Dok je unapređenje organske proizvodnje, hrane bez alergena i glutena, strateško pitanje Evropske zajednice, a Crna Gora daje podsticaj kroz zajmove i kredite, istovremeno, Vlada planira gradnju vojnog poligona na Sinjavini. Kako bi bilo lijepo čuti da se Agencija za zaštitu životne sredine pridružila građanima sa područja opštine na čijoj teritoriji se nalaze djelovi Sinjavine, kako bi je sačuvali od militarizacije i radiaktivnih čestica i otrovnih gasova.

Plan o gradnji poligona na Sinjavini je paradoks, koji se uklapa u dosadašnje ponašanje aktuelne vlasti, to jest, odnos prema prirodnim resursima, ali je u suprotnosti sa deklarativim opredjeljenjem ekonomskog razvoja te iste vlasti, koja istu planinu vidi kao veliki prirodni resurs, od izuzetnog značaja za razvoj poljoprivrede – stočarstva i drugih pratećih djelatnosti, na regionalnom nivou.

Sinjavina je prostorno najveća planina u Crnoj Gori i zahvata teritorije više opština (Kolašin, Mojkovac, Danilovgrad, Šavnik i Žabljak). Neperegledni pašnjaci, livade, vrtače, uvale sa vrhovima preko 2.000 metara nadmorske visine, bogata flora i fauna, čini taj prirodni resurs vrlo značajnim i atraktivnim za Crnu Goru i sa ekonomskog i sa turističko-ekološkog stanovišta. Sinjavina je, prema mnogo čemu, specifična, a kao cjelina bogat prirodni resurs, neoganičeno podesan za razvoj privrednih djelatnosti, prvenstveno, stočarstva i turizma, planinarstva i ostalih oblika rekreacije. Istraživače Sinjavina privlači raznovrsnošću ekosistema, posebno, biljnih travnatih zajednica, koje pored biološkog, imaju i privredni značaj. Ta raznovrsnost utiče na kvalitet mesnih i mlječnih proizvoda, što ih čini traženim na tržištu. Dok je unapređenje organske proizvodnje, hrane bez alergena i glutena, strateško pitanje evropske zajednice, a država Crna Gora podsticajno djeluje na tu privrednu granu, zajmovima i kreditnim sredstvima, istovremeno, Vlada planira gradnju vojnog poligona na planini Sinjavini. Ta planina u svakoj prilici i drugim uslovima trebalo bi da je osnovna baza za proizvodnju zdrave hrane. To je klasičan primjer naše apsurdnosti, koja prati svakodnevno naše društvene procese i ekonomske zahvate. Devastiramo prirodno-društveno dobro i tjeramo svoje građane, koji se bave stočarastvom i pokušavaju da ožive tradicionalni način privređivanja, sa planine i katuna. Protjerujemo ih sa pašnjaka i livada koje su im preci ostavili, a mnogi i glavom platili goneći osvajače. Realizuje li se najavljeni projekat – gradnja vojnog poligona, prema planu Vlade, Sinjavina postaje zatrovana visoravan. Svi potencijali, kao što su pašnjaci, vodopoji, katuni, vazduh biće uništeni. Neće ostati pošteđen tih štetnih uticaja ni čovjek, kao nosilac sveukupnih životnih procesa na tom prostoru. Takođe, izgradnjom poligona, planina bi dijelom postala strogo zabranjena i kontrolisana zona za građane iz više opština, koji su je, do sada, decenijama, koristili za ubiranje prihoda po osnovu stočarstva, kao i za ljubitelje prirode, turiste, planinare i istraživače sinjavinskog biodiverziteta. Tako bi Sinjavina postala prva planina, čuvena po vivo eksperimentima na zapadnom Balkanu, sa projektom genocidnog karaktera, koji zagađuje vazduh, vodu, tlo i progoni čovjeka sa svog staništa. Do učlanjenja Crne Gore u NATO, Sinjavina je uzimana kao osnova regionalnog razvoja stočarstva i drugih pratećih djelatnosti, koje ne zagađuju životnu sredinu, a, čak je i nominovana za regionalni park. Postoje pretpostavke da bi vojni objekat na planini Sinjavini mogao poslužiti kao osnova za nadgradnju novih infrastukturnih vojnih objekata, koji prate uvođenje novih tehnologija i standarda u svakoj članici NATO-a.

Sa osjećajem domaćinskog i racionalnog gazdovanja, naši preci su bili vizionari, proričući mnoga zbivanja, koja se danas dešavaju u XXI vijeku. Čuvali su šume i vode, gajeve i izvorišta, prenoseći savjete mlađima da će doći vremena kada će ta dobra zlata vrijedjeti. Eto, danas smo tu, pouke nijesmo prihvatili, šume smo iskrčili, mineralne sirovine eksploatisali, vodotoke i izvore ugrozili, a planine i pašnjake napali i budeće naraštaje zaboravili. Namet za nametom nametnuli, e to je „zvezdani put” Crne Gore u budućnost.

PIŠE: Dragiša Dožić

KRAJ

---