-Čla­no­vi Grad­skog udru­že­nja lo­go­ra­ša Dru­gog svjet­skog ra­ta Ba­nja­lu­ka da­nas će na Dje­či­jem gro­blju u Si­sku pri­su­stvo­va­ti pa­ra­sto­su za 2.000 ubi­je­ne srp­ske dje­ce sa Ko­za­re u Dru­gom svjet­skom ra­tu.
– Čla­no­vi na­šeg udru­že­nja in­ten­ziv­no obi­la­ze mje­sta stra­da­nja srp­skog na­ro­da u Dru­gom svjet­skom ra­tu za vri­je­me Ne­za­vi­sne Dr­ža­ve Hr­vat­ske /NDH/, a že­li­mo da to u bu­du­će na­sta­ve i mla­de ge­ne­ra­ci­je ka­ko se ni­ka­da ne bi za­bo­ra­vi­le ne­vi­ne srp­ske žr­tve u Dru­gom svjet­skom ra­tu, re­kla je za Sr­nu pred­sjed­nik Udru­že­nja Do­bri­la Ku­kolj, do­dav­ši da je pa­ra­stos za­ka­zan za 12 ča­so­va.
Iz Srp­skog na­rod­nog vi­je­ća /SNV/ sa­op­šte­no je da će na Dje­či­jem gro­blju u Si­sku SNV i Vi­je­će srp­ske na­ci­o­nal­ne ma­nji­ne gra­da Si­ska or­ga­ni­zo­va­ti Dan sje­ća­nja u spo­men na stra­da­nje srp­ske rat­ne si­ro­ča­di ko­ja su u Si­sku bi­la za­to­če­na od augu­sta 1942. do ja­nu­a­ra 1943. go­di­ne.
Usta­ško-nje­mač­ki lo­gor u Si­sku osno­van je 3. av­gu­sta 1942. go­di­ne po za­vr­še­nim ope­ra­ci­ja­ma na Ko­za­ri i Ša­ma­ri­ci. U svom je sa­sta­vu imao i po­se­ban lo­gor ko­ji se slu­žbe­no na­zi­vao „Pri­hva­ti­li­šte za dje­cu iz­bje­gli­ca”.
Dje­či­ji lo­gor u Si­sku, naj­ve­ći te vr­ste u NDH-a, na­la­zio se pod po­kro­vi­telj­stvom „Žen­ske lo­ze usta­škog po­kre­ta” i „Usta­ške nad­zor­ne slu­žbe”. Ne­po­sred­no upra­vlja­nje „dje­či­jim pri­hva­ti­li­štem” bi­lo je u ru­ka­ma usta­še An­tu­na Naj­že­ra, lje­ka­ra po stru­ci.
Lo­gor je bio lo­ci­ran u ne­ko­li­ko obje­ka­ta u gra­du: zgra­di biv­šeg Ju­go­slo­ven­skog so­ko­la, ta­ko­zva­ni So­ko­la­ni, dvo­ra­ni žen­skog Sa­mo­sta­na Sve­tog Vin­ka, ma­ga­ci­nu So­la­ne Rajs, zgra­di Gu­či, osnov­noj ško­li u No­vom Si­sku i ta­ko­zva­noj Ka­ran­te­ni, od­no­sno jed­noj od šest ba­ra­ka sa­bir­nog lo­go­ra.
Dje­ca su ov­dje, pa i ona naj­ma­nja, od sve­ga ne­ko­li­ko mje­se­ci, mo­ra­la le­ža­ti na po­du, tek sa tan­kim slo­jem sla­me, bez odje­će i po­kri­va­ča.
Pr­vi tran­sport u Si­sak sti­gao je 3. av­gu­sta 1942. go­di­ne sa ukup­no 906 dje­ce. Dan po­sli­je do­la­zi još 650 ma­li­ša­na, a u tre­ćoj gru­pi, ko­ja je u Si­sak do­pre­mlje­na 6. av­gu­sta, na­la­zi­lo se 1.272 dje­ce.
U Te­sli­će­voj sta­kla­ri i u no­vo­po­dig­nu­tim ba­ra­ka­ma, tzv. Ka­ran­te­ni, na­la­zio se op­šti sa­bir­ni lo­gor za mu­škar­ce, že­ne i dje­cu. Ov­dje je to­kom av­gu­sta i sep­tem­bra 1942. go­di­ne od ro­di­te­lja ko­ji su bi­ra­ni za pri­sil­ni rad u Nje­mač­koj od­u­ze­to 3.971 di­je­te.
Ta­ko je od 3. av­gu­sta 1942. go­di­ne do 8. ja­nu­a­ra 1943. go­di­ne u Si­sku bi­lo za­to­če­no 6.693 srp­skih dje­ča­ka i dje­voj­či­ca sa Ko­za­re, Ba­ni­je, Kor­du­na i iz Sla­vo­ni­je.Sr­na