-PREVEO SA RUSKOG I PRIREDIO:

VOJIN PERUNIČIĆ


Patrijarh i Boris su saznali za zavjeru, ali oni su više voljeli da to prođe bez skandala. 1. avgusta je objavljen zvaničan ukaz o izboru Borisa, po kojem je prijetilo progonstvo iz crkve onim, koji su tražili drugog cara pored Borisa. Ukaz su potpisali svi prisutni članovi na toj Skupštini, uključujući i kneza Mstislavskog, Fjodora i Aleksandra Romanov, a takođe i Borisa Beljskog.

Boris je krunisan 1. septembra u Uspenjskom saboru. Stupanjem na presto novi car je bio veoma darežljiv prema svojim podanicima. Princa Uraz-Magometa su imenovali za cara Kasimova. Aleksandra Romanova i Bogdana Beljskog su proizveli u boljare. Bogate trgovce (goste), a takođe i neke druge kategorije trgovaca oslobodili su carina na dvije godine, kao i državne seljake od poreza i narod u Sibiru na jednu godinu. Da bi spriječili zloupotrebu vlasnika posjeda i naslednika imanja predaka u odnosu na seljake-arendare, donijeli su zakon o obavezama gazda prema zakupcima. Zar su gazde bile zadovoljne tim novim zakonodavnim aktom. Patrijarha Jova su odlikovali poveljom patrijarha eparhije, prethodnu sličnu povelju je car Ivan Četvrti dao mitropolitu Atanasiju.

Bez obzira na sve čime ih je nagradio, krunisanje nije moglo da zaustavi tajno suprostavljane nekih boljara Borisu. Zato je 15. septembra bio dat na potpis novi obrazac zakletve. Svi, koji su se potpisivali, morali su da se odreknu smute (detaljan spisak svih je priložen) i obećaju da će biti vjerni caru Borisu i princu Fjodoru. Zakletva je imala takođe poseban član, koji se odnosio na Simeona Bekbulatoviča, koji su ga priznavali za cara, gdje se čak prijateljstvo ili prepiska s njim smatrala izdajom. Taj opširni i detaljni dokument je sačinio, očigledno, Simenon Nikitič Godunov, kojega je Boris imenovao za načelnika tajne policije i Siskninske uprave. Nova zakletva je, bez sumnje, autoritetu cara Borisa nanijela više štete nego koristi. Ona nije mogla da spriječi predvodnike tajne opozicije o nastavljanju svojih aktivnosti, ali je zbunila mnoge careve vjerne pristalice kad su saznali za postojanje izdajnika.

U odnosima Moskve sa Reči Pospolitom i Švedskom, Boris se trudio da izvuče korist iz konflikta između te dvije države. Švedski kralj Johan Treći umro je 1592. godine. Njegov sin, poljski kralj Sigismund Treći, dobio je švedsku krunu i ostao poljski kralj. Sigismund je bio revnostan i vatren katolik, ali u svojstvu kralja Švedske, morao je da se zakune da će priznavati avgusburšku vjeroispovijest kao državnu vjeru, da ne dozvoli jezuitima ulaz u Švedsku i da ne krši švedski ustav.

Uz blagoslov svog jezuitskog duhovnika, Sigismund je dao sva ta obećanja, ali u mislima je ostao pri svom mišljenju. Budući da je želio da nastavi da živi u Poljskoj, on je morao da imenuje svog ujaka Karla da upravlja Švedskom. Ubrzo je došlo do nesuglasica između Karla i Sigismunda i 1598. godine Sigismund se iskrcao sa svojim jedinicama u Švedsku, kako bi silom svrgnuo Karla. Međutim, on je potukao Sigismundovu vojsku. Godine 1599. švedski parlament je svrgao Sigismunda sa prestola. Karlo je nosio titulu „princa vladara Švedske“ do njegovog krunisanja 1604. godine (kasnije je on bio poznat pod imenom Karlo Deveti). Sigismund je odbio da ga prizna i polagao pravo na švedsku krunu. Godine 1600. počeo je rat između te dvije države, a uzrok je bio obostrana pretenzija kad je u pitanji bila Livonija.

Boris nije uzimao neposredno učešće u tom ratu, ali je tražio momenat da povrati Narvu i da ponovi eksperiment cara Ivana Četvrtog da dovede na livonski presto vazalnog kralja.

Baš u interesu ostvarenja te namjere, Boris se sjetio prognanog švedskog princa Gustava, kojega su 1585. godine on i car Fjodor bezuspješno nagovarali da dođe u Moskvu. Gustav se rodio 1568. godine, prije sedam mjeseci nego je svrgnut sa prestola njegov otac Erik Četrnaesti i utamničen od strane njegovog mlađeg brata Johana Trećeg. Poslije nekog vremena Johan je naredio jednom svom sluzi da utopi malog Gustava, međutim, taj je plan propao i dječaka su tajno prevezli u Poljsku, gdje su ga preveli u katoličanstvo.


NASTAVIĆE SE

---