Koncesija nad Aerodromima je nastavak doboš ekonomske politike, zasnovane na doktrini totalne rasprodaje, čiji je rodonačelnik Milo Đukanović, saopštio je potpredsjednik i poslanik Demokrata Momo Koprivica. On je na jučerašnjoj pres konferenciji kazao da umjesto da uvede red u državna preduzeća, Vlada rasprodaje te vitalne resurse.
– Privatizovati infrastrukturu znači biti u očajnom stanju i nemati osjećaj, niti viziju o stvaranju nove vrijednosti – ocijenio je on.
Koprivica je naglasio da se „mora primijetiti i gromoglasno utišavanje Socijaldemokrata, koje je znak popuštanja i brze kapitulacije nakon što je obnovljena priča o pravnom epilogu slučaja ‚Ramada‘”.
– Ocjena u koncesionom aktu, navedena kao pozitivni efekat koncesije, a glasi „privatna kompanija je motivisana da promoviše turizam i ekonomski razvoj” – je šokantna, i takva ocjena najbolje govori da Vlada ne zna prirodu svog posla i ustavne nadležnosti. Za ovu privatizaciju vitalnih privrednih i državnih resursa mogu biti samo dva motiva. Jedan je pribavljanje mita u složenim poslovnim aranžmanima koje javnost teško može analizirati i pratiti, a drugi je popunjavanje budžetskih rupa zbog sve veće krize u državnoj kasi – ocijenio je Koprivica.
Smatra da je ovim potezom Vlada pokazala da nema razvojnu viziju, upravljački kapacitet i menadžersku sposobnost.
– Priznala je da suštinski ne vjeruje u profitabilnost ove kompanije iako je Ministarstvo saobraćaja, kako navode u koncesionom aktu, uradilo prognoze saobraćaja za narednih 25 godina na ova dva aerodroma i dokazala da joj je preča budžetska kasa od vitalnih interesa domaće privrede – saopštio je on.
Koprivica smatra da reforma ovog državnog preduzeća jeste neophodna, te da se moraju postići ciljevi ekonomske i tehničke modernizacije, unapređenja upravljanja, uvođenja reda „i oslobađanja od partijskih uhljeba, partijskih vojnika i parazita”.
– U oskudnoj analizi troškova i koristi pojedinih opcija zanemaruju se neke fundamentalne činjenice, pa čak iznose i protivrečni nalazi na 25. i 27. strani dokumenta kako bi se zamaglila istina, a to je: stvarni trošak finansiranja projekta od strane države niži je u odnosu na finansiranje koncesionara. Naime, u širokoj praksi kao i ekonomskoj i poslovno-pravnoj teoriji zna se da je finansiranje od strane privatnog koncesionara skuplje, nego što je finansiranje od strane države putem uzimanja kredita. Suština jeste u tome da je trošak kapitala koncesionara viši u odnosu na finansiranje države, jer je pozajmljivanje za državu jeftinije i povoljnije. Ovo iz razloga što je država siguran dužnik, zato što ima stalne javne prihode i može garantovati jačom imovinom za finansijska sredstva, nego ijedna potencijalna kompanija. Prema tome, povjerioci države nemaju visok rizik gubitka svog novca i ne traže visoku „nadnicu za strah”, tj. odobravaju joj sredstva po niskoj kamati. Treba dodati i da je država kao takva u boljoj poziciji da disperzuje rizike – objasnio je Koprivica.
On je saopštio da ovaj model dovodi do potpune kontrole privatnog partnera nad ključnim elementima funkcionisanja aerodroma.
– Karakteriše ga i minimalno djelovanje zakona konkurencije, o čemu svjedoči i ostavljanje mogućnosti da Tenderska komisija nastavi postupak dodjele koncesije i ako se kandiduje samo jedan privatni partner. Ovaj model generisaće brojne negativne ekonomske efekte za državu, kao što su: rast troškova pribavljanja kapitala i porast transakcionih troškova, slabljenje privrednog potencijala države, smanjenje transparentnosti finansijskih, tehničkih i administrativnih informacija u vezi sa funkcionisanjem aerodroma, slabljenje podsticaja za društveno odgovorno poslovanje, niži nivo zaštite javnog interesa, itd. – upozorio je potpredsjednik Demokrata.A.Đ.

Ugovor o upravljanju bolje rješenje

Koprivica tvrdi da nije tačno da su koncesija i privatizacija jedini izlaz. U toj partiji, kako je kazao, smatraju da bi tehnika javno-privatnog partnerstva – ugovor o upravljanju, bila modalitet koji bi uz javno ulaganje doprinio usponu Aerodroma Crne Gore.
-Ona podrazumijeva ugovorno i institucionalno angažovanje kompetentne upravljačke strukture, kao i očuvanje svojinskih prava države i sprečavanje odliva profita u inostranstvo. Tu privatni partner dobija pravo na upravljanje i obezbjeđuje tekuća sredstva za obavljanje djelatnosti ovog državnog preduzeća, a takođe i vrši svakodnevne kontrole, stara se o održavanju i kreira poslovnu politiku. Za to on dobija unaprijed utvrđenu nadoknadu, a može mu se garantovati i dodatna nadoknada kako bi se kreirao dodatni podsticaj za efikasno postupanje – smatra Koprivica.
Kako je rekao, ovim bi se postiglo ono što Vlada navodi kao manu državnoj svojini, a to je visok rizik operativnog troška i posebno u dijelu „optimizacije produktivnosti i efikasnosti radne snage i ugovornih pregovora sa dobavljačima i izvođačima“.
-Ovaj model bi eliminisao neefikasnosti koje stvara partokratija koju je ova, kao i Đukanovićeve vlade, posijala. Ugovor o upravljanju je jednostavan i, za razliku od koncesionog garantuje, vrlo niske transakcione troškove - zaključio je Koprivica.