U NVO Ak­ci­ja za ljud­ska pra­va (HRA) i Na­še sun­ce utvr­di­li su da ško­le ko­je ni­su an­ga­žo­va­le asi­sten­te po ugo­vo­ri­ma o vo­lon­ti­ra­nju či­ne pre­kr­šaj iz Za­ko­na o vo­lon­ter­skom ra­du. Di­rek­tor­ke tih or­ga­ni­za­ci­ja Tea Gor­janc Pre­le­vić i Mil­ka Šće­pa­no­vić u pi­smu ko­je su pro­sli­je­di­le mi­ni­stri­ma pro­svje­te i ra­da i so­ci­jal­nog sta­ra­nja, Pre­dra­gu Bo­ško­vi­ću i Bo­ri­su Ma­ri­ću, na­ve­le da je naj­bo­lji na­čin za rje­ša­va­nje ovog pro­ble­ma hit­no si­ste­ma­ti­zo­va­nje rad­nog mje­sta asi­ste­na­ta u na­sta­vi za dje­cu s po­seb­nim po­tre­ba­ma i za­klju­če­nje ugo­vo­ra s onim asi­sten­ti­ma ko­ji ima­ju naj­vi­še is­ku­stva u oba­vlja­nju tog po­sla i sprem­ni su da na­sta­ve da ga ra­de na osno­vu ugo­vo­ra ko­ji bi im obez­bi­je­dio od­go­va­ra­ju­ću iz­vje­snost an­ga­žma­na.
Po­vo­dom sa­op­šte­nja Mi­ni­star­stva pro­svje­te sa sa­stan­ka sa mi­ni­strom ra­da i so­ci­jal­nog sta­ra­nja i za­mje­ni­com om­bud­sma­na Sne­ža­nom Mi­ju­ško­vić, u ko­me se ka­že da su iz­ra­zi­li sprem­nost da se pi­ta­nje an­ga­žo­va­nja asi­ste­na­ta za dje­cu s po­seb­nim po­tre­ba­ma traj­no ri­je­ši i usa­gla­si­li da se na­red­ni sa­sta­nak or­ga­ni­zu­je sa pred­stav­ni­ci­ma NVO sek­to­ra, one su iz­ra­zi­le sprem­nost da na ta­kvom sa­stan­ku uče­stvu­ju već da­nas po­sle 11 ča­so­va.
– U pi­smu ko­je smo vam do­sta­vi­li 29. sep­tem­bra is­ta­kli smo da je rje­ša­va­nje pi­ta­nja an­ga­žo­va­nja asi­ste­na­ta u na­sta­vi ur­gent­no jer asi­ste­na­ta ne­ma do­volj­no. U ovoj škol­skoj go­di­nu an­ga­žo­va­ne su i oso­be ko­je ra­ni­je ni­je­su ra­di­le sa dje­com, pa dje­ca s auti­zmom zbog to­ga i ne že­le da pra­te na­sta­vu – pod­sje­ća­ju Gor­janc Pre­le­vić i Šće­pa­no­vić.
Di­rek­tor­ka NVO Na­še sun­ce Mil­ka Šće­pa­no­vić u iz­ja­vi za „Dan” je is­ta­kla da pro­blem u ve­zi sa asi­sten­ti­ma u na­sta­vi da­ti­ra od ra­ni­je. Me­đu­tim, ka­že da se pro­blem ak­tu­e­li­zo­vao po­čet­kom škol­ske go­di­ne, ka­da je obe­ća­no an­ga­žo­va­nje asi­ste­na­ta po prin­ci­pu vo­lon­ter­skog ra­da.
– Me­đu­tim, sve do da­nas u mno­gim cr­no­gor­skim ško­la­ma ugo­vor o vo­lon­ti­ra­nju asi­sten­ti­ma ni­je ni dat na uvid, pa sa­mim tim ni na pot­pis, što je za­ko­nom ne­do­pu­sti­vo – upo­zo­ri­la je u pi­smu Šće­pa­no­vić.
Is­ti­če da dje­ca sa po­seb­nim po­tre­ba­ma bez asi­ste­na­ta u na­sta­vi ne mo­gu funk­ci­o­ni­sa­ti ni na ča­su ni van nje­ga, s tim što su po ovom pi­ta­nju naj­o­sje­tlji­vi­ja dje­ca ko­ja bo­lu­ju od auti­zma.
