkih izjava, nedoraslost članova Partije ideološkim i političkim problemima u Školi, lični život studenata članova Partije koji se nije slagao sa komunističkim shvatanjima morala i privatnog života pojedinaca – naveli su partijske i državne organe da preispitaju postojanje NDVŠ i na kraju donesu odluku o njenom ukidanju. Vlada FNRJ je donijela Uredbu o ukidanju NDVŠ 9. jula 1952. godine. [...]

Apsolventima koji su ovjerili osam semestara omogućeno je da polažu završne ispite u septembu 1952. i najkasnije u januaru 1953. i tako steknu diplomu NDVŠ. [...] Tako je februara 1953. poslije polaganja poslednjih ispita završen rad Novinarske i diplomatske visoke škole. Podstaknuto brojnim problemima, prevladalo je mišljenje da se dobar kadar za novinarstvo i diplomatiju može dobiti sa postojećih društvenih fakulteta, uz kasniju „doobuku“ i usavršavanje u praksi. Iako je osnovana sa velikim ambicajama i uz partijsku podršku, zbog teškoća u radu i ideološko-poličkih problema među studentima, Škola je postojala samo četiri školske godine.


(NASTAVIĆE SE)

---