Državna revizorska institucija (DRI) dala je duplo negativno mišljenje na finansijske iskaze „Plantaža” u 2018. godini. Državna firma na čijem čelu su godinama izvršni direktor Verica Maraš i predsjednik odbora direktora Veselin Vukotić dobili su negativno mišljenje na finansijsku reviziju i reviziju pravilnosti.
– Društvo nije u potpunosti uskladilo poslovne aktivnosti sa zakonskim i drugim propisima. Revizijom su utvrđena odstupanja i neusklađenosti poslovanja društva sa sledećim propisima: Zakonom o sistemu unutrašnjih finansijskih kontrola u javnom sektoru, Zakonom o reviziji, Zakonom o privrednim društvima, Zakonom o zaštiti na radu, Zakonom o radu, Zakonom o sprečavanju nelegalnog poslovanja, Pravilnikom o uslovima i načinu dostavljanja podataka o gotovinskim transakcijama u iznosu od najmanje 15.000 eura i sumnjivim transakcijama, Pravilnikom o blagajničkom poslovanju, Pravilnikom o načinu i rokovima za vršenje popisa imovine i obaveza pravnog lica i Pravilnikom o kontnom okviru i sadržini računa u kontnom okviru za pravna lica registrovana za obavljanje privredne djelatnosti i druga pravna lica – piše u juče objavljenom izvještaju DRI koji potpisuje član senata Zoran Jelić.
Finansijskom revizijom je utvrđeno da pogrešna prikazivanja pojedinačno ili zbirno imaju materijalni i prožimajući efekat na finansijske izvještaje, zbog čega je DRI dala negativno mišljenje.
– ​Upoređivanjem podataka o zemljištu koje Društvo vodi u svojim poslovnim knjigama i Softveru za evidenciju imovine (31.158.219 m²) sa podacima koji su prikupljeni popisom (41.378.175 m²), utvrđeno je da se radi o značajnoj razlici: zemljišta koje nije evidentirano (11.719.542 m²) i zemljišta koje je više evidentirano (1.494.296 m²) u poslovnim knjigama Društva o nepokretnostima. Društvo je u 2018. godini ostvarilo prihod od prodaje zemljišta u iznosu od 1.666.717 eura, od čega se iznos od 1,53 miliona odnosi na naknadu za eksproprisanu nepokretnost od strane Glavnog grada, za izgradnju Južne obilaznice. Nepokretnost je bila upisana u listovima nepokretnosti KO Donja Gorica i KO Donji Kokoti, ali nije bila evidentirana u poslovnim knjigama Društva. Navedeno ukazuje da Društvo nije u potpunosti ustrojilo evidenciju o nepokretnoj imovini – piše u nalazu.
Izvještaj je analizirala i NVO Institut Alternativa koja je navela da smo iz revizije saznali da postoji preko 11 miliona kvadrata zemlje koji su izgubljeni između stvarnog stanja i evidencije, koji pokazuju da „Plantaže” ne znaju što imaju – odnosno da manipulišu popisom imovine.
– „Plantaže” zapošljavaju sezonske i druge radnike preko tri agencije za posredovanje – sve jedan isti vlasnik – provjerili smo. U 2019. je isplaćeno preko tri miliona za ove usluge, i to unaprijed, nakon čega ove agencije vraćaju višak novca u gotovini, donose ga na blagajnu, a „Plantaže” to knjiže kao prihod od prodaje – dnevni pazar. Troškovi za službena putovanja se odobravaju i isplaćuju unaprijed u iznosu koji „mnogo veći od procijenjenog”, pa nakon povratka, osim što ne dostavljaju dokumentaciju o putovanju, ne vraćaju ni novac. Zaposleni i članovi odbora menadžmenta uzmaju novac za službena putovanja unaprijed (akontacija), ne pravdaju za šta su potrošili novac, a nakon par godina se taj dug otpiše. Neko – član odbora direktora je dobio 2.134 eura za put u SAD – a da nikada nije dostavljen bilo kakav podatak zašto je bio tamo, gdje tačno, na šta su trošene pare. Finansijski rezultat za 2019. godinu je netačan jer se nije računalo pola miliona za sudske sporove koji su već pravosnažno izgubljeni. „Plantaže” su prošle godine otpisale dug od 121 hiljadu za stambene kredite svojim zaposlenim. Neisplaćene dividende malim akcionarima od oko 120 hiljada su prošle godine jednostvano vraćene „Plantažama” i knjižene kao prihod. Naknade članovima odbora direktora se daju i u gotovini, postoje i naknade za „stalni rad u komisijama za izradu investicionih projekata” koje se isplaćuju i knjiže kao naknade odboru direktora – napisali su iz Alternative na fejsbuk profilu.
