M
reža za afirmaciju nevladinog sektora (MANS) ukazala je na nove primjere nepravilnosti u biračkom spisku jer i pred nedjeljne lokalne izbore pravo glasa imaju lica koja su preminula. O tome postoje izvodi iz biračkog spiska za nedjeljne izbore, a i čitulje koje potvrđuju da su ta lica preminula. Kako su saopštili, u pitanju su Ljiljana Milaković, Željko Madžgalj, Velimir Grbović, Rade Vučetić, Dalibor Jauković, Ikonija Popović, Ljiljana Kapa i Radovan Radosavović.
„Danu” je od porodica Dalibora Jaukovića i Ljiljane Kape iz Podgorice i Velimira Grbovića iz Pljevalja potvrđeno da su ti njihovi srodnici preminuli. Porodica Jauković je saopštila da je Dalibor nedavno stradao i da će vrlo brzo preduzeti sve mjere da bude izbrisan iz biračkog spiska. Porodica Grbović nam je potvrdila da je njihov srodnik Velimir nedavno preminuo, a smatraju da je činjenica da je on još uvijek u biračkom spisku vjerovatno neki propust koji će biti otklonjen. Članovi porodice pokojne Ljiljane Kape su nam rekli da će pitanje njenog brisanja iz biračkog spiska biti vrlo brzo riješeno, pritom zamjerajući novinarima zbog, kako su rekli, uznemiravanja jer je ona nedavno preminula.
I pored svih naših napora, do porodica drugih lica koja su pomenuta nije bilo moguće doći.
Dalibor Jauković je sredinom februara ove godine bacio bombu na ambasadu SAD-a u Podgorici, a potom se ubio.
Opozicija i pred ove izbore tvrdi da je birački spisak pun fantoma, da je u njemu mnogo onih koji nemaju prebivalište u Crnoj Gori, a gorenavedeni primjeri pokazuju da ni svi umrli još nisu izbrisani sa spiska. Međutim, za izmjene više nema vremena, s obzirom da su izbori odlukom bivšeg predsjednika države Filipa Vujanovića zakazani za 27.maj.
Iz MANS-a su saopštili da su u Crnoj Gori od prošlih lokalnih izbora pa do zaključenja biračkog spiska za predstojeće lokalne izbore u 11 opština promijenjeni podaci za skoro polovinu birača.
Izbori će biti održani u Podgorici, Golubovcima, Šavniku, Žabljaku, Baru, Plavu, Pljevljima, Rožajama, Danilovgradu, Bijelom Polju i Kolašinu.
Iz MANS-a su saopštili da je od lokalnih izbora u tim opštinama 2014. godine do danas Ministarstvo unutrašnjih poslova (MUP) izvršilo 134.162 izmjene u biračkom spisku koji obuhvata 320.165 birača.
–To znači da su mijenjani podaci za skoro pola birača koji će u nedelju birati odbornike –ukazali su iz MANS-a.
Kako su istakli, u odnosu na broj upisanih birača, procentualno najviše promjena je bilo u gradskoj opštini Golubovci (89 odsto), a slijede Tuzi (57 odsto) i Kolašin (53 odsto), dok je najmanje izmijena bilo u Rožajama (16 odsto).
Od ukupnog broja izmjena, kako su objasnili, 74 hiljade, (55 odsto) odnosi se na promjene biračkih mjesta građana koji nisu mijenjali adresu stanovanja, niti prebivalište. Iz MANS-a su istakli da je samo u Podgorici po tom osnovu izvršeno 48 hiljada izmjena, navodeći da to u praksi može da znači da će značajan broj građana glasati na drugim biračkim mjestima iako nisu mijenjali mjesto stanovanja.
–Zbog toga na dan izbora može doći do brojnih problema jer birači neće znati gdje mogu da glasaju – upozorili su iz MANS-a.
Kako su ocijenili, to može biti posebno problematično jer birački odbori imaju podatke samo o biračima sa svog biračkog mjesta i ne mogu uputiti građane gdje tačno da glasaju, već im te podatke mogu dati samo opštinske izborne komisije.
– To može stvoriti posebno velike probleme onim biračima koji glasaju u djelovima grada koji su daleko od prostorija opštinskih izbornih komisija – ukazali su iz MANS-a.
Iz te nevladine organizacije su podsjetili da je vladajuća većina u Skupštini izmijenila zakon i ograničila mogućnost kontrole biračkog spiska.
– Zbog izmjena Zakona o biračkom spisku, koje su usvojene krajem prošle godine, više ne možemo temeljno da provjerimo i uporedimo podatke kako smo to radili u prethodnom periodu, kada smo otkrivali na desetine hiljada zloupotreba. Umjesto automatizovane provjere većeg broja podataka koju smo mogli da vršimo tokom prethodnih izbornih ciklusa, kada nam je bio dostupan kompletan birački spisak, sada možemo provjeravati isključivo slučaj po slučaj. To je teorijski neizvodljivo za tako veliki broj promjena, posebno iz razloga što pristup biračkom spisku imamo samo u ograničenom vremenskom periodu, od dana raspisivanja do dana održavanja izbora – naglasili su iz MANS-a.E.D.


Nema mogućnosti za detaljne provjere

Kako su saopštili iz MANS-a, novim zakonskim rješenjem je ograničena mogućnost analize podataka po onim parametrima po kojima su to ranije radili, kada su pronalazili brojne fantome, uključujući preminule, duplo upisane birače, neosnovano izbrisane. Iz MANS-a su kazali da sada uvid u podatke imaju isključivo putem softvera MUP-a i ocijenili da se takvim rješenjem obesmišljava kontrola biračkog spiska, kao i rad tog resora.
– Zbog svega toga, nedjeljne izbore dočekujemo sa biračkim spiskom koji ne može provjeriti nijedna nezavisna institucija, što predstavlja nastavak pada povjerenja u cjelokupni izborni proces – zaključili su iz te nevladine organizacije.