Organizatori 11. filmskog i muzičkog festivala Kustendrof, nakon izuzetno posjećene radionice s poznatim režiserom Paolom Sorentinom, omogućili su učesnicima festivala i novinarima da se upoznaju s radom još trojice zanimljivih i značajnih filmskih stvaralaca, navodi se na zvaničnoj internet stranici Kustendorfa. Tako su se kroz radionice prisutni upoznali sa radom kineskog režisera Ćijana Vona, zatim sa našim istoričarom i teoretičarom filma, članom ovogodišnjeg žirija Vlastimirom Sudarom i belgijskim režiserom Mihaelom R. Roskamom.
Drugi dan Festivala publici je donio evropsku premijeru filma kineskog autora Ćijana Vona, „Sunce koje može da pomjera planine”, a nakon toga i radionicu s njim. Film govori ovog Mandžurca govori o tibetanskim budistima, kulturi suprotnoj njegovim shvatanjima i korijenima. Snažan osjećaj za duhovnu praksu budizma stoji ne samo iza poetike filma nego i iza cjelokupne Vonove produkcije.
- Nisam religiozan, nisam bio budista prije snimanja filma, nisam postao tokom, a mislim da ni u budućnosti neću postati budista – rekao je Von i dodao da smatra da mu lično nedostaje takva strana ličnosti, tokom radionice je naglasio da ne glamurizuje Tibet. Htio je, dodaje, da duhovni život tibetanskog naroda predstavi u njegovom svakodnevnom ruhu, jer ga je od njega i nemoguće odvojiti. „Oni izgledaju neuredno i zapušteno iz vana, ali je njihov duhovni život nevjerovatno čist i istančan”, tvrdi režiser. Težeći da predstavi upravo taj prividni dualizam, Von je u filmu insistirao na spoljašnjoj sirovosti života svojih likova, samo da bi tako ostao iskren vrijednostima do kojih oni zaista drže, a koje su ekstremno unutrašnje. Gost 11. Kustendorfa je i belgijski režiser Mihael R. Roskam, koji je juče održao radionicu nakon projekcije njegovog trećeg cjelovečernjeg filma „Vjernost”, i ovaj film je njegov povratak u Evropu nakon izleta u Holivud. Režiser je sa studentima podijelio svoje iskustvo rada u Holivudu, a razliku između američkog i evropskog načina pravljenja filmova opisao je riječima:
- U Evropi film pripada onom koji dobije novac za film, a u Americi onom koji daje novac za film – kaže Roskam. Po njemu, oba načina imaju svoje vrijednosti, pa je dodao da planira nastaviti sa radom u oba sistema – što je već izvjesno jer se sa idućim projektom vraća u Holivud. Opredijeljen za žanr, ili više za flertovanjem za žanrom, Roskam je svoj rad opisao kao „amour noir”, koji definiše kao izvrtanje konvencija tradicionalnog noar filma. Umjesto krimi priče sa ljubavnim elementima kao satelitima oko nje, amour noir bi bila ljubavna priča sa krimi elementima kao satelitima, tvrdi režiser. Odgovarajući na pitanja studenata, belgijski režiser je podijelio svoje viđenje značaja kriminalističkih priča za kulturu. Citirajući holandskog antropologa i istoričara Johana Hojzingu i njegov koncept homo ludens, Roskam je film uporedio sa igrom, koja priziva, imitira i rekreira elementarne sukobe unutar ljudske prirode, sa jasnom sviješću da je riječ o pretvaranju. Tako bi razlika između realnosti i igre bila ta da igra ima kraj i nema posljedice. Kako je nasilje neotuđivi dio čoveka, koji ni civilizacije ne može iskorijeniti, Roskam tvrdi da je ključno da se upravo o nasilju govori i da nasilje bude rekreirano kao element igre. Po njemu, film noar, i slične vrste filmskih priča, nude upravo takvu igru i sa njom dijele iste koristi po društvo.
PRIREDILA:Ž.J.


Drugo veče Takmičarskog programa

Drugog dana 11. Kustendorfa, publika je imala priliku da vidi šest filmova u okviru takmičarskog programa: „Bombona” Rakana Majasija, „Petnaest” Sameha Alaa, „Šanel” Umberta Valjeha, „Marija” Grigorija Kolomiceva i „Šmama” Mikija Polonskog.