Tokom prošle godine na 35 kV (kilovoltnom) nivou evidentirano je i 1.637 neplaniranih prekida u napajanju, a najveći broj nestanaka struje uzrokovali su loši vremenski uslovi. Sa druge strane, najavljeno je i realizovano 425 planiranih prekida na 35 kV nivou saopšteno je za „Dan” iz Crnogorskog elektrodistributivnog sistema (CEDIS). Iz kompanije nijesu dostavili podatke o tome koliko je puta u ovoj godini struja nestajala neplanski iako smo svjedoci da je tokom ljetnjeg perioda, usled loših vremenskih uslova u par navrata bilo neplanskih prekida struje.
Iz kompanije su objasnili da CEDIS čini preko 4.800 trafostanica i 19 hiljada km (kilometara) vodova raznih naponskih nivoa, kojima se električna energija distribuira do 390 hiljada korisnika.
– Karakteristike mreže su u značajnoj mjeri uslovljene konfiguracijom terena koja je prilično nepovoljna, naročito na ruralnom području na sjeveru države. Razuđenost mreže, velika dužina vodova, nepristupačan teren samo su neke od posledica konfiguracije terena, zbog kojih je održavanje mreže i objekata složeno i skupo – objasnili su iz CEDIS–a.
Specifičnost mreže u Crnoj Gori, na osnovu objašnjenja CEDIS-a diktira i nelegalna gradnja na određenim područjima, koja za posledicu ima opterećenja koja prevazilaze dozvoljene nivoe za koje su mreža i objekti projektovani.
– Uprkos navedenom, redovnim održavanjem i višemilionskim investicijama koje realizuje CEDIS, broj neplaniranih prekida je iz godine u godinu u opadanju. Od početka godine u održavanje je uloženo preko dva miliona i 200 hiljada eura i završeni i pokrenuti višemilionski investicioni projekti – objasnili su iz kompanije.
Dodali su da je Regulator odobrio CEDIS-u trogodišnji plan za revitalizaciju srednjenaponske i niskonaponske mreže, vrijedan oko 32 miliona eura.
– I pored pomenutih investicionih aktivnosti, postoje okolnosti na koje se ne može uticati, a odnose se na vremenske neprilike, što je dominantni uzrok prekida u napajanju električnom energijom – objasnili su iz CEDIS-a.
Pravilima o minimumu kvaliteta isporuke i snabdijevanja električnom energijom, koja se primjenjuju od avgusta 2017. godine, utvrđena su dva indikatora.
– Utvrđen je SAIDI kojim se predstavlja prosječno trajanje prekida isporuke u minutima po mjernom mjestu električne energije i SAIFI koji predstavlja prosječnu učestalost prekida isporuke po mjernom mjestu električne energije na godišnjem nivou.
Ta dva indikatora se računaju na godišnjem nivou, pa će, kako je navedeno iz kompanije, javnosti podaci biti dostupni u januaru 2019. godine za 2018. godinu.
– Takođe, oni će pokazati gdje se crnogorski sistem nalazi u odnosu na druge distributivne sisteme po pitanju broja prekida u napajanju i prosjeku njihovog trajanja – kazali su iz CEDIS-a.
Kada je riječ o planiranim radovima, oni se, kako su objasnili iz kompanije izvode u cilju kvalitetnijeg i sigurnijeg napajanja električnom energijom, dok se o terminima radova korisnici svakodnevno obavještavaju putem medija, internet i fejsbuk stranice.
– Ograničenje trajanja planiranih prekida u napajanju nije definisano zakonskim i podzakonskim aktima koji uređuju ovu oblast – zaključili su iz kompanije.
D.M.