-Piše: DR RADENKO ŠĆEKIĆ

Kina je od 1949. godine bila pod vlašću režima koji je bio voljan da zametne pravu borbu, bez obzira na potencijalni nuklearni holokaust. Navodno je Mao Ce Tung rekao vođi italijanskih komunista Toljatiju:„Ko vam je rekao da Italija (u slučaju nuklearnog rata) mora da preživi. Preostaće 300 miliona Kineza i to će biti dovoljno da se ljudska vrsta produži. Poznata je još jedna njegova izjava – Čak iako su Američke atomske bombe toliko moćne da ako budu bačene na Kinu probuše Zemljinu kuglu, ili je čak raznesu, to neće mnogo značiti za Svemir u cjelini, iako to može biti važan događaj za Sunčev sistem.”

Odmah po otpočinjanju Hladnog rata, američki kongres nije dozvolio vladi sredstva za propagandu, pa je SSSR stekao početnu prednost na tom polju. U julu 1950. američki predsjednik H. Truman je tražio dodatna sredstva od 89 miliona dolara za propagandu da bi parirao sovjetskoj kampanji protiv američke agresije u Koreji. Kongres je znatni skresao traženi iznos, tako da je ukupno odobreno redovnih i dopunskih sredstava u visini od 94 miliona dolara. Tokom 1947. godine Velika Britanije nije imala dovoljno sredstava da nastavi sa pružanjem ekonomske pomoći antikomunističkim snagama u Grčkoj, u kojoj je plamtio građanski rat, što je u SAD izazvalo strah da bi Grčka i Turska kao i čitav istočni dio Mediterana mogli da podpadnu pod sovjetsku sferu uticaja. Stoga je 12. marta 1947. američki Kongres na predlog predsjednika Trumana odlučio da ekonomski i vojno pomogne Grčku i Tursku sa 400 miliona dolara, jer kako je istakao Truman, SAD moraju pomagati slobodu i prosperitet na svakom dijelu svijeta gdje slobodni demokratski razvoj bude ugrožen od komunizma. SAD i Sovjetski savez intenzivno su koristili propagandu tokom Hladnog rata.

Obje strane koristile su štampu, film, televizijske i radijske programe i dr. da bi uticali na svoje građane, jedni na druge i na zemlje Trećeg svijeta. SAD-ova Informacijska agencija djelovala je putem Glasa Amerike (VOA) kao službene vladine radio-stanice. Radio Slobodna Evropa i Radio Sloboda, koji su dijelom bili podupirani od CIA-e, koristili su sivu propagandu u vijestima i zabavnim programima.

Službena vladina stanica Sovjetskog Saveza Radio Moskva koristila je bijelu propagandu. Obje strane su, takođe, koristile crnu propagandu u programima tokom posebnih kriza, kako bi ljudima smanjili (ili po povećali) strah koristeći lažne poruke. Bivša DR (Istočna) Njemačka je izdvajala ogromna sredstva za razvoj i popularisanje sportskih aktivnosti, pa je tako ova relativno mala zemlja sa oko 18 miliona stanovnika ušla u red prve tri sportske nacije svijeta pored SAD i tadašnjeg SSSR. Cilj velikih ulaganja u sport, pored nesumnjivo takmičarskih razloga i razvoja masovnog sporta, imao je i konkretan politički cilj, jer je to ujedno bila i poruka o zdravoj i naprednoj naciji čime se težilo da se postigne prestiž države u svijetu. U njoj je do ujedinjenja postojao komunistički društveni poredak, sa svim propagandnim karakteristika, načelima i tehnikama koje su karakterisale i SSSR, u nekim segmentima i rigidnijeg tipa s obzirom na položaj Istočne Njemačke kao „predstraže” komunizma, postojanje Berlinskog zida i veoma jake zapadne propagande. Ono što je zajedničko, većini geopolitičkih centara moći na globalnoj ravni – to je doktrina o „izuzetnosti” određene nacije u odnosu na druge, njena mesijanska civilizatorska uloga a samim tim i potreba da takva „izuzetna” nacija bude dominantna i nedodirljiva.


(KRAJ)

---