– Iz raz­go­vo­ra ko­ji sam oba­vi­la sa vi­še ro­di­te­lja či­ja dje­ca po rje­še­nju o usmje­re­nju ima­ju pra­vo na asi­sten­ta u na­sta­vi, ove škol­ske go­di­ne su ima­li pro­blem oko an­ga­žo­va­nja asi­ste­na­ta, pa su oni ko­ji su mo­gli da iz­dvo­je no­vac, asi­sten­ta svog dje­te­ta pla­ća­li iz svog dže­pa. Pro­blem se stvo­rio onog tre­nut­ka ka­da su asi­sten­ti ko­ji su ra­ni­jih go­di­na bi­li za­du­že­ni da bu­du po­moć u na­sta­vi toj dje­ci, bi­li za­mi­je­nje­ni dru­gim lju­di­ma jer su ško­le bi­le te ko­je su do­ni­je­le za­klju­čak da asi­sten­ti od ra­ni­je ni­je­su po­dob­ni da bi oba­vlja­li taj vid po­sla. U tom slu­ča­ju, dje­ca od­bi­ja­ju od­la­zak u ško­lu, ne­će dru­gog asi­sten­ta, u ve­ći­ni slu­ča­je­va su to auti­stič­ne oso­be, i ti­me auto­mat­ski ro­di­te­lji do­la­ze u ne­pri­jat­nu si­tu­a­ci­ju jer nji­ho­va dje­ca gu­be na­sta­vu, ča­so­ve i ne na­pre­du­ju u ško­li – is­ta­kla je Šće­pa­no­vi­će­va.
Oci­je­ni­la je da su je­di­ni po­ka­za­telj do­brog ra­da asi­ste­na­ta sa dje­com sa po­seb­nim po­tre­ba­ma uče­ni­ci ko­ji škol­sku go­di­nu za­vr­še sa do­brim uspje­hom.
– To bi tre­bao da bu­de pra­vac ko­jim bi sva­ka ško­la tre­ba­lo da se vo­di i da do­no­si od­lu­ke o da­ljem an­ga­žo­va­nju asi­ste­na­ta – kon­sta­tu­je Šće­pa­no­vi­će­va.
Ona is­ti­če da ka­da go­vo­ri­mo o dje­ci ko­ja bo­lu­ju od auti­zma, a po­ha­đa­ju re­dov­nu ško­lu, sa­ma pro­mje­na klu­pe na njih uti­če stre­sno, a ka­mo­li ka­da go­vo­ri­mo o pro­mje­ni oso­be sa ko­jim ta dje­ca ra­de.
– Osvr­nu­ću se i na broj an­ga­žo­va­nih asi­ste­na­ta u na­sta­vi ko­jih je 265 ove go­di­ne. Taj broj je ne­do­vo­ljan jer po rje­še­nji­ma mno­go je vi­še dje­ce sa po­seb­nim obra­zov­nim po­tre­ba­ma ko­ji ima­ju pra­va na asi­sten­te u na­sta­vi – na­gla­si­la je Šće­pa­no­vić.
M.S.


Je­dan čo­vjek ne mo­že da ra­di sa vi­še dje­ce

Šće­pa­no­vi­će­va do­da­je da je ove škol­ske go­di­ne, kao i pro­šle, pro­blem bro­ja an­ga­žo­va­nih asi­ste­na­ta i to da ra­de na prin­ci­pu dva do tri asi­sten­ta na jed­nog đa­ka i od­mah se stva­ra­ju ne­mo­gu­ći uslo­vi za na­pre­dak dje­te­ta.
– Iz lič­nog is­ku­stva, a u raz­go­vo­ru sa ro­di­te­lji­ma dje­ce sa po­seb­nim obra­zov­nim po­tre­ba­ma, pro­blem od pro­šle go­di­ne se na­sta­vio i ove, te je ta­ko asi­stent u na­sta­vi za dje­cu ma­njih raz­re­da an­ga­žo­van na če­ti­ri sa­ta, ras­po­re­đen na dva đa­ka po dva sa­ta. Da­kle, oba uče­ni­ka su za­ki­nu­ta za asi­sten­ta cje­lo­ku­pan broj ča­so­va, te pre­o­sta­la dva ča­sa ap­so­lut­no ne­ma­ju ni­ka­kvu struč­nu po­moć na na­sta­vi i ti­me se od­mah do­vo­di u pi­ta­nje na­pre­do­va­nje i bez­bjed­nost dje­ce, s ob­zi­rom na to da je pri­je sve­ga bez­bjed­nost ma­li­ša­na ugro­že­na uko­li­ko po­red njih ni­je struč­no li­ce. Zna­mo da auti­stič­na dje­ca, jer mno­go je ob­li­ka auti­zma, mo­gu bi­ti agre­siv­na, da se sa­mo­po­vri­je­de ili po­vri­je­de dru­gu dje­cu – po­ja­šnja­va Mil­ka Šće­pa­no­vić.