Maslina je ove godine u Boki Kotorskoj podbacila, maslinari su nezadovoljni, a uzroci slabog roda su loše vremenske prilike koje su uticale na razvoj parazita. Iako je uzgajivačima maslina na raspolaganju i Savjetodavna služba u biljnoj proizvodnji, maslinari nisu skloni da poslušaju savjete stručnjaka, tvrdi inž. Mileva Marić, stručna savjetnica u oblasti zaštite bilja za Bokokotoski zaliv, dodajući da bi ta saradnja mogla biti bolja. Ona je nedavno obavijestila maslinare o preventivnoj zaštiti u narednom periodu od „paunovog oka”, gljivičnog oboljenja maslina. Nakon dobijanja nalaza ona je uz pomoć medija i ponaosob blagovremeno obavijestila maslinare o prisustvu maslinine muve i uputila ih na tretman ove štetočine odabranim hemijskim sredstvima.
- Zbog prisustva maslinine muve rod masline je desetkovan, što će se odraziti na kvalitet i kvantitet maslinovog ulja. Masline su dobro cvjetale i zametnule (uvijek ima oscilacija, zavisno od lokaliteta). Međutim, tokom ljeta u maslinjacima je bila prisutna maslinina muva, najveća štetočina. To je karpofagna štetočina koja napada isključivo plod, zbog kojeg i gajimo maslinu. U pitanju je insekt dvokrilac (ima tri generacija godišnje) koji polaže jaja u plodove. Larve koje se pile iz jaja tokom svog razvoja oštećuju plod. Plod masline uglavnom sadrži jednu larvu, ali ako je godina sa jakim napadom i do pet. Napadnuti plodovi opadaju prije ili kasnije. Jače opadanje ploda masline je bilo tokom septembra. Takvi plodovi daju ulje sa velikim procentom slobodnih masnih kisjelina (lošeg kvaliteta). Uzgred, kod nas još ima maslinara koji kupe masline sa zemlje, što je još jedan negativni faktor za dobar kvalitet maslinovog ulja - smatra Marić.
Suzbijanje štetočina obavlja na osnovu njegovog praćenja uz pomoć klopki kao i na osnovu pregleda ploda.
- Taj monitoring vrše stručnjaci sa Biotehničkog instituta u Podgorici i nakon njihovog izvještaja vrši se dalje obavještavanje maslinara o mjerama zaštite. Kako su vremenske prilike išle na ruku maslininoj muvi, tretiranje maslina je trebalo ponoviti, o čemu su maslinari bili obaviješteni. Ministarstvo poljoprivrede preko naše službe obavještava i upozorava maslinare na eventualne štetočine i bolesti, kao i o vremenu i načinu suzbijanja, a sami čin zaštite je na maslinarima. Postoji problem i kod maslinara, veliki dio njih ne tretira svoje masline, neki maslinari ne žele da koriste hemijska sredstva, a ekološka su dosta skupa, tvrde u Savjetodavnoj službi.
U reonu Boke Kotorske ima dosta zapuštenih maslinjaka, do kojih je teško doći. Pristup stablima masline zavisdi isključivo od vlasnika maslinjaka.
- Resorno ministarstvo preko agrobudžeta daje subvencije maslinarima za podizanje novih zadsada, revitalizaciju, nabavku specifične mehanizacije, opreme za skladištenje ulja, za kultivisanje kamenitog terena itd. Međutim, sa ovog terena odziv je slab. Od prošle godine smo uveli Registar poljoprivrednih gazdinstava, koji je jedan od uslova dobijanja subvencija. Do sada je samo njih šest maslinara upisano u ovaj registar, koji bi nam bio od koristi radi tačnog utvrđivanja broja stabala maslina, jer tu evidenciju mi nemamo – istikla je Marić.
M.D.P.