Novi rezultati ATLAS i CMS eksperimenta na akceleratoru u CERN-u otkrili su kako Higsov bozon intereaguje sa najmasivnijom poznatom elementarnom česticom - top kvarkom - što proširuje razumijevanje Higsa i postavlja smjernice za novu fiziku, saopštio je CERN.
Rezultati koji su predstavljeni na izuzetno uticajnoj LHCP konferenciji, ove godine održanoj u Bolonji, opisuju ovaj proces takozvane „ttH produkcije”, navodi se u saopštenju.
Higsov bozon, čestica čije je postojanje dokazano prije pet godina u CERN-ovim eksperimentima, po prirodi stvari intereaguje samo sa česticama koje imaju masu, ali je otkriveno i nešto naizgled čudno - Higs se ponekad raspadne i na dva fotona, čestice bez mase.
Kvantna mehanika, naime, dozvoljava sljedeću situaciju - Higs se u vrlo kratkom vremenskom intervalu pretvara u takozvani top kvark i top antikvark - pri čemu je top jedna od šest vrsta kvarkova koji postoje, sa ubjedljivo najvećom masom. Odmah potom ovaj par, kvark i antikvark, anihiliraju jedan drugog iz čega nastane par fotona.
Vjerovatnoća ovog procesa zavisi od jačine interakcije između Higsovog bozona i top kvarka koja se u fizici inače naziva sprezanje (coupling). Mjerenje takve vjerovatnoće omogućuje da se indirektno izvede vrijednost Higs-top sprezanja.
Sa druge strane, neke teške do sada neotkrivene čestice, kako se to kaže „čestice nove fizike”, mogle bi potencijalno da učestvuju u ovakvom procesu i da utiču na rezultate, pa da na taj način budu i otkrivene. Zato se Higsov bozon i smatra prozorom u novu fiziku.
Mnogo direktniju manifestaciju Higs-top sprezanja predstavlja vrlo rijedak proces gdje top-antitop par emituje Higs bozon.
Do ovih rezultata prvo je došla jedna od CERN-ovih velikih međunarodnih istraživačkih grupa, poznata kao CMS kolaboracija, koja je učestvovala u otkriću Higs bozona na osnovu podataka iz sudara na Velikom sudaraču hadrona (LHC).
Kolaboracija CMS je prošle nedelje u prestižnom časopisu „Physical Review Letters” objavila rezultate sa statističkom sigurnošću od čak pet standardnih devijacija, što se inače smatra jako dobrom statistikom.
Istovremeno, druga kolaboracija koja takođe koristi podatke sa CERN akceleratora, poznata kao ATLAS, potvrdila je ovaj rezultat i to sa još većim nivoom povjerenja i predala rad na objavljivanje.
Rezultati obe kolaboracije su konzistentni i predstavljaju veliki korak naprijed u razumijevanju osobina Higs bozona, zaključuje se u saopštenju.
Komentari
Komentari se objavljuju sa zadrškom.
Zabranjen je govor mržnje, psovanje, vrijedjanje i klevetanje. Nedozvoljen sadržaj neće biti objavljen.
Prijavite neprikladan komentar našem
MODERATORU.
Ukoliko smatrate da se u ovom članku krši Kodeks novinara, prijavite našem
Ombudsmanu.
)){kind=small}