„Plantaže”, kako je utvrdila DRI, nijesu realno iskazale procjenu obaveza i rezervisanja po osnovu sudskih sporova. „Plantaže” su DRI dostavile predgled sudskih sporova koji sadrži 172 sudska spora, čija je ukupna vrijednost procijenjena na osam miliona.
– Uzimajući u obzir naznačene podatke koji se odnose na odliv sredstava po osnovu pravosnažnih sudskih presuda u toku posmatranog perioda (2018. i 2019. godina), konstatuje se da neiskazivanje rezervisanja značajno utiče na tačnost pozicija u finansijskim iskazima Društva. „Plantaže” su je tokom 2019. godine izvršile isplatu naknada po osnovu sudskih sporova sa zaposlenima u iznosu od 535,5 hiljada eura, pri čemu naznačeni iznos sredstava nije rezervisan na kraju 2018. godine, što je u tom iznosu ili za 19,97 odsto uticalo na uvećanje finansijskog rezultata. Osim sporova sa zaposlenim, procjena vjerovatnoće odliva sredstava nije izvršena ni po ostalim sporovima Društva – piše u nalazu.
Prema podacima „Plantaža”, protiv firme je zbog umanjenja zarada zaposlenima, a na osnovu odluke odbora direktora o prihvatanju preporuka Vlade o ograničenju nivoa iznosa zarada, bez prethodne izmjene opštih akata kojima se regulišu primanja zaposlenih, pokrenuto više sudskih sporova od strane zaposlenih.
– Prema podacima iz „Plantaža” toku 2018. godine po tužbi 25 zaposlenih ukupno je isplaćeno 348.855 eura, u toku 2019. godine 691,3 hiljade za 41 zaposlenog, od čega se na kamatu odnosi 155,86 hiljada. U cilju izbjegavanja troškova postupka, izvršena je procjena i obračun manje isplaćenih zarada po naznačenom osnovu za ukupno 248 zaposlenih koji nijesu pokrenuli sudski spor, u ukupnom iznosu od 3,54 miliona. Nakon toga odbor direktora je usvojio model vansudskog poravnanja i isplatu naznačenog iznosa zaposlenim u naredne četiri godine – piše u izvještaju.
Revizijom je utvrđeno da su „Plantaže” isplatile akontacije sezonskoj radnoj snazi koja je angažovana preko agencije „Work 4 You” tokom 2018. godine u iznosu od 243,3 hiljade eura, a da je ta agencija izvršila povraćaj po osnovu akontacija gotovniskim putem.
– Uvidom u pojedinačne transakcije utvrđeno je da je agencija sa tri uplate izvršila povraćaj u iznosu od 221.592 eura, i to je 28. juna 2018.godine uplatila 105.701 euro, 17. jula 16.501 euro i 19. decembra 99.389 eura. Prilikom prijema gotovine po ovom osnovu, Društvo nije zahtijevalo od Agencije dokaz o porijeklu novca, već su naknadno dostavljeni izvodi Hipotekarne banke u kojima se vidi odliv sa žiro računa u navedenim iznosima. Takođe, uvidom u dokumentaciju koja se odnosi na uplate navedenih sredstva utvrđeno je da je Društvo za navedene transakcije upisivalo da se radi o transakciji uplate pazara, iako se iste odnose na sredstva koja je Društvo dobilo od drugog pravnog lica. S obzirom na to da je u tri slučaja bilo riječ o uplatama preko 15.000 eura, navedeno je u suprotnosti sa Pravilnikom o uslovima i načinu dostavljanja podataka o gotovinskim transakcijama u iznosu od najmanje 15 hiljada i sumnjivim transakcijama, shodno kojem je trebalo obezbijediti/popuniti formular o porijeklu gotovine. Isplata akontacija zaposlenima koji su angažovani preko agencije za ustupanje vršena je suprotno zaključenom ugovoru, kojim je definisano da Društvo isplatu za izvršene usluge vrši nakon ispostavljanja faktura od strane agencije – zaključili su iz DRI.
Takođe, „Plantaže” imaju potraživanja prema radnicima po osnovu službenih putovanja čiju naplatu vrše u ratama, što nije u skladu sa uredbom o naknadi troškova zaposlenih u javnom sektoru.
– Na testiranom uzorku utvrđeno je da pet lica ne zadovoljava uslove u pogledu stručne spreme. Za te zaposlene dobijeno je pojašnjenje da su to lica sa preko 30 godina radnog staža i da su dugo obavljali poslove na tim pozicijama – piše u nalazu.
Utvrđeno je i da je društvo gotovinu koristilo za plaćanja fizičkim i prvnim licima bez potpune dokumentacije.
Vrhovna revizija je ovaj nalaz dostavila Vrhovnom državnom tužilaštvu, Vladi i odboru direktora „Plantaža”. D.M.

