Po­vo­dom sto­go­di­šnji­ce od smr­ti jed­nog od naj­zna­čaj­ni­jih srp­skih knji­žev­ni­ka Pe­tra Ko­či­ća, ovo­ne­djelj­na Tri­bi­na „Ri­ječ” bi­la je po­sve­će­na nje­go­vom li­ku i dje­lu. Nje­gov upit „Ideš li, ro­de?” ak­tu­e­lan je i da­nas, a o te­ma­ma ko­je su ne­ras­ki­di­vo bi­le po­ve­za­ne sa poj­mo­vi­ma slo­bo­de, otadž­bi­ne i je­zi­ka, o ve­li­ka­nu ko­ji je či­tav svoj mu­ko­trp­ni ži­vot po­sve­tio slu­žbi svo­me na­ro­du, go­vo­ri­li su knji­žev­ni­ci Ra­do­van Mar­kov Ka­ra­džić i Mi­li­ca Kralj, ured­ni­ca tri­bi­ne.
Ka­ra­džić je na­pra­vio op­se­žnu ana­li­zu i svo­je­vr­snu šet­nju kroz Ko­či­ćev opus, ali i ži­vot­ne si­tu­a­ci­je ko­je su ga ide­o­lo­ški, po­li­tič­ki i knji­žev­no ob­li­ko­va­le. Osvr­nuo se i na Du­či­ćev za­pis o Ko­či­ću, ski­ci za por­tret iz tri­de­se­tih go­di­na, u ko­joj na­vo­di da će Ko­čić bi­ti za­bo­ra­vljen.
- I Du­čić se, kao ve­li­ki pje­snik pre­va­rio, jer Ko­čić ni­ka­da ni­je za­bo­ra­vljen. Ni kao čo­vjek, ni kao po­ja­va, ni kao pi­sac, a na­ro­či­to ne kao bun­tov­nik. Ko­čić je pri­je sve­ga je­dan ve­li­ki tri­bun. On je sav svoj ži­vot po­sve­tio bor­bi za srp­ski na­rod, u ko­joj je i sa­go­reo. Pri­ka­zi­vao je ubo­gu i naj­ne­sreć­ni­ju ze­mlju to­ga vre­me­na, Bo­snu i svoj rod­ni kraj. Ko­čić se od osta­lih odva­ja i po sti­lu ko­ji je bio je­zgro­vit, ubo­jit, sli­ko­vit, uni­ver­za­lan – ka­zao je Ka­ra­džić.
Ko­či­će­vi li­ko­vi, do­da­je on, ne go­vo­re je­zi­kom ne­kog dru­gog kra­ja, već onog iz ko­ga po­ti­ču.
- Ko­či­ćev duh je stal­no pro­vi­ja­vao u svi­je­sti srp­skog na­ro­da u Bo­sni i Her­ce­go­vi­ni i van nje, u srp­skim ze­mlja­ma. Ko­či­ćev bunt i re­volt su po­kre­ta­či po­bu­na i usta­na­ka i či­ta­ve srp­ske svi­je­sti i sa­mo­svi­je­sti u BiH. Nje­gov duh je uči­nio da se po­mi­re ide­o­lo­ške raz­li­ke me­đu Sr­bi­ma u BiH. Nje­gov duh je pro­vi­ja­vao kroz ro­vo­ve u ko­ji­ma su gi­nu­li srp­ski mla­di­ći za ono za šta se Ko­čić za­la­gao – ka­zao je Ka­ra­džić. On je is­ta­kao da je ve­li­ki pi­sac uspio da pro­dre u du­šu srp­skog se­lja­ka.
Knji­žev­ni­ca Mi­li­ca Kralj je ka­za­la da mo­že­mo po­sta­vi­ti pi­ta­nje ,,Ka­ko to da Ko­čić još pi­še o ovo­me da­nas?”
- Šta je na­ma da­nas na­rod­ni tri­bun, pri­po­vje­dač i pje­snik, kri­ti­čar i dram­ski pi­sac, istin­ski pje­snik lju­ba­vi i bo­la, ne­u­mor­ni i ne­po­mir­lji­vi bo­rac za slo­bo­du i na­rod­na pra­va, du­šev­ni bo­nik i uklet­nik či­ji je ži­vot za­na­vi­jek zga­snuo u 39. go­di­ni, 27. av­gu­sta 1916. go­di­ne u Be­o­gra­du? Umro je u du­šev­noj bol­ni­ci u ko­joj je bio smje­šten po­čet­kom 1914. go­di­ne gdje je i do­če­kao vi­jest o Prin­ci­po­vom hi­cu, i ob­ja­vu ra­ta – is­ta­kla je Kralj.
Ko­či­će­vim pri­po­vi­je­dač­kim tra­gom, do­da­je ona, kre­nu­li su i Ivo An­drić i Bran­ko Ćo­pić, ali i ne­dav­no pre­mi­nu­li Ra­do­slav Bra­tić i Đu­ra Da­mja­no­vić.
- Ako se na­krat­ko pod­sje­ti­mo da je Ko­čić pr­vu knji­gu ,,Pe­sme” ob­ja­vio i po­sli­je is­kre­ne i do­bro­na­mjer­ne po­ku­de Jan­ka Ve­se­li­no­vi­ća da se ma­ne po­e­zi­je i okre­ne pro­zi to i uči­nio, pa je ob­ja­vio zbir­ke pri­po­vi­je­da­ka ,,S pla­ni­ne i is­pod pla­ni­ne” 1902. go­di­ne u Be­ču, a za­tim u slje­de­ćim dje­li­ma i u pri­po­vi­jet­ka­ma i lir­skoj pro­zi i u ,,Su­da­ni­ji” i ,,Ja­zav­cu pred su­dom” is­pi­sao svo­je­vr­snu uni­ver­zal­nu pa­ra­bo­lu kroz tra­gič­no-sa­ti­rič­nu sli­ku svi­je­ta. Mno­ge od Ko­či­će­vih knji­žev­nih ju­na­ka smo već pri­li­kom pr­vih či­ta­nja po­svo­ji­li kao naš rod ro­đe­ni, ko­ji nam evo vi­še od sto­lje­ća, kroz za­blu­de i klo­nu­ća, ali i kroz ne­po­su­sta­lu bor­bu, pri­ča muč­nu i ra­nje­nu sud­bi­nu svog na­ro­da – is­ta­kla je pje­sni­ki­nja Mi­li­ca Kralj.A.Ć.