---

Pare davali bez ugovora
Po osnovu odluka izvršne direktorice Verice Maraš u 2018. godini je isplaćeno 17.525 eura. Isplate se uglavnom odnose na angažovanje lica u promotivnim aktivnostima.
– U postupku revizije utvrđeno je da sa angažovanim licima nije zaključivan ugovor već su isplate izvršene na osnovu pojedinačnih odluka izvršnog direktora, pri čemu novac nije preuzimalo lice na koje se isplata odnosi, već zaposleni u Društvu. Društvo je prilikom navedenih isplata vršilo obračun pripadajućih poreza i doprinosa – piše u izvještaju.
Maraš je u 2019. godini primala 7.400 eura platu, što je naišlo na osudu javnosti. Plata joj je u aprilu smanjena sa sedam prosječnih u firmi na četiri prosječne.


Nisu se uvjerili u tačnost obračuna cijene koštanja i vrijednost zaliha
„Plantaže” nisu u svom računovodstveno informacionom sistemu obuhvatile segment obračuna cijene koštanja, već obračun vrše ručno i kroz eksel tabele.
– Poređenjem podataka iz Glavne knjige sa podacima koje je Društvo koristilo za obračun CK utvrđeno je da postoje značajna odstupanja u podacima koje je Društvo koristilo za obračun i podacima o visini troškova iz Glavne knjige. Na osnovu podataka koji su više puta mijenjani i dostavljani u postupku revizije, revizor se nije mogao uvjeriti u tačnost obračuna cijene koštanja, ni u vrijednost iskazanih zaliha – piše u nalazu.



”Revizijom je utvrđeno da su „Plantaže” kao uplate pazara evidentirale i dvije transakcije od po 100 hiljada eura koje se odnose na povraćaj novca od strane Agencije za ustupanje radnika. Transakcije preko 15 hiljada eura nisu prijavljene


Nisu dali izvještaje o radu
Službe „Plantaža” nisu revizorima dale izvještaj o radu Službe interne revizije, niti je dat na uvid izvještaj o radu za 2018. godinu, kao ni izvještaji za period prije 2017. godine. Takođe, u postupku revizije nisu dati na uvid ni izvještaji o rezultatima pojedinačnih revizija, kao ni periodični izvještaji o sprovođenju godišnjeg plana unutrašnje revizije, a koji su trebali biti sačinjeni shodno članu 28 zakona.
– Društvo, shodno članu 15 zakona, nije dostavilo godišnje izvještaje o radu unutrašnje revizije skupštini akcionara, odnosno osnivaču – piše u izvještaju DRI.
Revizijom je utvrđeno da „Plantaže” nisu imenovale revizorski odbor, što je obaveza po Zakonu o reviziji.
Utvrđeno je da evidentiranje poslovnih promjena nije vršeno storniranjem naloga već brisanjem i izmjenom naloga za knjiženje, a da o istom ne ostaje trag u sistemu.